Danıştay 12. Daire 2018/8410 Esas 2021/3156 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/8410
Karar No : 2021/3156

DAVACI : ...
DAVALILAR : 1- ...
VEKİLİ : Av. ...
2- ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
3- ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN KONUSU :
Gümüşhane ili, Şiran İlçe Müftülüğünde müezzin-kayyım (önlisans mezunu) olarak 1. derecenin 4. kademesinde görev yapan ve %95 oranında din hizmeti tazminatından yararlanan davacı tarafından; 25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin "Genel Hükümler" başlıklı 1. kısmının 1. maddesinin ikinci fıkrası ile 3. maddesi, "Diyanet ve Vakıf Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme" ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 04/01/2018 tarih ve 2 Nolu Genelgesiyle,
1- 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvelin "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlisi kadrolarında bulunanların derecesi itibarıyla yararlanmakta oldukları din hizmeti tazminatı oranlarında ilave artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptaline,
2- Anılan Kararın eki (III) sayılı Cetvelin "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde din görevlilerinin tazminat oranlarının yüksek öğrenim mezunlarında 1 puan, imam-hatip mezunlarında 2 puan, 1-4 dereceler arasında 0 puan fark (eşit) uygulanmasına ilişkin düzenlemenin iptaline, karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; 2018-2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmeyle eğitim görevlisi, musahhih, murakıp, vaiz gibi kadrolarında bulunan personelin din hizmetleri tazminatında artış yapıldığı, Din Hizmetleri Sınıfında görev yapan diğer personele yönelik herhangi bir düzenleme yapılmadığı; Din Hizmetleri Sınıfında bulunan personelin bir kısmının tazminat oranlarında artış yapılırken, bir kısmında iyileştirme yapılmamasının hukuka aykırı olduğu; yapılan bu artışla, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 44. maddesi kapsamında eşdeğer olan kadrolarda (musahhih, murakıp ve müezzin-kayyım gibi) bulunan personel arasında hiyerarşik yapının bozulduğu, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun 31. maddesi gereği, toplu sözleşmeye kurumsal hiyerarşiyi bozacak düzenlemelerin konulamayacağı; toplu sözleşmeyle, diğer din görevlilerinin tazminat oranlarında iyileştirme yapılmayarak (eksik düzenlemeyle) kanuna aykırı bir biçimde kurumsal hiyerarşinin bozulduğu; diğer taraftan, din görevlilerinin tazminat oranlarında derecelerine göre 0, 1 veya 2 puan fark olduğu; diğer kadro unvanlarda ise daha fazla oranda fark bulunduğu; bu uygulamanın değiştirilmeyerek (eksik düzenleme) uygulamaya devam edilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı, bu bağlamda Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karara ekli (III) sayılı Cetveldeki Din Hizmetleri Sınıfına dahil diğer kadroların 1-15 dereceleri için öngörülen din hizmetleri tazminatının 0, 1 veya 2 puan fark uygulanmasına ilişkin düzenleme ile bu kadrolarda bulunanların din hizmetleri tazminatında artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin 4688 sayılı Kanun'a, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152 ve 154. maddelerine, Danıştay içtihatlarına, idare hukukunun genel ilkelerine, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 44. maddesine ve Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
1- Cumhurbaşkanlığı tarafından, usule ilişkin olarak, Toplu Sözleşmenin uygulanmasıyla ilgili hususlarda Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığı yetkili olduğundan Cumhurbaşkanlığının husumetten çıkarılması gerektiği; esasa ilişkin olarak Anayasa'nın 128. maddesiyle verilen yetki çerçevesinde memurların mali ve sosyal haklarının kanun, kanun hükmünde kararname veya toplu sözleşme hükümleriyle belirlendiği, Anayasa hükümleri ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu kapsamında kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarının toplu sözleşme görüşmeleri sonucunda imza altına alınan toplu sözleşme metni ile belirlendiği; 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin, tarafların ortak iradesiyle düzenlendiği; bu nedenle, hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
2- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından, savunma verilmemiştir.
3- Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından; Anayasa'nın 128. maddesiyle verilen yetki çerçevesinde, memurların mali ve sosyal haklarının kanunla veya toplu sözleşme hükümleriyle belirlendiği; kamu görevlileri ile toplu sözleşme yapılmasına ilişkin usul ve esasların ise 4688 sayılı Kanun'da düzenlendiği, bu düzenlemeler çerçevesinde 2018-2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin yürürlüğe konulduğu, mali mevzuat ve Toplu Sözleşme hükümleri çerçevesinde uygulama birliğini sağlamaya yönelik açıklamalar içeren 04/01/2018 tarih ve 2 Nolu Genelgede mevzuata aykırı bir hususun bulunmadığı; bu nedenle, hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Daire kararında belirtilen gerekçeyle, uyuşmazlık hakkında, "kısmen feragat nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, kısmen davanın reddine" karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava, Diyanet İşleri Başkanlığı Gümüşhane İli, ... İlçe Müftülüğünde müezzin-kayyım olarak görev yapan davacı tarafından, 25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin Üçüncü Kısmının Onbirinci Bölümünün "Diyanet ve Vakıf Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme'' ve 04/01/2018 tarih ve 138 sayılı Maliye Bakanlığı 2 Nolu Genelgesi ile 05/05/2006 tarih ve 26159 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı''na ekli ''Diğer Tazminat''lar başlıklı (III) sayılı Cetvele göre din görevlisi kadrolarında bulunanların derecesi itibarıyla yararlanmakta oldukları din hizmeti tazminatı oranlarına ilave artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin ve 1-15 dereceler arasında mezuniyet durumuna göre 1 veya 2 puan fark ile 1-4 dereceler arasında 0 puan fark uygulanması düzenlemesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152. maddesinde; görevin önem, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro unvan ve derecesi ve eğitim seviyesi gibi hususlar gözönüne alınarak Bakanlar Kurulunca (Cumhurbaşkanınca) belirlenecek esas, ölçü ve nispetler dahilinde zam ve tazminatların ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm uyarınca, Bakanlar Kurulunun (Cumhurbaşkanı), maddede belirtilen oranları aşmamak üzere tazminat miktarlarını ve bunların esas ve usullerini belirleme yetkisi bulunmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlıkta eksik düzenlemeden söz edilemeyeceği gibi dava konusu düzenlemelerin de, dayanağı Yasa hükmüne aykırılık teşkil etmediği, dolayısıyla üst hukuk normlarına uygun olduğunun anlaşılması karşısında, iptali istenilen söz konusu düzenlemelerde hukuka, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, duruşma için önceden belirlenen 26/05/2021 tarihinde, davalı Hazine ve Maliye Bakanlığı vekili ...'nun duruşmaya gelmediği görülmekle; davacı ...'nün, davalı Cumhurbaşkanlığı vekili Av. ... ile davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili Av. ...'ın ve Danıştay Savcısı ...'in katılımıyla açık duruşmaya başlanıldı. Taraflara usulüne uygun ikişer defa söz verildikten, Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan ve taraflara son kez söz verildikten sonra, duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, Cumhurbaşkanlığının husumetten çıkarılması gerektiğine ilişkin itirazı yerinde görülmeyerek ve 21/04/2021 tarih ve 31461 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 73 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca "Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı" yerine "Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı" husumete alınarak, işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı; Gümüşhane ili, Şiran İlçe Müftülüğünde müezzin-kayyım (önlisans mezunu) olarak 1. derecenin 4. kademesinde görev yapmakta ve %95 oranında din hizmeti tazminatından yararlanmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152. maddesinde, din hizmetleri sınıfında görev yapan personele din hizmetleri tazminatı ödenmesi öngörülmüş; bu düzenlemeyle yükseköğrenim görenlere %95 oranını, imam-hatip mezunlarına %93 oranını aşmamak üzere, Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenecek oranda din hizmetleri tazminatı ödenmesi kurala bağlanmıştır.
657 sayılı Kanun'un 152. maddesine dayanılarak 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvel "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde; din hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunan yüksek öğrenimlilerden 1-4 dereceden aylık alanlar için %95, diğer (5-15) derecelerden aylık alanlar için %94; imam-hatip lisesi mezunlarından 1-4 dereceden aylık alanlar için %93, 5-9 dereceden aylık alanlar için %92, diğer (10-15) derecelerden aylık alanlar için ise %91 oranında din hizmetleri tazminatı ödenmesi öngörülmüştür.
25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin 3. kısmının 11. bölümünde yer verilen "Diyanet ve Vakıf Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme" ile din hizmetleri sınıfında görev yapan bazı personelin (musahhih, eğitim görevlisi, murakıp, vaiz gibi) tazminat oranlarında artış yapılmış; bununla birlikte, din hizmetleri sınıfında görev yapan diğer personelin (müezzin-kayyım gibi) tazminat oranlarında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 04/01/2018 tarih ve 2 Nolu Genelgesiyle de, 2018-2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme hükümlerinin uygulanmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Davacı tarafından, muhtelif tarihlerde din hizmetleri sınıfında görev yapan personelin din hizmetleri tazminatlarının yeniden düzenlenmesi talebiyle çeşitli mercilere müracaatta bulunulmuş olup; son olarak 01/01/2018-31/12/2019 döneminde din görevlilerinin tazminat oranlarında artış (sırasıyla 25, 15, 1 oranında) yapılması talebiyle 06/01/2018 tarihinde BİMER üzerinden Devlet Personel Başkanlığına yapılan başvurunun, süresi içinde cevap verilmemek suretiyle zımnen reddi üzerine, bakılan dava açılmıştır.
İşbu dava açıldıktan sonra, davacı tarafından, 26/05/2021 tarihinde yapılan duruşmada sözlü beyanıyla ve aynı gün dosyaya ibraz edilen dilekçesiyle, davanın "17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvel "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlisi kadrolarında bulunanların derecesi itibarıyla yararlanmakta oldukları din hizmeti tazminatı oranlarında ilave artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemine" ilişkin kısmından feragat edilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın 128. maddesinin 2. fıkrasında; "Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. (Ek cümle: 7/5/2010 - 5982/12 md.) Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır." kuralı yer almıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152. maddesinde, Devlet memurlarına "zam" ve "tazminat" ödenmesi öngörülmüş; aynı maddenin "I-Zamlar" başlıklı bölümünde, memurlara ödenecek "zam türlerine" (iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zammı); "II-Tazminatlar" başlıklı bölümünde de, görevin önemi, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro unvan ve derecesi ile eğitim seviyesi gibi hususlar gözönüne alınarak memurlara ödenecek "tazminat" türlerine yer verilmiştir.
Anılan maddenin "C-Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde;
"a) (Değişik:1/7/2010-6002/21 md.) İl müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi ve mesleği ile ilgili yüksek öğrenim mezunu olup “Vaiz” kadrosuna atananlar için %175’ine,
b) (Değişik:1/7/2010-6002/21 md.) Din Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlardan;
1. Yükseköğrenim mezunu olanlar için % 95’ine,
2. İmam-Hatip Lisesi mezunları için % 93’üne,
3. Diğerleri için % 89’una,
c) (Mülga: 11/10/2011-KHK-666/1 md.)
d) (Ek: 1/7/2010-6002/21 md.) (a) ve (b) alt bentlerinde sayılanlardan ayrıca; başvaiz, başimam-hatip, Kur’an kursu başöğreticisi kadrolarına atananlara % 40’ına, uzman vaiz, uzman imam-hatip, Kur’an kursu uzman öğreticisi ve başmüezzinlik kadrolarına atananlara % 20’sine, ...
kadar, bu nispetleri aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca belirlenecek esas, ölçü ve nispetler dahilinde yukarıdaki tazminatlar ödenir. ..." kuralına yer verilerek, din hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda görev yapanlara ödenebilecek azami tazminat oranları belirlenmiştir.
Anılan maddenin, "III- Ortak Hükümler" bölümünde ise, "Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları ilgili kurumların yazılı isteği ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca bütün kurumları kapsayacak şekilde ve 154 üncü madde uyarınca katsayının Bakanlar Kurulunca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur." kuralına yer verilmiştir.
Bu hüküm uyarınca, 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla "Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar" yürürlüğe konulmuş ve izleyen yıllarda da bu düzenleme uygulanmaya devam edilmiştir.
30/03/2018 tarih ve 30376 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 26/03/2018 tarih ve 2018/11547 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, "Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın 2018 yılında da uygulanmasına devam edilmesi öngörülmüştür.
Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karara ekli "İş Güçlüğü, İş Riski, Temininde Güçlük ve Mali Sorumluluk Zammı" başlıklı (I) sayılı Cetvelde, "Özel Hizmet Tazminatı" başlıklı (II) sayılı Cetvelde ve "Diğer Tazminatlar" başlıklı (III) sayılı Cetvelde, memurlara ödenecek zam ve tazminatların puan ve oranları düzenlenmiştir.
Anılan Karara ekli (III) sayılı Cetvelin 06/09/2010 tarih ve 2010/823 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla değişik, "B. Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din hizmetlerinde görev yapan personelin kadro unvanlarına göre tazminat oranları belirlenmiş olup; söz konusu bölümün (ç) bendinde;
"Din Hizmetleri Sınıfına dahil diğer kadrolarda bulunanlardan;

Tazminat Oranı (%)
1- Yükseköğrenimli olanlardan;
-1-4 üncü derecelerden aylık alanlar......................................: 95
-Diğer derecelerden aylık alanlar............................................: 94
2- İmam Hatip Lisesi mezunlarından;
-1-4 üncü derecelerden aylık alanlar.......................................: 93
-5-9 uncu derecelerden aylık alanlar.......................................: 92
-Diğer derecelerden aylık alanlar............................................: 91
3- Diğerlerinden;
-8-15 inci derecelerden aylık alanlar.......................................: 88
-Diğer derecelerden aylık alanlar............................................: 89" düzenlemesine
yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme yayımlanmıştır.
Anılan Toplu Sözleşmenin "Genel Hükümler" başlıklı kısmının 1. maddesinin ikinci fıkrasında, "Bu Toplu Sözleşmede düzenlenmeyen mali ve sosyal haklar hakkında ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam olunur." kuralına ve 3. maddesinde, "Bu Toplu sözleşme 1/1/2018-31/12/2019 tarihleri arasında uygulanır. ..." kuralına yer verilmiştir.
Söz konusu Toplu Sözleşmenin 3. kısmının 11. bölümünde yer alan Diyanet ve Vakıf Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme hükümleriyle, 2018-2019 yıllarında uygulanmak üzere, 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karara ekli (III) sayılı Cetvelin "B. Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din hizmetleri sınıfında görev yapan bazı personelin (musahhih, eğitim görevlisi, murakıp, vaiz gibi) tazminat oranlarında artış yapılmış; bununla birlikte, din hizmetleri sınıfında görev yapan diğer personelin (müezzin-kayyım dahil) tazminat oranlarında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 04/01/2018 tarih ve 2 Nolu Genelgesiyle de, 2018-2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme hükümlerinin uygulanmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvelin "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlisi kadrolarında bulunanların derecesi itibarıyla yararlanmakta oldukları din hizmeti tazminatı oranlarında ilave artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali isteminin incelenmesi:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesi ile göndermede bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 307. maddesinde; feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi olarak tanımlanmış olup; 309. maddesinde feragat beyanının dilekçe ile veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılacağı, 310. maddesinde feragat ve kabulün, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabileceği, 311. maddesinde de feragatın kesin bir hükmün hukuki sonuçlarını doğuracağı belirtilmiştir.
Davacının, gerek 26/03/2021 tarihinde yapılan duruşmadaki sözlü beyanıyla gerekse aynı gün dosyaya ibraz ettiği dilekçesiyle, davanın "17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvel "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlisi kadrolarında bulunanların derecesi itibarıyla yararlanmakta oldukları din hizmeti tazminatı oranlarında ilave artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemine" ilişkin kısmından feragat ettiği anlaşıldığından, davanın bu kısmı hakkında feragat nedeniyle karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvelin "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlilerinin tazminat oranlarının yüksek öğrenim mezunlarında 1 puan, imam-hatip mezunlarında 2 puan, 1-4 dereceler arasında 0 puan fark (eşit) uygulanmasına ilişkin düzenlemenin iptali isteminin incelenmesi:
Anayasa'nın 128. maddesiyle memurların ve diğer kamu görevlilerinin aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla ve/veya toplu sözleşme ile düzenlenmesi öngörülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152. maddesinde, Devlet memurlarına "zam" ve "tazminat" ödenmesi öngörülmüş; aynı maddenin "II-Tazminatlar" başlıklı bölümünde, memurlara ödenecek tazminat türlerine yer verilmiştir.
Anılan maddenin "C-Din Hizmetleri Tazminatı" başlıklı alt bölümünde; il müftü yardımcısı, ilçe müftüsü, eğitim görevlisi ve mesleği ile ilgili yüksek öğrenim mezunu gören vaizler için %175'ine, Din Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunan diğer personelden, yüksek öğrenim mezunları için % 95’ine, imam-hatip lisesi mezunları için % 93’üne, diğerleri için % 89’una kadar Bakanlar Kurulunca belirlenecek oranda din hizmeti tazminatı ödenmesi öngörülmüş; böylece din hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda görev yapanlara ödenebilecek azami tazminat oranları belirlenmiştir.
Aynı maddenin, "III- Ortak Hükümler" bölümünde ise, Devlet memurlarına ödenen tazminatların; görevin önem, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro unvan ve derecesi ile eğitim seviyesi gibi hususlar göz önüne alınarak, hangi işi yapanlara ve hangi görevde bulunanlara ne miktarda ve hangi oranlarda ödeneceği hususunda Bakanlar Kuruluna düzenleme ve takdir yetkisi verilmiştir.
Söz konusu yetkiye istinaden 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karara ekli (II) ve (III) sayılı Cetveller ile, gerek hizmet sınıfları açısından, gerekse kadro ve görev unvanı itibarıyla personele hangi oranda tazminat verileceği her bir unvan için tek tek belirlenmiş; anılan Karara ekli (III) Cetvelin dava konusu edilen (B) bölümünün (ç) bendinde de, din hizmetleri tazminatı oranları, kadro unvanları esas alınarak tespit edilmiştir.
Bu düzenlemeyle, 657 sayılı Kanun'un 152. maddesinde din hizmetleri tazminatı için belirlenen azami tazminat oranları esas alınarak; din hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunan yüksek öğrenimlilerden 1-4 dereceden aylık alanlar için %95, diğer (5-15) derecelerden aylık alanlar için %94; imam-hatip lisesi mezunlarından 1-4 dereceden aylık alanlar için %93, 5-9 dereceden aylık alanlar için %92, diğer (10-15) derecelerden aylık alanlar için ise %91 oranında din hizmetleri tazminatı ödenmesi öngörülmüştür.
2018-2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmeyle, din hizmetleri sınıfında bulunan bazı personelin (musahhih, eğitim görevlisi, murakıp, vaiz gibi) tazminat oranlarında artış yapılmış; bununla birlikte din hizmetleri sınıfında bulunan diğer personelin (müezzin-kayyım gibi) tazminat oranlarında ise herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 04/01/2018 tarih ve 2 Nolu Genelgesiyle de, 2018-2019 yıllarını kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşme hükümlerinin uygulanmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, davacı tarafından, 4. Dönem Toplu Sözleşme ile Hazine ve Maliye Bakanlığının 2 Nolu Genelgesinin yürürlüğe konulması üzerine, Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın eki (III) sayılı Cetvel "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlilerinin tazminat oranlarının yüksek öğrenim mezunlarında 1 puan, imam-hatip mezunlarında 2 puan, 1-4 dereceler arasında 0 puan fark (eşit) uygulanmasına ilişkin düzenlemenin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
Bakanlar Kuruluna yukarıda belirtilen mevzuatla tanınan takdir yetkisinin üst hukuk normlarına aykırı olarak veya kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği yerleşmiş yargı içtihatlarıyla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Bu durumda; 657 sayılı Kanun'un 152. maddesindeki kriterler ve azami tazminat oranları dikkate alınarak, Devlet memurlarına ödenecek tazminat oranlarının belirlenmesi hususunda, Bakanlar Kurulunun takdir ve düzenleme yetkisinin bulunduğu; anılan maddeye istinaden yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın eki (III) sayılı Cetvelin "Din Hizmetleri Tazminatı" başlıklı bölümünün, dava konusu edilen kısmının; işin niteliği, çalışma şartları, görevin önemi, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, kadro unvanı ve derecesi gibi hususlar ile 152. maddede belirlenen azami tazminat oranları (yüksek öğrenimliler için %95, imam-hatip mezunları için %93) esas alınarak takdir yetkisi çerçevesinde belirlendiği ve söz konusu düzenlemede idarenin açık bir takdir hatasının bulunmadığı; Din Hizmetleri Sınıfına dahil diğer kadrolarda yer alan personelin zam ve tazminatlarının, kadro unvan ve derecesi ile eğitim seviyesi gibi hususlar göz önüne alınarak eşit veya farklı oranlarda belirlenmesinin mümkün olduğu sonucuna ulaşılmış olup; din hizmeti tazminatının kimlere hangi oranda verileceği ile dereceler arasındaki tazminat oranlarının arttırılması veya farklılaştırılması hususunda idarenin yargı kararıyla zorlanması da mümkün bulunmadığından, dava konusu düzenlemede üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Her ne kadar davacı tarafından; Devlet Memurlarını Ödenecek Zam ve Tazminatlar Hakkında Karardaki, din görevlilerinin tazminat oranlarının yüksek öğrenim mezunlarında 1-4 dereceler arasında 0 (eşit) puan, 5-15 dereceler arasında 1 puan, imam-hatip mezunlarında 2 puan fark uygulanmasına yönelik düzenlemenin, 657 sayılı Kanun'un 152. maddesinde belirtilen kadro derecesi ve eğitim gibi kriterlere aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de; 657 sayılı Kanun'un 152. maddesinde yükseköğrenim mezunları için ödenebilecek azami din hizmetleri tazminatının %95, imam-hatip mezunları için %93 oranında belirlendiği dikkate alındığında; yüksek öğrenimliler ile imam-hatip mezunları arasında belirlenen bu %2'lik yasal sınır içerisinde kalınmak suretiyle, Bakanlar Kurulu Kararıyla kadro derecesi ve eğitim durumlarına göre, 0 ilâ 2 oranında farklılaşmaya gidilerek din hizmeti tazminatlarının belirlenmesinde mevzuata aykırılık görülmediğinden ve bu hususta idarenin takdir yetkisinin bulunduğu sonucuna ulaşıldığından, davacının bu iddiasına da itibar edilmemiştir.
Nitekim, benzer mahiyetteki bir uyuşmazlıkta Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 23/11/2020 tarih ve E:2020/651, K:2020/2496 sayılı karar da bu yöndedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu Sözleşmenin "Genel Hükümler" başlıklı 1. kısmının 1. maddesinin ikinci fıkrası ile 3. maddesi, "Diyanet ve Vakıf Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme" ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 04/01/2018 tarih ve 2 Nolu Genelgesiyle, 17/04/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar"ın eki (III) sayılı Cetvel "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde, din görevlisi kadrolarında bulunanların derecesi itibarıyla yararlanmakta oldukları din hizmeti tazminatı oranlarında ilave artış yapılmamasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemi hakkında, feragat nedeniyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Anılan Kararın eki (III) sayılı Cetvelin "Din Hizmetleri Tazminatı" bölümünde din görevlilerinin tazminat oranlarının yüksek öğrenim mezunlarında 1 puan, imam-hatip mezunlarında 2 puan, 1-4 dereceler arasında 0 puan fark (eşit) uygulanmasına ilişkin düzenlemenin iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE,
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ... -TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen ... -TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 26/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.