3. Hukuk Dairesi 2020/2435 E. , 2020/6986 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm, davalı vekili tarafından duruşmasız, davacı vekili tarafından ise duruşmalı olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 24/11/2020 tarihinde davacı vekili Av.... geldi. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekilin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, taraflar arasında 20/04/2009 tarihli sözleşme düzenlendiğini, sözleşmede; her biri 16.000 m² yüzölçümlü, dört ayrı etaba ayrılan taşınmazdaki her bir hangarın ilgili etaba ait proje onay tarihinden itibaren üçer yıllık sürelerde inşa edileceğinin ve 20 yıl boyunca işletileceğinin, tamamlanan hangarlar için tamamlama tarihinden itibaren belirlenen kapalı alan m² kira bedelinin ödeneceğinin, kira süresi sonunda hangarların ve eklentilerinin bedelsiz olarak davalı tarafa bırakılacağının düzenlendiğini, davacı şirketin 1.ve 2. etap hangar inşaatına aynı anda başladığını, hangarların sözleşmede kararlaştırılan tarihten önce tamamlandığını ve kapalı alan kira bedeli ödendiğini, 01/03/2011 tarihinde düzenledikleri dilekçe ile, sözleşmenin 14 (a) maddesi gereğince bahse konu hangarın 52x110 m²"lik kısmının ... Havacılık AŞ tarafından kullanılmasına izin verilmesinin istenildiğini, bu izin verildiği takdirde hangar inşaatının 3.etabının bitim tarihini altı yıl önceye çekileceğini beyan ettiğini, dilekçede talep edilen hususun ileride yapılacak olan 3.etap hangarda 52x110 m² kısmının kullanım hakkının alt kiracı sıfatının ... Jet Havacılık AŞ" ye verilmesi olduğunu, ortada ne açık bir taahhüt ne de sözleşmede belirtilen sürelerin değiştirilmesine yönelik bir icap bulunduğunu, davalı tarafça verilen 16/03/2011 tarihli cevabı yazıda söz konusu hangarın 52x110=572 m²"lik kısmının şirket kullanımına izin verildiği, 3.etap hangarın bitiminin en az altı yıl önceye
çekilerek bitirilmesi ve sonucundan bilgi verilmesi istendiğini, sadece ... Jet Havacılık AŞ"ye hitaben düzenlenen yazının müvekkiline bilgi amaçlı dahi gönderilmediğini, o tarihte davacının ... Havacılık AŞ"ye 2. etapta herhangi bir alt kullanım hakkı vermediğini, davalının 3.etap hangar inşaatı 01/03/2013 tarihinde bitmiş gibi kapalı alan fark faturası düzenlediğini, 01/03/2011 tarihli dilekçenin kira sözleşmesindeki 3. etaba ait tamamlanma süresinin değişimini tek başına sağlayacak açıklıkta bir taahhüt ifadesi taşımadığını ayrıca davalı tarafça düzenlenen 13.08.2013 tarihli ‘Yer Tahsis İptali ve Devri’ konulu yazı ile de verilen alt kira izninin iptal edildiğini, 24.09.2013 tarihli yeni sözleşme imzalanarak 3.etap hangar inşaatının tamamlanma tarihinin tekrar 17.02.2017 tarihine çekildiğini belirterek, davalı tarafça düzenlenen 01/10/2013 tarih ve 158136 seri nolu faturadan kaynaklanan KDV dahil 1.174.512,41 TL bedelli ve 02/01/2014 tarih 052694 seri nolu faturadan kaynaklanan KDV dahil 361.288,64 TL bedelli olmak üzere toplam 1.535.801,05 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının 01/03/2011 tarihli yazısına verilen 16/03/2011 tarihli cevap ile; hangar bitiminin en az 6 yıl önceye çekilerek bitirilmesi şartı ile mevcut hangarın 5.720 m² kısmının ... Jet Havacılık AŞ"nin kullanımına izin verildiğini, 11/03/2013 tarihinden itibaren 3. etap hangar için kapalı alan kirası tahakkuk ettirildiğini, ... Jet Havacılık AŞ"nin ayrı bir tüzel kişilik olup yapımı biten 1. ve 2. hangarda yer talebinde bulunduğunu, bu şirkete 1. ve 2. hangarda yer teslimi yapılarak taahhüdün yerine getirildiğini, mevcut hangarın 3.000 m² derinliğinde kullanıldığına dair davacı ile ... Jet Havacılık arasında protokol imzalandığını, kira sözleşmesinin 3.b maddesi, 01/03/2011 tarihli taahhüt doğrultusunda 5.720 m² yerin ... Jet Havacılık AŞ"nin kullanımına izin verilmesi nedeniyle kira faturalarının ödenmesinin zorunluluk arz ettiğini beyanla davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; davanın kabulüne yönelik olarak verilen karar, Dairemizin 17/10/2017 tarih ve 2017/2126-14067 E/K sayılı ilamı ile, ilgili yazışmalar incelenmek suretiyle tarafların ortak iradelerinin 20.04.2009 tarihli sözleşmenin 3/b ile 14/a maddelerinin değiştirilmesi yönünde olduğu bu nedenle de üçüncü etap hangar yönünden en az 6 yıl öncesinde kapalı alan kira bedelinin tahsili konusunda anlaşmaya varıldığı kabul edilerek bu doğrultuda araştırma ve inceleme yapılması gerektiğinden bahisle bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; Davanın kısmen kabulü ile; davacının davaya konu olan 01/10/2013 tarih 158136 seri nolu faturadan dolayı 9.065,15 TL borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş; söz konusu karar taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- 6110 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 26. maddesi yargılamaya hakim olan ilkelerden taleple bağlılık ilkesini düzenlemektedir. Madde hükmü gereğince hakim, tarafların talepleriyle bağlı olup ondan fazlasına veya talepten başka bir şeye karar veremez.
Yargılama sırasında davalı tarafça sunulan belge ve beyanlardan; 14.503,80m2’lik 3.etap hangar için 11.03.2013-31.12.2013 döneminde kapalı alan kira bedeli m2 birim fiyatının 8,6409TL üzerinden hesaplanmak suretiyle 9 ay 21 günlük kira bedelinin toplam 1.215.661,14TL olarak talep edildiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise, bu oranın ikinci fatura dönemi olan 01.01.2014-31.03.2014 dönemi için talep edilen 9,2259 birim fiyatı üzerinden hesaplanmak suretiyle 9 ay 21 günlük kira bedelinin toplam 1.294.941,39 TL olarak hesaplandığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamanın talebi aştığı gözetilerek ilk fatura dönemi için davalının talep ettiği kapalı alan kira bedeli m2 birim fiyatı olan 8,6409TL üzerinden talep edilen 9 ay 21 günlük kira bedeli toplamından, ödenen 9 ay 21 günlük açık alan kira bedelinin mahsubu ile sonuca gidilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile talep aşılmak suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 3.050 TL. Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık, olmak üzere, 24/11/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.