Danıştay 10. Daire 2020/6671 Esas 2021/2680 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/6671
Karar No : 2021/2680

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Komutanlığı
VEKİLİ : Av. ...
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMLERİN_KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bilecik 6. Jandarma Eğitim Bölüğü Komutanlığı'nda acemi birliği eğitimi sırasında yaralanan davacı tarafından, olay neticesinde sol el yüzük parmağını kaybettiğinden bahisle uğradığı zarara karşılık fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi, 500.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; davacının 14/11/2017 tarihinde 6. J.Eğt. Bl. K.lığı emrinde yükümlü acemi eğitimi yaptığı sırada hizmet bölük komutanlığına ait ... plakalı beyaz renk ... çöp kamyonuna çöp boşaltma esnasında arka hidrolik mekanizmasına sol el yüzük parmağının sıkışması olayı ile ilgili Bilecik Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... sayılı dosyasında kusurun varlığının tespiti amacıyla tanzim edilen bilirkişi raporunda, olayda kasıt unsuru olmadığı, olayın kazaen meydana geldiği, olayın iş kazası değil askeri kaza olduğu, dosyanın tümü incelendiğinde kazaya neden olan doğrudan nedenler değerlendirildiğinde; J.Asb. Çvş. ... yanında araç komutanı ya da herhangi bir rütbeli olmayan ... plakalı çöp toplama aracının şoförü J.Ulş. Er ...'nun talebi üzerine, eğitiminden sorumlu olduğu acemi erlerden 4 tanesini görevlendirmesinin, J.Ulş. Er ...'nun yanında herhangi bir araç komutanı olmadan göreve çıkarak, sıralı amirlerinin bilgisi dışında başka bir birlikten acemi er talep ederek, yetkisiz personele aracına binip teknik bir bilgi gerektiren aracını kullanmasına teşvik etmesinin, J.Ulş. Er ...'nun uyarıda bulunmasına rağmen J.A. Er ... tedbirsiz ve dikkatsiz davranmasının sebep olduğunun belirtildiği, uyuşmazlıkta, askerlik görevini ifa eden davacının, eğitiminden sorumlu olduğu kişi tarafından eğitimsiz olduğu çöp kamyonu ile çöp toplama görevini icra ederken dava konusu olayın meydana geldiği, her ne kadar J.Ulş. Er ...'nun davacıyı dikkatli davranması konusunda uyardığı dosya kapsamında beyan edilmişse de; konu ile ilgili eğitimsiz olan davacıya kazadan hemen önce yapılan uyarının davalı idarenin sorumluluğunu kaldıracak mahiyette olmadığı, dava konusu olayda, hizmet kusuru bulunduğu ve davalı idarenin tam kusurlu olduğu sonucuna varıldığı, Mahkemelerinin 09/05/2019 tarihli ara kararı ile malüllük durumunun tespiti amacıyla davacının hastaneye sevk edildiği, Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı'nın 12/09/2019 tarihli adli raporunda özetle "Olayda illiyetli sol el 4.parmak distal falanksda tırnak proksimalinden avülsiyon tarzında ampüte olduğu, distal interfalangial eklemden yüzük parmadığı ampütüsyonu, tek taraflı (sol) niteliğinde olduğu, Arıza Sıra No: 4A (IX. Liste, d- da), Arıza Ağırlık Ölçüsü: 1, Meslek Grup No:1, İş Göremezlik simgesi: A, Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranı (39 yaş için) :5 olduğu, tespit edilen bu değerin Meslekte Kazanma Gücü Kayıp oranı (19 yaş için): 3,3 olduğu, Sonuç olarak ...'ın Meslekte Kazanma Gücünü %3,3 (yüzdeüçvirgülüç) kaybetmiş olduğu, iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 45 (kırkbeş) güne kadar uzayabileceği kanaatini bildirir rapordur." şeklinde görüş bildirildiğinin görüldüğü, aktüerya hesap uzmanı tarafından tanzim edilen ve 06/12/2019 tarihinde kayıtlara giren bilirkişi raporunda özetle davacının meslekte kazanma gücü kayıp oranı ile davalının %100 kusur oranına göre, beden gücü kaybına karşılık maddi tazminat bedelinin 33.476,30 TL olduğunun belirtildiği, bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edildiği, bilimsel ve nesnel veriler esas alınarak ayrıntılı bir şekilde hazırlandığı görülen bilirkişi raporuna yapılan itirazların yerinde olmadığına dair 25/12/2019 tarihli ara kararının davacıya 12/01/2020 tarihinde, davalı idareye 13/01/2020 tarihinde tebliğ edildiği, bu durumda, davacının 33.476,30 TL maddi zararının oluştuğu ancak taleple bağlılık ilkesi gereği 1.000,00 TL maddi tazminatın davalı idare tarafından davacıya ödenmesi gerektiği, manevi tazminat talebine gelince, davacının 5,000.00 TL manevi tazminat talebinin kabul edilmesi, fazlaya ilişkin taleplerin ise reddedilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından olayda idarelerinin kusuru olmadığı, hükmedilen manevi tazminatın fahiş olduğu, davacı tarafından ise istinaf başvurusuyla birlikte maddi tazminat miktarının arttırılmasının talep edilmesine rağmen Bölge İdare Mahkemesince bu taleplerinin kabul edilmediği, hükmedilen manevi tazminatın düşük olduğu ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmakta olup, davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının yargılama giderleri yönünden düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Bölge İdare Mahkemesi kararının, İdare Mahkemesi kararının esasına yönelik istinaf istemlerinin reddine ilişkin kısmının incelenmesi:
Bölge İdare Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının esasına yönelik istinaf istemlerinin reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, İdare Mahkemesi kararının yargılama giderlerine ilişkin kısmı yönünden incelenmesi:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin 3. fıkrasında; "Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.", "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde; "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir..." ve "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasında; "Temyiz incelemesi sonunda Danıştay; ... b) Kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onar." hükümleri yer almaktadır.
... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının incelenmesinden, yargılama giderleri toplamı 961,60 TL (Başvuru Harcı:35,90 TL + Vekalet Harcı: 5,20 TL + Bilirkişi Ücreti: 600,00 TL + Posta Gideri:320,50 TL = 961,60) olmasına rağmen yargılama gideri toplamının sehven 1.371,46 TL yazıldığı ve bu miktar üzerinden haklılık oranına göre yargılama giderine hükmedildiği görülmektedir.
Bu durumda; 2577 sayılı Kanun'un 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca; temyizen incelenen bölge idare mahkemesi kararında, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan "2-)Aşağıda dökümü yapılan 1.371,46 yargılama giderinin haklılık oranına göre ₺692,50 sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına," ibaresinin, "2-)Aşağıda dökümü yapılan 961,60 TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 500,00 TL sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına," şeklinde düzeltilmesi gerektiğinden, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan "... başvurularının reddine ... " ibaresinin, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca; "... başvurularının reddine, 2577 sayılı Kanun'un 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hüküm fıkrasında yer alan "2-)Aşağıda dökümü yapılan 1.371,46 yargılama giderinin haklılık oranına göre ₺692,50 sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına," ibaresinin, "2-)Aşağıda dökümü yapılan 961,60 TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 500,00 TL sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına," şeklinde düzeltilmesine ... " şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davalı idarenin yargılama giderlerine yönelik temyiz isteminin kabulüne, diğer temyiz istemlerinin reddine,
3. ... İdare Mahkemesinin davanın kısmen kabulü kısmen reddi yolundaki ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan " "... başvurularının reddine ... " ibaresinin, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca; "... başvurularının reddine, 2577 sayılı Kanun'un 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hüküm fıkrasında yer alan "2-)Aşağıda dökümü yapılan ... yargılama giderinin haklılık oranına göre ₺... sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına," ibaresinin, "2-)Aşağıda dökümü yapılan ...TL yargılama giderinin haklılık oranına göre ... TL sinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına," şeklinde düzeltilmesine ... " şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi gönderilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde taraflara iadesine, 26/05/2021 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.