Danıştay 12. Daire 2018/10130 Esas 2021/3155 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/10130
Karar No : 2021/3155

DAVACI : … Çalışanları Sendikası
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Anonim Şirketi
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …,
Av. …

DAVANIN KONUSU :
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığının … tarih ve … sayılı ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel Yazısının iptaline karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı Sendika tarafından; dava konusu Genel Yazı ile fazla mesai ücreti ödenmesi için yalnızca fiili çalışma süresinin esas alındığı, personelin kullandığı izin sürelerinin haftalık çalışma süresinin tespitinde dikkate alınmadığı; hafta içi çalışma günlerinde yıllık izin, hastalık izni, sendikal izin, süt izni gibi izin kullanan personelin, haftalık 40 saatlik çalışma saatini dolduramaması nedeniyle, hafta sonu mesaiye çağrıldığında bu personele ücret ödenmediği; hafta içi haklı bir sebeple yasal izin hakkını kullanarak işe gelmeyen personelin, hafta sonu çalışmak suretiyle, gelmediği günü telafi etmesinin kendisinden beklendiği ve bunun karşılığında fazla çalışma ücretinin de ödenmediği; hafta içi izin kullanan personel çalışmış kabul edildiği ve tam ücrete hak kazandığı halde, hafta sonu çalıştığında herhangi bir ücret almadığı; dava konusu Genel Yazıyla kanunlarla personele tanınan izin hakkının ihlal edildiği; kanunlarla getirilen düzenlemelerle bağdaşmayan ve çalışma barışını olumsuz etkileyen bu durumun hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğu, ayrıca dava konusu Genel Yazıyı tesis etme yetkisinin Muhasebe Daire Başkanlığı yerine Genel Müdüre ait olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davalı idare tarafından, Başmüdürlüklerde fazla mesai hesaplamasına ilişkin oluşan tereddütlerin giderilmesi amacıyla yetkili merci tarafından usulüne uygun olarak dava konusu Genel Yazının tesis edildiği; anılan Genel Yazının, mevcut yasal düzenlemeye göre uygulanmakta olan fazla mesai kavramının hesaplanmasına yönelik açıklama mahiyetinde olduğu; ayrıca 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alan fazla çalışma kavramının, 18/03/1975 tarih ve 15176 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmeliğin 4. maddesinde, fazla çalışmanın ücretle karşılanabilmesi için memurun kadrosuna ait görevini normal günlük çalışma saatleri dışında fiilen yapmasının öngörüldüğü; fazla çalışmanın kural değil istisnai bir durum olduğu ve çalışma ile birebir bağlı bulunduğu belirtilerek, dava konusu Genel yazıda hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Daire kararında belirtilen gerekçeyle, dava konusu Genel Yazının iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı, ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel yazısının iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Anayasanın'' Zorla çalıştırma yasağı'' başlıklı 18. maddesinde, ''Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır. Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz.'', ''Çalışma şartları ve dinlenme hakkı'' 50. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında ise, ''Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.''kuralına yer verilmiştir.
Dava konusu genel yazı tarihinde yürürlükte bulunan 12/04/2018 tarihli Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'in ''Amaç ve Kapsam'' başlıklı 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde görev yapan idari hizmet sözleşmeli personelin hak, yükümlülük ve sorumlulukları ile işe alma, atama, görevlendirilmesi ile eğitim, terfi, görevde yükselme, unvan değişikliği, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi, sona erdirilmesine ilişkin hususlar ve diğer özlük haklarına usul ve esasları düzenlemek olduğu, "Çalışma saatleri'' başlıklı 49. maddesinde, ''Haftalık çalışma süresi kırk saattir. İş ve işyerinin çalışma şartları dikkate alınarak tatil ve çalışma günleri, günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile günlük sekiz saatin üzerinde çalışmayı gerektiren hizmetlerdeki çalışma şekillerinin tespitine Genel Müdür yetkilidir. Personele haftada en az bir gün istirahat hakkı verilmesi zorunludur.'', ''Fazla çalışma'' başlıklı 50. maddesinde, ''Yönetim kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde fazla çalışma yaptırılabilir.'', ''Ücret ve mali haklar'' başlıklı 59. maddesinin 5. fıkrasında ''Fazla çalışmaya ilişkin ödenecek ücretler ile buna dair usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.'' kurallarına yer verilmiştir.
Dava konusu düzenlemede belirtilen Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile yürürlüğe giren ''Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar''ın ''Amaç ve Kapsam'' başlıklı 1. maddesinde, bu usul ve esasların, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi'nde çalışan idari hizmet sözleşmeli personelin; sözleşme esasları, sözleşme ücretleri ve fazla çalışmaya ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlandığı, ''Fazla Çalışma Ücreti'' başlıklı 12. maddesinde ise, hizmetlerin aksatılmadan yürütülmesini sağlamak amacıyla zorunlu durumlarda, ayda 50 saati aşmamak üzere fazla çalışma yaptırılabileceği, haftalık 40 saati aşan çalışma sürelerinin fazla çalışma olduğu, yaptırılan fazla çalışmanın her saati için, personele ödenen temel ücretin saat başına düşen miktarının 1,5 katı kadar; hafta sonu, resmi ve dini bayram tatillerinde 2 katı kadar fazla çalışma ücreti ödeneceği, saat başına düşen miktarın temel ücretin 240'a bölünmesi suretiyle bulunacağı, Merkez Teşkilatında Genel Müdüre doğrudan bağlı olarak çalışan birimlerin Yöneticileri için Genel Müdür, Daire Başkanları için ilgili Genel Müdür Yardımcısı, diğer personel için ilgili daire başkanı ve ilgili birim yöneticisi, Taşra Teşkilatında Başmüdür onayı ile personele fazla çalışma yaptırılabileceği, çalışma saatlerinin içinde ve dışında yürütülen nöbet hizmetlerinin fazla çalışma sayılmayacağı, taşra teşkilatında nöbetli çalışan personelin aylık çalışma süresinin 192 saati aşması halinde, aşan süreler için fazla çalışma ücreti ödeneceği, hizmetiçi ve dışı eğitimde geçen sürelerin fazla çalışma kapsamında olmadığı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; ''Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar''ın ''Fazla çalışma ücreti'' başlıklı 12. maddesinin 1. fıkrasında, ''Haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri fazla çalışmadır.'' denildiğinden, fazla mesai süresinin, fiilen çalışılmış süreler üzerinden mi hesaplanacağı, yoksa izin, rapor ve benzeri çalışılmamış eksik sürelerin, toplam süreye dahil edilip edilmeyeceği hususunda tereddütler yaşandığı belirtilerek, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığınca, uygulamada yeknesaklığın sağlanması için açıklama yapılmasına ihtiyaç duyulduğu ve söz konusu Esaslarda geçen ''Haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri fazla çalışmadır.'' kuralından hareketle, fiili olarak işbaşında geçen haftalık 40 saati aşan çalışmaların fazla çalışma olarak dikkate alınması gerektiğinden, yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal izin vb. sebeplerle fiili olarak iş başında geçmeyen sürelerin haftalık 40 saatin hesaplanmasında dikkate alınmayacağına yönelik ... tarih ve ... sayılı, ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel yazının Daire Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı tarafından tesis edildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu Genel yazının dayanağı olan ''Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar'''ın 12. maddesinde, ''Haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri fazla çalışmadır.'' şeklinde tanımı yapılan fazla çalışmaya ve bu çalışma karşılığında ödenecek ücrete ilişkin kurallar belirlenmiş olup, 40 saatlik sürenin hesabında, fiilen çalışılmış sürenin dikkate alınacağı yönünde herhangi bir kurala ise yer verilmemiştir.
Bu durumda, yukarıda yer verilen Usul ve Esaslar'daki düzenlemenin aksine, mevzuatta yer verilen hakları ihlal edici şekilde, Esaslardaki kuralı aşar nitelikte yeni bir kural getiren ve ileri sürülenin aksine fazla çalışma ile ilgili açıklayıcı niteliğe sahip olmayan dava konusu Genel yazıda hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açılklanan nedenle; Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığının … tarih ve … sayılı ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel yazısının iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, duruşma için önceden belirlenen 26/05/2021 tarihinde, davacı vekili Av. …'ın, davalı idare vekili Av. …'in ve Danıştay Savcısı …'in katılımıyla açık duruşmaya başlanıldı. Taraflara usulüne uygun ikişer defa söz verildikten, Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan ve taraflara son kez söz verildikten sonra, duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esasların ''Fazla çalışma ücreti'' başlıklı 12. maddesinin birinci fıkrasında, haftalık 40 saati aşan çalışma sürelerinin fazla çalışma sayılacağı belirtilmiştir.
Bu düzenleme kapsamında; yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal izin vb. sebeplerle görevi başında bulunmayan personelin, haftalık 40 saatlik çalışma süresine söz konusu izin sürelerinin dahil edilip edilmeyeceği hususunda uygulamada ortaya çıkaran tereddütlerin giderilmesi amacıyla, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığınca dava konusu edilen … tarih ve … sayılı ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel Yazı yürürlüğe konulmuştur.
Söz konusu Genel Yazıyla, fiili olarak işbaşında geçen haftalık 40 saati aşan çalışmaların fazla çalışma olarak dikkate alınacağı; bu kapsamda yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal vb. sebeplerle fiili olarak iş başında geçmeyen sürelerin ise haftalık 40 saatlik çalışma süresinin hesabında dikkate alınmayacağı belirtilmiştir.
Bunun üzerine, davacı Sendika tarafından bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın ''Zorla çalıştırma yasağı'' başlıklı 18. maddesinde, ''Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır. Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz.'' kuralı; ''Çalışma şartları ve dinlenme hakkı'' 50. maddesinde ise, ''...Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.'' kuralı yer almıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 23. maddesinde, "Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler." kuralına; 64. maddesinde, "Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır..." kuralına; 99. maddesinde, "Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir." kuralına; 104. maddesinde, "...Yıllık izin ve mazeret izinleri sırasında fiili çalışmaya bağlı her türlü ödemeler hariç malî haklar ile sosyal yardımlara dokunulmaz." kuralına; "Fazla çalışma ücreti" başlıklı 178. maddesinin (A) fıkrasında, "99 ve 100 üncü maddeler hükümleri uyarınca tespit olunan günlük çalışma saatleri dışında, a) Salgın hastalık ve tabii afetler gibi olağanüstü hallerin olması (Bu hallerin devamı süresince), b) Fabrika, atelye, şantiye, işletme gibi yerlerde İş Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran kurumlarca hizmetin gereği olarak işçi ile birlikte çalışma saatleri ve günü dışında çalışmanın zorunlu bulunması, hallerine münhasır olmak üzere, yapılan fazla çalışmalar ücretle karşılanır..." kuralına ve (B) fıkrasında da, "Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir..." kuralına yer verilmiştir.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun "Sendika üyelerinin ve yöneticilerinin güvencesi" başlıklı 18. maddesinin dördüncü fıkrasında, "(...) Söz konusu yöneticiler yöneticiler sendika tüzüğünde belirtilen hükümlere göre, ayrıca yazılı talepte bulunmaları halinde bu görevleri süresince aylıksız izine ayrılırlar. Talepte bulunmayanlar ise kurumlarındaki görevlerine devam ederler. İzine ayrılmayan yönetim kurulu üyeleri haftada bir gün kurumlarından izinli sayılırlar. İldeki üye sayısı 100 ve daha fazla olan sendikanın il temsilcisi ile ilçedeki üye sayısı 50 ve daha fazla olan sendikanın ilçe temsilcisi haftada dört saat izinli sayılır." düzenlemesine ve "İşyeri sendika temsilcileri ve sendika işyeri temsilcileri" başlıklı 23. maddesinin ikinci fıkrasında, "İşyeri sendika temsilcileri bu görevlerini işyerinde, haftada dört saat olmak üzere yerine getirirler ve bu sürede izinli sayılırlar. Kamu işvereni, yönetim ve hizmetin işleyişini engellemeyecek biçimde sendika temsilcilerine çalışma saatleri içinde ve dışında görevlerini yapabilmeleri için imkânlar ölçüsünde kolaylıklar sağlar." düzenlemesine yer verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun "Hafta tatili ücreti" başlıklı 46. maddesinin üçüncü fıkrasında, "Şu kadar ki; a) Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden sayılan zamanlar ile günlük ücret ödenen veya ödenmeyen kanundan veya sözleşmeden doğan tatil günleri, b) Ek 2. maddede sayılan izin süreleri, c) Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinlerle hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri, çalışılmış günler gibi hesaba katılır." kuralı yer almıştır.
Diğer taraftan, 09/05/2013 tarih ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun "Sözleşmeli personel" başlıklı 27. maddesinin birinci fıkrasında, "PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir." kuralına; ikinci fıkrasında, "...Personelin işe alınması, atanması, görevlendirilmesi ile eğitim, terfi, görevde yükselme, unvan değişikliği, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Genel Kurul kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelik ile düzenlenir." kuralı; üçüncü fıkrasında da, "Sözleşmeli personelin aylık ücret, ikramiye ve diğer mali ve sosyal hakları ile sözleşme esasları Yönetim Kurulunca belirlenir..." kuralına yer verilmiştir.
6475 sayılı Kanun'un 27. maddesine istinaden yürürlüğe konulan 12/04/2018 tarihli Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin ''Çalışma saatleri'' başlıklı 49. maddesinde, ''Haftalık çalışma süresi kırk saattir. İş ve işyerinin çalışma şartları dikkate alınarak tatil ve çalışma günleri, günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile günlük sekiz saatin üzerinde çalışmayı gerektiren hizmetlerdeki çalışma şekillerinin tespitine Genel Müdür yetkilidir. Personele haftada en az bir gün istirahat hakkı verilmesi zorunludur.'' hükmü; ''Fazla çalışma'' başlıklı 50. maddesinde, ''Yönetim kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde fazla çalışma yaptırılabilir.'' hükmü ve ''Ücret ve mali haklar'' başlıklı 59. maddesinin beşinci fıkrasında, ''Fazla çalışmaya ilişkin ödenecek ücretler ile buna dair usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.'' hükmü yer almıştır.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Yönetim Kurulunun … tarih ve …sayılı kararıyla yürürlüğe konulan ''Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar''ın ''Fazla Çalışma Ücreti'' başlıklı 12. maddesinde;
''1-Hizmetlerin aksatılmadan yürütülmesini sağlamak amacıyla zorunlu durumlarda, ayda 50 saati aşmamak üzere fazla çalışma yaptırılabilir. Haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri fazla çalışmadır.
2-Yaptırılan fazla çalışmanın her saati için, personele ödenen temel ücretin saat başına düşen miktarının 1,5 katı kadar; hafta sonu, resmi ve dini bayram tatillerinde 2 katı kadar fazla çalışma ücreti ödenir. Saat başına düşen miktar temel ücretin 240'a bölünmesi suretiyle bulunur.
3-Merkez Teşkilatında Genel Müdüre doğrudan bağlı olarak çalışan birimlerin Yöneticileri için Genel Müdür, Daire Başkanları için ilgili Genel Müdür Yardımcısı, diğer personel için ilgili daire başkanı ve ilgili birim yöneticisi, Taşra Teşkilatında Başmüdür onayı ile personele fazla çalışma yaptırılabilir.
4-Çalışma saatlerinin içinde ve dışında yürütülen nöbet hizmetleri fazla çalışma sayılmaz. Taşra teşkilatında nöbetli çalışan personelin aylık çalışma süresinin 192 saati aşması halinde, aşan süreler için fazla çalışma ücreti ödenir.
5-Hizmetiçi ve dışı eğitimde geçen süreler fazla çalışma kapsamında değildir.'' düzenlemelerine yer verilmiştir.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığının dava konusu edilen … tarih ve … sayılı ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel Yazısında;
"Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esasların 'Fazla çalışma ücreti başlıklı 12. maddesinin 1. bendinde ''haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri fazla çalışmadır.'' denildiğinden, fazla mesai hesaplamasında haftalık 40 saatin fiilen çalışılmış süreler üzerinden mi yoksa; İzin, rapor vb. çalışılmamış eksik sürelerin, çalışılmış gibi sayılması sonucu hesaplanan toplam süreye dahil edilip edilmeyeceği hususunda tereddütler yaşandığı Ünitelerimizden alınan yazı ve görüşmelerden anlaşılmıştır. Uygulamada yeknesaklığın sağlanması noktasında aşağıda belirtilen açıklamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Söz konusu esaslarda geçen “haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri fazla çalışmadır.” hükmünden hareketle fiili olarak işbaşında geçen haftalık 40 saati aşan çalışmaların fazla çalışma olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Buna göre, yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal izin vb. sebeplerle fiili olarak iş başında geçmeyen süreler haftalık 40 saatin hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır..." ibareleri yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde görev yapan sözleşmeli personele, haftalık 40 saati aşan çalışma süreleri için fazla çalışma ücreti ödenmesi nedeniyle; yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal izin ve benzeri izin sürelerinin haftalık 40 saatlik çalışma süresinin tespitinde dikkate alınıp alınmayacağından kaynaklanmaktadır.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun 27. maddesiyle, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilmesi ve personelin işe alınması, atanması, görevlendirilmesi ile eğitim, terfi, görevde yükselme, unvan değişikliği, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususların yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüştür.
6475 sayılı Kanun'un 27. maddesine istinaden yürürlüğe konulan 12/04/2018 tarihli Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmeliğin 49. maddesinde, haftalık çalışma süresinin 40 saat olduğu, iş ve işyerinin çalışma şartları dikkate alınarak tatil ve çalışma günleri, günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile günlük sekiz saatin üzerinde çalışmayı gerektiren hizmetlerdeki çalışma şekillerinin tespitine Genel Müdürün yetkili olduğu; 50. maddesinde de yönetim kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde fazla çalışma yaptırılabileceği belirtilmiştir.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla yürürlüğe konulan ''Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Sözleşme Esasları, Sözleşme Ücretleri ve Fazla Çalışmaya İlişkin Usul ve Esaslar''ın 12. maddesinde; hizmetlerin aksatılmadan yürütülmesini sağlamak amacıyla zorunlu durumlarda, ayda 50 saati aşmamak üzere fazla çalışma yaptırılabileceği ve haftalık 40 saati aşan çalışma sürelerinin fazla çalışma sayılacağı, hizmet içi ve dışı eğitimlerde geçen sürelerin ise fazla çalışma kapsamına dahil olmadığı belirtilmiş; bununla birlikte, çalışma günlerinde personelin kullandığı izinlerin haftalık 40 saatlik çalışma süresinin tespitinde dikkate alınıp alınmayacağı yönünde herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığının dava konusu edilen … tarih ve … sayılı ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel Yazısında, fiili olarak işbaşında geçen haftalık 40 saati aşan çalışmaların fazla çalışma olarak dikkate alınacağı; yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal vb. sebeplerle fiili olarak iş başında geçmeyen sürelerin ise haftalık 40 saatlik çalışma süresinin hesabında dikkate alınmayacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden; dinlenmenin çalışanlar için anayasal bir hak olduğu; Anayasa'nın 50. maddesi uyarınca ücretli hafta ve bayram tatilleri ile izin haklarının kanunla düzenlenmesi gerektiği; gerek 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda gerekse 4857 sayılı İş Kanunu'nda çalışanların izin haklarına yönelik getirilen düzenlemelerle, ücretli izinlerde çalışanların mali ve sosyal haklarının korunduğu ve bu izinlerde geçirilen sürelerin fiilen çalışılmış sayılmasının öngörüldüğü; ücretli izinde geçen sürelerin, çalışma ve emeklilik hizmet sürelerine dahil edildiği; ayrıca fiili olarak işbaşında geçirilmeyen izin sürelerinin haftalık çalışma süresinden sayılmayacağına ilişkin yasal bir düzenleme de bulunmadığı dikkate alındığında; Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi'nde görev yapan personelin haftalık 40 saatlik çalışma süresinin tespitinde, çalışma günlerinde kullanılan izin sürelerinin de dikkate alınması ve çalışma günlerindeki izin süreleriyle birlikte haftalık 40 saati aşan çalışmalarına karşılık fazla çalışma ücreti ödenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Aksi yaklaşımın kabulü halinde, çalışma günlerinde (kural olarak hafta içi) yasal izin hakkını kullanan personelin, çalışma günleri dışında (kural olarak hafta sonu) mesaiye çağrılması halinde, haftalık 40 saatlik çalışma süresini dolduramaması nedeniyle, fazla çalışma ücretinden yararlanamayacağı; bu durumun, çalışma günlerinde izin hakkını kullanan personelin, çalışma günleri dışında mesai yaptırılmak ve bu mesaisine karşılık fazla çalışma ücreti ödenmemek suretiyle, Anayasal ve yasal düzenlemelerle tanınan izin ve dinlenme hakkının ortadan kaldırılması sonucunu doğuracağı açıktır.
Bu durumda, fiili olarak işbaşında geçen ve haftalık 40 saati aşan çalışmaların fazla çalışma olarak dikkate alınmasını; yıllık izin, sıhhi izin, mazeret izni, sendikal vb. sebeplerle fiili olarak iş başında geçmeyen sürelerin ise haftalık 40 saatlik çalışma süresinin hesabında dikkate alınmamasını öngören dava konusu Genel Yazıda, üst hukuk normlarına ve hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Muhasebe Daire Başkanlığının … tarih ve … sayılı, ''Fazla çalışma saati hesaplaması'' konulu Genel Yazısının İPTALİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ve davacı tarafından yapılan toplam …-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine; davalı idare tarafından yürütmenin durdurulmasına itiraz aşamasında yapılan toplam …-TL yargılama giderinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 26/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.