Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2013/15769 Esas 2014/8097 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki hukuki davada...5. Asliye Hukuk ve ...9. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü;
K A R A R-
Dava,1164 sayılı kanunun 11 inci maddesi uyarınca 704 ada 23 nolu parsel üzerinde tesis edilen "inşaat yapılmadıkça satılamaz, devredilemez" şerhinin terkini istemine ilişkindir.
Asliye Hukuk Mahkemesi"nce, taraflar arasındaki sözleşme gereği,tapu kaydındaki şerhin terkini şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve inşaatların usulüne uygun tamamlanıp tamamlanmadığı hususlarının tarafların ticari işletmesiyle ilgili olduğu ve tarafları tacir olan bu gibi davalarda görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Asliye Ticaret Mahkemesi ise, TOKİ Başbakanlığa bağlı bir idare olup, uyuşmazlığında TOKİ"nin ticari işletmesi ile ilgili olmadığı ve ticari dava niteliğinde bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur.
1164 SayılıI Arsa Ofisi Kanunu (Değişik madde: 28/06/2001 - 4698 S.K./9. md.) 11.maddesinde "Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, sattığı veya devrettiği arsa ve arazinin amacına uygun kullanılması için tapu kayıtlarına, satış şartlarına uygun alt yapı, yapı veya tesis yapılmadıkça üçüncü kişilere satış, devir, temlik yapılamayacağı ve haczedilemeyeceği hususunda şerhler koydurmaya ve/veya bu amaca yönelik sözleşmeler yapmaya yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin esaslar yönetmelikle belirlenir."
Tapu Sicili Tüzüğünün ( 9.Bölümü) terkin ile ilgili 69/1. Madesinde ise "Tapu sicilinde terkin, tescilin kendisine hak sağladığı kimsenin istemine ya da yetkili makam veya mahkeme kararına istinaden yapılır."
4721 Sayılı T.M.K."nun 1008/2. maddesinde " Taşınmaza ilişkin "şerhler" tapu kütüğüne tescil edilir.", aynı kanunun 1026/1.maddesinde de "Bir ayni hakkın sona ermesiyle tescil her türlü hukuki değerini kaybettiği takdirde,yüklü taşınmaz maliki,terkini isteye bilir." Hükümlerine yer verilmiştir.
Kısaca,Türk Medeni Kanunu’nun 1009, 1010 ve 1011. maddelerinde tapu kütüğüne şerh verilecek haklar olarak, genellikle kütüğe kişisel hakların kuvvetlendirilmesi, malikin temlik hakkının kısıtlanması, temlik hakkının yasaklanması veya geçici şerhin tapu kütüğüne yazılması şeklinde düzenlemeler yapılmış ve bazı özel kanunlarda da aynı konuda hükümler getirilmiştir.
Dosya kapsamından, 704 ada 23 nolu parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan, 1164 sayılı kanunun 11.maddesine göre tesis edilen inşaat yapılmadıkça satılamaz devredilemez şerhinin, İlgili gayrimenkulde inşaatın tamamlanması nedeniyle 704 ada 23 nolu parsel üzerinde bulunan 1164 sayılı kanuna göre tesis edilen şerhin terkinine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 997 ila 1027. Maddeleri arasındaki hükümler ile Tapu Sicil Tüzüğü’nün 60 ila 64. Maddeleri irdeleneceği ve davanın Türk Ticaret Kanunu"nun 4. Maddesinde sayılan ticari davalardan da olmamasına göre, uyuşmazlığın Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nin 21. ve 22. maddeleri gereğince ...5. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 22.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.