Danıştay 2. Daire 2021/15791 Esas 2021/1766 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/15791
Karar No : 2021/1766

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Hazine ve Maliye Bakanlığı emrinde ... olarak görev yapan ve aynı zamanda sigorta hakemliği kaydı bulunan davacı tarafından, Hazine ve Maliye Bakanlığının "Devlet memurlarınca ücretli olarak sigorta hakemliği faaliyeti yapılamayacağı hususunun ilgili sigorta hakemlerine duyurulmasına" ilişkin … günlü, E…. sayılı genel yazısının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88. maddesinde, atamaya yetkili amir tarafından uygun görülmek kaydıyla, memurlar tarafından yapılabilecek ikinci görevlere yer verildiği, buna karşılık, aynı Kanun'un 87. maddesinde, memurlara ikinci görev verilemeyecek ve bu nedenle yarar sağlanamayacak kurum ve kuruluşlara yer verilmesinin yanında, hakemlik ve bilirkişilik gibi görevlere katılanlar için özel kanunlarınca veya bu kanunlara dayanılarak tespit edilen ücretlerin ödenmesine ilişkin hükümlerin saklı tutulduğunun belirtildiği, bu hüküm uyarınca, Devlet memurlarının ikinci görev mahiyetinde olmayan hakemlik ve bilirkişilik faaliyetlerine dair ücret alabilmeleri için özel bir kanuni düzenleme bulunması gerektiğinin açık olduğu, bu doğrultuda, 657 sayılı Kanun'un 88. maddesinde yer verilen ikinci görevlerden olmayan sigorta hakemliğinin Devlet memurlarınca ücret karşılığında yapılabileceğine dair özel bir kanuni düzenlemenin bulunmadığı, öte yandan, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesi ve ilgili maddeye dayanılarak hazırlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik uyarınca, Sigorta Tahkim Komisyonunun Türkiye Sigorta Birliği nezdinde oluşturulmuş özel hukuk hükümlerine bağlı bir kuruluş olduğu, sigorta hakem ücretlerinin Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından ödendiği ve Sigorta Tahkim Komisyonunun faaliyetlerinin denetim yetkisinin Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Türkiye Sigorta Birliğinde bulunduğu, bu bağlamda, Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde uzman olarak çalıştığı sabit olan davacının, çalıştığı kurum denetimindeki Sigorta Tahkim Komisyonundan alacağı sigorta hakem ücretinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 30. maddesinde yer alan "Denetimindeki teşebbüsten menfaat sağlama yasağı" kapsamına girdiğinin görüldüğü, dolayısıyla, Devlet memurlarınca ücretli olarak sigorta hakemliği faaliyeti yapılamayacağına ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararında; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu belirtilerek, istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; hakemlik faaliyetinin ikinci iş yasağı kapsamında bulunmadığı gibi ikinci görev olarak da yürütülmediği, sigorta hakemlerinin faaliyetleri karşılığında ücret almalarının 657 sayılı Kanun’a aykırı olmadığı, bu bağlamda, Devlet memuru olarak hakemlik faaliyetinde bulunulmasının anılan Kanun’un 30. maddesine aykırılık teşkil etmediği ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Davalı idare tarafından; Devlet memurlarının hakemlik yapıp yapamayacağına ilişkin olarak (Mülga) Devlet Personel Başkanlığından görüş istendiği, anılan kurum tarafından, sigorta hakemlik faaliyetinin 657 sayılı Kanun'un 88. maddesinde yer verilen ikinci görevlerden birisi olmaması ve Devlet memurlarının sigorta hakemliği yapabilmeleri ile sigorta hakem ücreti alabilmelerine dair özel bir kanuni düzenleme bulunmaması sebebiyle, Devlet memurlarının belirli bir ücret karşılığında sigorta hakemliği faaliyetinde bulunamayacaklarının mütalaa edildiği, Sigorta Tahkim Komisyonu davalı idarenin gözetim ve denetimine tabi olduğundan sisteme ilişkin usul ve esasların davalı idare tarafından belirlendiği, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı yolunda cevap verilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın görüm ve çözüm yeri Danıştay olduğundan, işin esası hakkında verilmiş olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Hazine ve Maliye Bakanlığı emrinde ... olarak görev yapan ve aynı zamanda sigorta hakemliği kaydı bulunan davacı tarafından, Hazine ve Maliye Bakanlığının "Devlet memurlarınca ücretli olarak sigorta hakemliği faaliyeti yapılamayacağı hususunun ilgili sigorta hakemlerine duyurulmasına" ilişkin 18/07/2018 günlü, E.18991 sayılı genel yazısının iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere karşı açılacak iptal ve tam yargı davalarını da çözümleyeceği öngörülmüş, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesinin 1-a fıkrasında ise, dilekçeler üzerine yapılan ilk inceleme sonucu görev ve yetki yönünden kanuna aykırılık görülmesi halinde, idari yargının görevli olduğu konularda görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği hükmü getirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu Hazine ve Maliye Bakanlığının "Devlet memurlarınca ücretli olarak sigorta hakemliği faaliyeti yapılamayacağı hususunun ilgili sigorta hakemlerine duyurulmasına" ilişkin … günlü, E…. sayılı genel yazısı ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlem niteliğini taşıdığından, İdare Mahkemesince davanın görev yönünden reddine karar verilerek dosyanın Danıştaya gönderilmesi yerine uyuşmazlığın esası hakkında karar verildiği anlaşılmakla, anılan karara yönelik istinaf başvurusunun, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince kabul edilerek kararın bu yönden kaldırılması ve dosyanın Danıştaya gönderilmesi gerekirken, söz konusu karara yönelik istinaf başvurusunun esastan incelenmek suretiyle reddi yolunda verilen kararda usul hükümlerine uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/a fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı Kanun'un 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 26/05/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.