Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi

Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesince davalının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, kazalı sigortalının geçirdiği iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğradığı iddiasıyla 5.000,00-TL maddi, 30.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 13/09/2019 tarihli talep artırım dilekçesi ile maddi tazminat talebini 330.462,02-TL ye çıkarmıştır.
II-CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Kazalı sigortalının 31/10/2011 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda % 47,2 oranında sürekli iş göremezliğe uğradığı, hükme esas alınan kusur raporunda kazanın meydana gelişinde, kazalının kusursuz, davalı ve dava dışı işverenin % 100 oranında kusurlu olduğunun bildirildiği, hesap bilirkişisi tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda, sürekli iş göremezlik oranı, tarafların kusur oranı, kurum tarafından yapılan ödemeler ve dosya kapsamı nazara alınarak davacı kazalının 330.462,02-TL maddi zararının olduğunun tespit edildiği ve 20.000,00-TL manevi tazminat takdir edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davalının sair istinaf sebeplerinin yerinde görülmemesine, davalıya harç yükletilmesine yönelik istinaf başvurusunun kabulüne, ... 6. İş Mahkemesinin 10/12/2019 tarihli ve 2016/4 Esas No- 2019/500 Karar No sayılı kararının 6100 sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, 330.462,02-TL maddi tazminatın, 20.000,00-TL manevi tazminatın iş kazası tarihi 31/10/2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararda ve dayanak alınan bilirkişi raporunda müvekkili Üniversiteye izafe edilen %40’lık kusur oranını kabul etmediklerini, Davacının kazadan önceki muayenelerinde, hakkında konulan tanılarda yürümesine ve hareket etmesine engel olan başka rahatsızlıkların olduğunun açık olduğunu, bununla birlikte kazadan sonraki tedavilerinin de önceki rahatsızlıkların devam etmesi nedeniyle olduğunun anlaşılacağını, bu nedenle somut olayda neden sonuç ilişkisi bulunmadığından davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddi gerektiğini, yine davacı iş yerine sunduğu sağlık raporlarında davacının gece ve ağır işlerde çalışmasında sakınca bulunmadığı, periyodik kontrollerde sağlığının iyi olduğuna dair raporların mevcut olduğunu, örneğin; ... Tıp Fakültesi Sağlık Kurulu Raporundan kısa bir süre önce 12.06.2015 tarihinde iş yeri hekimi tarafından düzenlenen periyodik muayene raporunda tetkik sonuçlarında çalışmasında engel bir halin bulunmadığı rapor edilmiştir. Kazadan altı ay sonra 05.04.2012 tarihli iş yeri hekimi tarafından düzenlenen raporda da gece çalışabileceğine, ağır ve tehlikeli işlerde çalışabileceğini dair rapor düzenlendiğini, kazanın davacının oksijen tüpü başlığının patlaması neticesinde meydana geldiğini, işçinin ifası sırasında kendisinden beklenen en temel basit ve olağan özeni göstermemiş ise bu davranış işverenin sorumluluğunun kalkmasını sağladığını,davacı hasta hizmetlisi olarak çalıştığından oksijen tüpünün başlığını çıkarmasının görevi ile ilgili olmadığını,davacının kendi görevi sınırı dışına çıkarak kazanın meydana gelmesine neden olduğundan maddi ve manevi tazminat taleplerini müvekkili idareye yöneltmesinin somut dayanağı bulunmadığını şeklindeki beyanlarının bilirkişi ve Yerel Mahkeme tarafından değerlendirilmediğini, somut olayda işçinin tümüyle (%100 oranında) kusurlu hareket ettiğinin sabit olduğunu,işverenin sorumluluğu ile zarar arasındaki illiyet bağını kesen işçinin kendi fiili olduğunu, bundan başka Üniversitenin söz konusu iş kazasının meydana gelmesinde herhangi bir kastı veya sigortalının sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi olmadığını, müvekkili Üniversitenin iş kazasının meydana gelmemesi için bütün tedbirleri almasına rağmen işçinin %100 oranındaki kusurlu davranışı ile iş kazası meydana geldiğini, dolayısıyla somut olayda müvekkili Üniversitenin herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, ayrıca tanık beyanları gerçeği yansıtmamakta olup çelişkili olduğu yöndeki rapora itirazlarının değerlendirilmediğinden kararın hatalı olduğunu, hesap bilirkişisi raporunda belirtilen davacının %47,2 oranındaki maluliyet oranına itiraz etmelerine rağmen itirazlarının değerlendirilmemesi nedeniyle de kararın hatalı olduğunu, bu maluliyet oranının bize göre daha düşük olması gerektiğini,bu nedenle belirtilen oranın hatalı olduğunu, bilirkişi raporunda davacının 60 yaşına kadar çalışacağı varsayımından yola çıkılarak hareket edildiğini ve çalışmadığı dönem üzerinden gelir hesabı yapıldığını, bu hesaplamanın çok afaki bir hesaplama olduğunu, davacının olağan yaşam standartlarının ne koşullarda olacağı, hesaplanan yaşa kadar yaşayıp yaşayamayacağının belli olmadığını, beklenen dönem zararından pasif dönemin hesaplamaya dahil edilmesinin de hatalı olduğunu, davacının maluliyet oranı %60"ın altında olduğundan 60 yaş sonrası pasif dönem hesabı yapılmasının hukuka uygun olmadığını, cevap dilekçesi ile bilirkişi raporlarına itirazları değerlendirilmediğinden kararın hatalı olup kaldırılması gerektiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, 31/10/2011 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu sürekli işgöremezliğe uğrayan kazalı sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince; davanın kısmen kabulü ile, 330.462,02-TL maddi tazminatın, 20.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, bu kararın davalı vekilince istinaf yoluna götürüldüğü, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince davalı vekilinin istinaf talebinin, davalıya harç yükletilmesine yönelik, kabulüne, ... İş Mahkemesinin 10/12/2019 tarihli ve 2016/4 Esas No- 2019/500 Karar No sayılı kararının 6100 sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, 330.462,02-TL maddi tazminatın, 20.000,00-TL manevi tazminatın iş kazası tarihi 31/10/2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamından, davacı kazalı sigortalının dava dışı Marmara Temizlik … Ltd. Şti.‘ nde hasta bakıcı olarak çalıştığı, olay günü kazalının, ... Tıp Fak. Diş Hek. ... Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü hasta hizmetleri işlerinin yapıldığı işyerinde, hasta transfer sedyesinde bulunan oksijen tüpünün değişimini yaparken tüp saatini dolu tüpe taktığı sırada, oksijen tüpünün birden alevlenip başlığın patlaması sonucu yaralandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece itibar edilen - tek iş güvenliği uzmanı tarafından düzenlenen - 08/10/2018 tarihli kusur bilirkişi raporunda; davalı asıl işveren ... Ünv. Rektörlüğü’nün % 40 oranında , dava dışı alt işveren Marmara Temizlik Şti. nin % 60 oranında kusurlu olduğunun, kazalının ise kusursuz olduğunun tespit edildiği, ancak bahse konu raporda olayın meydana gelmesini önleme yönünden işverenin alması gerekli veya alabileceği önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, hangi önlemleri almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususların ayrıntılı bir biçimde incelemek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranı hususlarının duraksamaya yer vermeyecek biçimde saptanmadığı , mahkemenin de bu rapor ile yetinerek karar verdiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca dosya kapsamında hükme esas alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir.
İş kazalarında olay, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik İlkeleri çerçevesinde değerlendirilmeye tabi tutulmalıdır. İşverenin iş kazası sonucu meydana gelen zarar nedeniyle hukuki sorumluluğu yasa ve içtihatlarla belirlenmiş olan ayrık haller dışında ilke olarak iş akdinden doğan işçiyi gözetme (koruma) borcuna aykırılıktan kaynaklanan kusura dayalı sorumluluktur. İnsan yaşamının kutsallığı çerçevesinde işverenin işçilerin sağlığını ve güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu İş Kanunu"nun 77. maddesinin açık buyruğudur.
İş kazasından doğan tazminat davalarının özelliği gereği, İş Kanunu"nun 77. maddesinin öngördüğü koşulları göz önünde tutarak ve özellikle işverenin niteliğine göre, iş yerinde uygulanması gereken İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nün ilgili maddelerini incelemek suretiyle, işverenin iş yerinde alması gerekli önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, hangi önlemleri almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususlar ayrıntılı bir biçimde incelenmek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranı hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde belirlenmelidir. (Hukuk Genel Kurulunun 16.06.2004 gün ve 2004/21-365 E.-369 K.sayılı ilamı da aynı yöndedir.)
Bu açıklamadan olarak şüphesiz ki tarafların kusur durumu irdelenirken konusunda ehil bilirkişilere olayı inceletmek kadar olaya neden olan tüm saiklerin bir bütün olarak ele alınması ve bu kapsamda da taraflarca ortaya konulan iddia ve savunmalar ile tüm delillerin titizlikle değerlendirilerek kusurun aidiyeti ve oranına dair raporun oluşa uygun olup olmadığının tespiti gerekir.
Mahkemece yapılacak iş; yukarıda belirtilen eksiklikler tamamlanarak, hüküm altına alınacak tazminat miktarlarına etkisi bakımından, aynı olaya ilişkin ceza dosyası ile rücu dava dosyasındaki kusur raporlarının da dosya kapsamına getirtilerek -verilen kararların kesinleşip kesinleşmediğinin gözetilerek, A sınıfı İş güvenliği uzmanlarından oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi heyetine konuyu yukarıda açıklandığı biçimde incelettirmek, tarafların iş kazasının gerçekleşmesindeki kusur oranlarını - tarafların dosyada mevcut kusur raporlarına itirazları da göz önünde tutulmak suretiyle- her türlü şüpheden uzak şekilde tespit ettirmek, dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ile taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış hakları da gözeterek ( özellikle davacının istinaf ve temyiz yoluna başvurmadığının) bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14.12.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.