16. Hukuk Dairesi 2017/694 E. , 2020/3377 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve ..., ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1975 yılında kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında, tapu kaydı, vergi kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın aktif dere etkisinde olduğu ve özel mülkiyete konu olamayacağı gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Kadastroca tescil harici bırakılan yerler için açılan tescil davalarında, 4721 sayılı TMK"nın 713/3. maddesi uyarınca davanın yasal hasım konumunda olan Hazine ve ilgili kamu tüzel kişiliğine birlikte yöneltilmesi zorunludur. Yasal hasım konumundaki tüzel kişiler davaya dahil edilmeden yargılamaya devamla hüküm kurulması hukuken mümkün değildir. Karar tarihinden önce 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... İli, Büyükşehir Belediyesi statüsüne kavuşturulmuş, aynı zamanda büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, büyükşehir belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmış ve böylelikle büyükşehir belediyesi statüsünde olan illerin sınırları içindeki tescil harici taşınmazlar için açılacak tescil davalarında, ilçe belediyeleri ile büyükşehir belediyeleri ilgili kamu tüzel kişilikleri sıfatıyla yasal hasım konumuna getirilmişlerdir. Somut olayda dava, Hazine ve ilgili kamu tüzel kişiliği olarak ... hasım gösterilmek suretiyle açılmış olup, 6360 sayılı Yasa hükümleri uyarınca yasal hasım konumunda bulunan ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın da davada yer alması gerektiği mahkemece gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle, davada taraf teşkilinin sağlandığından sözedilemez. Oysa ki, taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına ilişkin hüküm kurulması hukuken mümkün bulunmamaktadır. Öte yandan, davacılar dava dilekçelerinde kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ve vergi kaydının yanında tapu kaydına da dayandıkları halde, Mahkemece bu konuda araştırma da yapılmamıştır.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle davacılara, davalarının ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"na da yöneltilmesi için süre ve imkan tanınmalı, taraf teşkilinin sağlanması halinde, Büyükşehir Belediyesi"nden de savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı ve bundan sonra, davacıların kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ve vergi kaydının yanında tapu kaydına da dayandığı gözetilerek tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, açıklanan nedenlerle temyiz itirazları yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzare, 24.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.