3. Hukuk Dairesi 2020/3360 E. , 2020/6989 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 35. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı tarafın istinaf başvurusunun kısmen kabulüne yönelik olarak verilen karar, davalı vekili tarafından duruşmasız, davacılar vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 24/11/2020 tarihinde davacılar vekili Av.... ile davalı vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekillerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar; davalı kiraya verenin davacılardan ... Gayrimenkül Geliştirme ve İnşaat Anonim Şirketi ile 01/01/2015 başlangıç tarihli beş yıl süreli kira sözleşmesi imzalayarak, boş arsa ve üzerindeki 400 m2 prefabrik binanın kiralanması konusunda anlaştıklarını, daha sonra kiracılık sıfatının davacılardan ... İnşaat Sanayi Ve Turizm Limited Şirketine devredildiğini, taşınmaz yeni kiracının kullanımında iken, 27/04/2015 tarihinde belediye tarafından yapı tatil tutanağı düzenlendiğini ve ... Büyükşehir Belediye Encümeninin 06/05/2015 tarihli kararı ile kiraya verene ceza uygulanarak kaçak sayılan prefabrik yapıdaki inşaai faaliyetin durdurulduğunu, bunun üzerine 31.07.2015 tarihinde davalının onayı ile taşınmazın tahliye edildiğini, daha sonra kiraya veren tarafından 01/08/2015 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile dava konusu yerin üçüncü kişiye kiraya verildiğini, kiraya verenin taşınmazın sözleşmeye uygun kullanıma hazır bulundurulması edimini yerine getiremediğini, taşınmazı ayıplı olarak teslim ettiğini, bu nedenlerle de peşin ödenen kira bedelinden kullanılmayan döneme ait 150.450-USD ile depozito bedeli 15.000 USD toplamı 165.450 USD bedelin iadesi gerektiğini belirterek başlatılan takibe yapılan haksız itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı; taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin henüz feshedilmediğini, davacıların kiralananı sözleşmeye uygun olarak teslim etmediklerini, taşınmazda herhangi bir ayıp bulunmadığını, taşınmazla ilgili yapı tatil tutanağı ve ceza uygulamasının davacıların inşaai faaliyetleri nedeniyle kendi kusurlarından kaynaklandığını, üçüncü kişi ile yapılan sözleşmenin ise yürürlüğe girmeden davacıların kusuru sonucu Belediyece gerçekleştirilen yıkım nedeni ile hüküm ifade etmediğini, ayrıca yıkım nedeni ile mevcut zarar ziyanın tespiti ile yapının değeri ve yoksun kaldığı kar karşılığı takas mahsup defi olduğunu belirterek davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince, davanın kısmen kabulü ile davacılardan .... yönünden aktif husumet yokluğu nedeni ile davanın reddine, ... 20. İcra Müdürlüğünün 2015/32172 Esas sayılı dosyasında borçlunun itirazının kısmen iptaline, takibin 476,810,36 TL asıl alacak, 296,01 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 477.106,37 TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davalının takas ve mahsup talebinin reddine, davalının asıl alacağın % 20"si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince; davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, ilk derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davacı ... Gayrimenkül Geliştirme Ve İnşaat A.Ş. tarafından açılan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davacı kiracı ... İnşaat Sanayi ve Turizm Limited Şirketi"nin davasının kısmen kabulüne, davacı tarafından peşin yatırılan yıllık kiradan 7 aylık kira düşüldükten sonra (aylık kira 7.500 USD, 5 aylık kira 37.500 USD, güvence bedeli 15.000 USD esas alınarak) toplam 52.500 USD karşılığı 153.541,50 TL "nin icra takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan alınarak ... İnşaat Sanayi Ve Turizm Limited Şirketi"ne verilmesine, hüküm altına alınan asıl alacak olan 153.541,50 TL üzerinden hesap edilecek % 20 oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacı ... İnşaat Sanayi ve Turizm Limited Şirketi"ne verilmesine, davacı ... İnşaat Sanayi ve Turizm Limited Şirketi"nin fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-) Karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T."nin 7. maddesinin 2. fıkrasında; davanın dinlenebilmesi için kanunlarda öngörülen ön şartın yerine getirilmemiş olması ve husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde, davanın görüldüğü mahkemeye göre tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmolunacağı kararlaştırılmıştır.
Buna göre Mahkemece; davacılardan ...."nin açtığı davanın aktif husumetten reddine karar verildiği halde; yargılamada kendisini vekil ile temsil ettiren davalı lehine bu konuda ayrıca vekalet ücreti takdir edilmemesi doğru görülmemiştir.
3-) Davacının temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede; davalı ile davacılardan ... Gayrimenkül Geliştirme Ve İnşaat A.Ş. arasında 01/01/2015 başlangıç tarihli beş yıl süreli kira sözleşmesi imzalandığı ve 01.04.2015 tarihli protokol ile kiracılık sıfatının tüm hak ve yükümlülükleriyle birlikte ... İnşaat Sanayi Ve Turizm Limited Şirketine devredildiği
hususlarında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinde; aylık kira bedelinin 7.500 USD+KDV olduğu ve iki yıllık kira bedeli toplamı olan 180.000 USD+KDV karşılığı 212.400 USD ve 15.000 USD depozitonun sözleşmenin imza tarihinde belirtilen hesaba ayrı ayrı ve peşin olarak ödenmesi ile ve belirtilen bonoların (bono tutarı=kdv dahil kira bedeli+%2 gecikme faizi+banka masrafı) teminat olarak kiraya verene teslim edilmesiyle yürürlüğe gireceği kararlaştırılmıştır. Dosya kapsamında iki yıllık kira bedeli ile kararlaştırılan depozitonun peşin ödendiği hususlarında taraflar arasında herhangi bir uyuşmazlık bulunmadığına göre, taşınmazın teslim edildiği 31.07.2015 tarihinden itibaren davacı kiracının bedel ödeme borcu sona ermiş olup, bu tarih itibariyle peşin ödenen kira bedelleri ile depozito bedelinin iadesine karar verilmesi gerekirken iki yıllık kira bedelinin peşin ödendiği dikkate alınmaksızın sehven bir yıllık kira bedeli ödenmiş olduğu kanaatiyle hesap yapılması hatalı olup, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru değildir.
Ayrıca; itirazın iptali ve alacak davası nitelikleri ve sonuçları itibarıyla birbirinden farklı dava türleridir. Dava dilekçesinde itirazın iptali istendiği halde, infazda tereddüte yol açacak şekilde alacağın tahsiline hükmedilmesi ve itirazın iptaline karar verilmemiş olması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
4-) Bozma nedenine göre, davalının hükmedilen vekalet ücreti ve harca yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nın 371. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının BOZULMASINA, dördüncü bentte açıklanan nedenlerle davalının hükmedilen vekalet ücreti ve harca yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada yer olmadığına, 3.050 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin yekdiğerinden alınıp yekdiğerine verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 24/11/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.