Danıştay 10. Daire 2016/3567 Esas 2021/2586 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/3567
Karar No : 2021/2586

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince dava konusu ödeme emrinin cezai faize ilişkin kısmının iptali, kaynak kullanımı destekleme fonuna ilişkin kısmı yönünden davanın reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın iptale ilişkin kısmının davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin kanuni temsilcisi olduğundan bahisle, şirketin Şubat 1998 dönemine ait Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) ve cezai faiz borcunun tahsili amacıyla davacı adına tanzim edilen … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, ... Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin kesinleşen ve ödenmeyen amme borçlarının tahsili amacıyla adına düzenlenen ödeme emrine dava açılmadığı, şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırmaları neticesinde, iflasının kapatılması ve amme alacağının iflas masasına yazdırılmasına karşın Vergi Dairesince pay alınamaması nedeniyle şirketten tahsil olanağının kalmadığının tespit edildiği, asıl borçlu şirkete ait olup, ödenmeyen ve tüm takip yolları tüketilmesine rağmen tahsil edilemeyen amme alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilcisi olan davacı adına 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un mükerrer 35. maddesi uyarınca tanzim edilen dava konusu ödeme emrinin kaynak kullanımı destekleme fonuna ilişkin kısmında hukuka aykırılık görülmediği, ayrıca kaynak kullanımını destekleme fonu payı tutarı üzerinden 07/06/1988 tarih ve 19835 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1988/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 8. maddesi uyarınca müeyyide olarak cezai faiz istenilmiş ise de, anılan Bakanlar Kurulu Kararına göre cezai faiz hesaplanması, Anayasanın 38. maddesinde ifade edilen "Kanunsuz suç ve ceza olmaz" ilkesine aykırılık oluşturduğundan cezai faiz istenilmesinde hukuka uyarlık görülmediği ve davacının bu iddiasının 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesinde öngörülen "borcum yoktur" kapsamında değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu ödeme emrinin cezai faize ilişkin kısmının iptaline, kaynak kullanımı destekleme fonuna ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının kanuni temsilcisi olduğu şirketin ihracat taahhüdünü belirlenen sürede yerine getirmediğinden tahakkuk ettirilen kaynak kullanımı destekleme fonunun ve bundan doğan cezai faizin istenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu nedenle Mahkeme kararının idare aleyhine olan iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, haksız ve hukuka uygun bulunmayan temyiz isteminini reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve kanuna uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacının Yönetim Kurulu Başkanı ve kanuni temsilcisi olduğu ... Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin 1998/2 dönemine ilişkin KKDF kesintisi ve cezai faizi borcu bulunduğu, şirket hakkında iflas işlemleri ... İflas Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında yürütülmekte iken ... Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih ve E:… sayılı kararıyla iflasının kapatıldığı, anılan borcun … tarih ve … sayılı yazı ile İflas Dairesine bildirilerek alacak kaydının yapıldığı, ancak iflas tasfiye işlemleri sonucunda pay alınamadığı, şirket adına tanzim edilen ödeme emrinin davaya konu edilmediği, asıl borçlu şirketten tahsil edilemeyen amme alacağının tahsili amacıyla, kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına dava konusu ödeme emrinin tanzim ve tebliğ edildiği, ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Danıştay Üçüncü Dairesinin 22/06/2015 tarih ve E:2015/5185, K:2015/4889 sayılı kararı ile görev yönünden bozulması üzerine İdare Mahkemesince yargılamanın yapılarak dava konusu ödeme emrinin cezai faize ilişkin kısmının iptaline, KKDFonuna ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın "Piyasaların Denetimi ve Dış Ticaretin Düzenlenmesi" başlığını taşıyan 167. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 2. fıkrasında, "Dış ticaretin ülke ekonomisinin yararına olmak üzere düzenlenmesi amacıyla ithalat, ihracat ve diğer dış ticaret işlemleri üzerine vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek mali yükümlülükler koymaya ve bunları kaldırmaya kanunla Bakanlar Kuruluna yetki verilebilir." hükmüne yer verilmiştir.
Bu yetki çerçevesinde, 07/06/1988 tarih ve 19835 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 88/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkında Karar" ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde "Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu" kurulmuş, 03/07/2001 tarih ve 24451 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4684 sayılı Kanun'un 16. maddesinin (e) bendi ile 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun, Bakanlar Kurulunun; kredilerin kalkınma planlarının amaçlarına uygun olarak yönlendirilmesi için fon kurmaya, kaldırmaya, kaynağını kredilere tahakkuk ettirilen faizlerden veya sair suretlerle sağlamaya yetkili olduğuna ilişkin 20. maddesinin 1 numaralı fıkrasının (b) bendi 01/01/2002 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmış; Geçici 3. maddesinin (a) bendinde de, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintilerinin, bu konuda yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar yürürlükten kaldırılan hükümlere göre tahsil edilmeye devam olunacağı ve doğrudan bütçeye gelir yazılmak üzere Hazine hesaplarına intikal ettirileceği, kesinti oranlarını sıfıra kadar indirmeye veya onbeş puana kadar yükseltmeye veya kesintiyi tümüyle kaldırmaya Bakanlar Kurulunun yetkili olduğu kuralına yer verilmiştir.
88/12944 sayılı Karar'ın “Müeyyide Uygulaması” başlığını taşıyan 8. maddesinde de; "Müeyyide uygulaması ile ilgili olarak, a) Zamanında ve tam olarak yatırılmayan fon kesintileri ile fon kesintisi indirimi uygulanan kredilerde, vergi, resim ve harç istisnası uygulaması paralelinde, ihracatın veya taahhüdün gerçekleşmemesi veya ihracat veya taahhüdün kısmen gerçekleşmesi durumunda indirimli uygulanan fon kesintileri tama iblağ edilir ve tahsili gereken fon kesintileri bankalar, özel finans kurumları veya finansman şirketlerinden, ... Fon'a yatırılması gereken, fon kesintisi istisnasının uygulandığı, destekleme priminin ödendiği tarihler ile Fon'a yatırıldığı tarih arasında geçen süre için ve bu sürede yürürlükte bulunan cezai faiz oranları üzerinden hesaplanacak cezai faizi ile birlikte geri alınır. ...Cezai faiz oranı, kanuni faiz oranının iki katıdır." düzenlemesine yer verilmiştir.
01/01/2013 tarih ve 28515 sayılı Resmi Gazete’de 02/01/2013 tarihinden itibaren kullanılacak kredilere uygulanmak üzere yayımlanan 2012/4116 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından sağladıkları döviz ve altın kredilerinde KKDF kesintisi oranı; ortalama vadesi bir yıla kadar olanlarda %3, ortalama vadesi 1 yıl (1 yıl dahil) ile 2 yıl arasında olanlarda %1, ortalama vadesi 2 yıl (2 yıl dahil) ile 3 yıl arasında olanlarda %0,5, ortalama vadesi 3 yıl (3 yıl dahil) ve üzerinde olanlarda %0 olarak belirlenmiştir.
12/05/1988 tarih ve 88/12944 sayılı Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkında 6 nolu Tebliğ'in 2. maddesinde de aynı yönde düzenlemeler yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa'nın dış ticaretin ülke ekonomisinin yararına olmak üzere düzenlenmesi amacıyla ithalat, ihracat ve diğer dış ticaret işlemleri üzerine vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek mali yükümlülükler koymaya ve bunları kaldırmaya kanunla Bakanlar Kuruluna yetki verilebileceğine ilişkin hükmü doğrultusunda, 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu ve 4389 sayılı Bankalar Kanunu ile Bakanlar Kuruluna verilen yetkiler çerçevesinde, 88/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının ilgili hükümleri uyarınca, ödenmesi gerektiği halde ödenmeyen kaynak kullanımı destekleme fonu üzerinden müeyyide olarak cezai faiz istenilmesinde hukuka aykırılık olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, davanın tamamının reddine karar verilmesi gerekirken, İdare Mahkemesince dava konusu ödeme emrinin cezai faize ilişkin kısmının iptaline karar verilmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, dava konusu ödeme emrinin cezai faize ilişkin bölümünün iptaline dair kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren on beş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/05/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.