Danıştay 8. Daire 2016/10433 Esas 2021/2652 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/10433
Karar No : 2021/2652

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … İşleri Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davacı) : … Seramik San. İnş. Mad. İth. İhr. A.Ş.
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı K.H.K. ile 3213 sayılı Maden Kanunu'na eklenen Geçici 33.madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:
Dava, Uşak ili, Merkez ilçesi, … Köyü sınırları içerisinde davacı uhdesinde bulunan ER:…, S:… sicil numaralı IV. grup altın arama ruhsatının, Maden Kanunu'nun 24. maddesi uyarınca iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince davalı idare tarafından, davacı şirkete ait ruhsat sahasında alınan numunelerden elde edilen sonuçların altın işlenebilecek değerlere ulaşmadığının belirtildiği görülmekte ise de; Mahkemelerinin 20.10.2015 tarihli ara kararı ile altın işleyebilmek için söz konusu değerlerin en az kaç olması gerektiğinin sorulmasına ve bunun dayanağı olan mevzuatın izah edilmesinin istenilmesine rağmen bu hususta somut bir bilgi ve belgenin sunulamamış olması karşısında, tesis edilen dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Maden Kanunu'nun 24. maddesinin 1. fıkrasında " Arama ruhsat süresi sonuna kadar, tespit edilen madenin rezerv bilgilerini de içeren 17 nci maddeye göre hazırlanmış arama faaliyet raporu ile en az bir maden mühendisi tarafından hazırlanan faaliyet sonrası işletme alanının çevre ile uyumlu hale getirilmesini de içeren, işletme projesi ve talep harcının ödendiğine dair belge ile müracaatta bulunulması halinde işletme ruhsatı hakkı doğar. Ancak I (b) ve II (a) bendi Grubu madenler için işletme ruhsatı talebinde işletme ruhsat teminatı ile harcının da yatırılması zorunludur.
" hükmüne, aynı Kanunun 29. maddesinin ikinci fıkrasında ise, "İşletme projeleri ve değişiklikleri uygulamaya konulmadan önce Genel Müdürlük onayının alınması zorunludur. Aksi takdirde faaliyet durdurulur." hükmüne yer verilmiştir.
Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nin 18. maddesinin 7. fıkrasında " Genel arama faaliyet raporu kabul edilen IV. ve VI. Grup ruhsatlar detay arama dönemine hak sağlar.", 19. maddesinin 8. fıkrasında "Detay arama faaliyetlerinin tamamlanması sonucunda en geç detay arama dönemi sonuna kadar maden rezerv bilgilerini de içeren detay arama faaliyet raporu ile birlikte işletme projesinin verilmesi zorunludur. Detay arama faaliyet raporu kabul edilmeyen ruhsatların işletme projesi değerlendirilmez." kuralına, 25. maddesinde, "(1) Arama ruhsat süresi sonuna kadar işletme ruhsatı talep edilebilmesi için arama faaliyetlerine ait arama dönemleri ile ilgili yeterlilik şartlarının yerine getirilmesi, Kanunun 17 nci maddesine göre hazırlanmış II (b) ve III. Grup madenler için genel arama faaliyet raporu, IV. ve VI. Grup madenler için ise detay arama faaliyet raporu ile madencilik faaliyetlerinin yürütülmesi esnasında ve/veya sonlandırılması aşamasında faaliyet sonrası işletme alanının çevre ile uyumlu hale getirilmesine ilişkin taahhütleri de içeren Ek Form-10’a uygun olarak hazırlanmış işletme projesi ve talep harcının eksiksiz ödendiğine dair belge ile müracaatta bulunulması halinde işletme ruhsatı hakkı doğar. İşletme projesinin, ruhsat sahibi veya kanuni vekilince de imzalanması zorunludur. (2) Bu grup madenlere işletme ruhsatı verilebilmesi için görünür, muhtemel ve mümkün rezerv bilgilerini, çevre ile uyum planını da içeren Ek Form-10’a uygun olarak hazırlanmış ve imzalanmış işletme projesinin yeterli olup olmadığının incelenmesini müteakip, projenin teknik eksikliklerinin tamamlanmasını takiben ruhsatlandırılması ve işletilmesi ile ilgili genel ilkeler çerçevesinde uygun bulunan alana işletme ruhsatı düzenlenir." aynı Yönetmeliğin 28. maddesinin 2. fıkrasında " Uygun bulunan işletme ruhsat talepleri için, ruhsat harçları ve ruhsat teminatının üç ay içerisinde tamamlanması hususu talep sahibine tebliğ edilir. Bu sürelerde eksikliklerini tamamlamayanların mevcut teminatı irat kaydedilerek, işletme ruhsat talepleri reddedilir. Ruhsat süresi bitmeden yeni bir işletme projesi verilmesi halinde işletme ruhsat talebi yeniden değerlendirilir. Ancak, ruhsatın süresi bitmiş ise ruhsat iptal edilir." kurallarına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket tarafından, uhdesinde bulunan Uşak İli, Merkez İlçesi, … Köyü hudutları dahilindeki ruhsat sahasıyla ilgili olarak maden işletme ruhsatı ve altın işletme izni talebinde bulunulduğu, bunun üzerine maden sahasının mahallinde tetkikini gerçekleştiren heyet tarafından yapılan incelemeler sonucunda hazırlanan 20.01.2015 tarihli raporda, dava konusu ruhsat sahasından 5 adet numune alındığı, bu numuneler üzerinde yapılan analizler sonucunda 0,086 - 0,310 - 0,020 - 0,016 ve 0,014 ppm değerlerinin alındığı, bu değerlerin altın işlenebilecek değerlere ulaşmadığının belirtildiği, daha sonra dava konusu işlemle arama ruhsat süresinin dolduğu gerekçesiyle 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 24. maddesi uyarınca davacı şirkete ait arama ruhsatının iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından sahada altın cevherleşmesinin oluştuğu, kendileri tarafından yaptırılan etütlerde cevherleşmenin yeterli düzeyde olduğu, Maden Kanunu'nun 24. maddesine göre işletme ruhsat hakkının doğduğu, idare tarafından alınan numunelerin sonuçlarının her zaman gerçek cevherleşmeyi yansıtmadığı, numunelerin alınma, saklanma koşulları veya dış ortam şartları ve benzeri nedenlerle düşük çıkabileceği belirtilerek dava konusu işlemin hukuka aykırı olarak tesis edildiği iddia edilmektedir.
Davalı idare tarafından ise ruhsat iptalinin, sahadan alınan numunelerin ACME laboratuvarlarında yaptırılan analiz sonucuna göre ruhsatın değerlendirildiği, hiçbir numune içeriğinin altın işlenebilecek değere ulaşmadığından idareye sunulan işletme projesinin arza uygun olmadığı, ruhsat süresi bittikten sonra ruhsatın iptal edilmesine ilişkin hüküm nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği ileri sürülmektedir.
Davalı idarenin işletme ruhsatı verme hususunda bağlı yetkisinin bulunmadığı ve değerlendirme hakkının mevzuat uyarınca bulunduğu, bu nedenle uyuşmazlığa özgü olarak işletme projesindeki maden rezervinin ve cevherleşmesinin teknik ve bilimsel olarak yeterli olup olmadığı konusunda inceleme yapma yetkisi olduğu, söz konusu yetkinin ruhsat sahiplerinden belirli zaman dilimlerinde, idareye sunulması gereken faaliyet raporlarına (arama/genel/detay) ilişkin düzenlemelerde de bulunduğu görülmektedir.
Mahkemece, davalı idare tarafından dava konusu işlemin gerekçesi olarak gösterilen, sahada yeterli maden cevherleşmesi görülmediğine ve maden işletme projesinin arza uygun bulunmamasına ilişkin sebebin, hukukî olarak geçerli ve yeterli bir sebep olup olmadığının gerekirse yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak ve dava konusu sahadan yeniden numune alınıp, analizinin yaptırılarak ortaya konulması ve inceleme sonucu ortaya çıkan veriler değerlendirilmek suretiyle dava konusu işlemin sebep yönünden hukuka uygunluk denetiminin yapılması gerekirken, eksik inceleme neticesinde verilen Mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle; ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 25/05/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.