Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2016/3068 Esas 2018/874 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve Maden İşletmesi Tic. San. A.Ş. ve ... Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine 30/09/2013 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10/12/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalılar vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dava, haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, davalılar tarafından işletilen taş ocağına ait araçların geçişi sırasında oluşan toz nedeniyle dava konusu 130 ada 3 parsel, 112 ada 34 ve 41 parsel sayılı taşınmazlarında bulunan kayısı ağaçlarında ürün kaybı meydana geldiğini belirterek, 2011-2012 ve 2013 yıllarına ait zararının giderilmesi isteminde bulunmuştur.Davalılar ise, zamanaşımı nedeniyle davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, zarara neden olan haksız fiilin devam etmesi nedeniyle zamanaşımı defiinin reddi ile alınan bilirkişi raporu benimsenerek 2011-2012 ve 2013 yıllarına ait ürün gelir kaybı zararı ile kayısı ağaçlarında meydana gelen ağaç değer kaybı zararının davalılardan tahsiline karar verilmiştir.Davaya konu edilen olayda; davacının talebi 2011-2012 ve 2013 yıllarına ait kayısı bahçesinde meydana gelen ürün gelir kaybı zararı olup, burada devam eden zarardan söz edilemez. Davalılar, dava ve bilirkişi raporu sonrası ıslah edilen miktara karşı süresinde zamanaşımı defiini ileri sürmüştür. Mahkemece, dava konusu taşınmazlarda bulunan kayısı meyve ağaçlarının hasat dönemi sonu araştırılarak her bir yıla ilişkin talep yönünden dava zamanaşımı ve ıslah zamanaşımı defiinin değerlendirilmesi gerekir. 2011 yılına ait talebin değerlendirilmesi sırasında olay tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 60/1. maddesi uyarınca 1 yıllık zamanaşımı süresinin gözetilmesi, 2012 ve 2013 yıllarına ait talebin değerlendirilmesi sırasında ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 72/1 maddesi uyarınca 2 yıllık zamanaşımı süresinin gözetilmesi ile davalıların dava zamanaşımı ve ıslaha karşı zamanaşımı defii hakkında karar verilmesi gerekir. Anılan bu hususlar gözetilmeksinin haksız fiilin devam ettiği gerekçesi ile davalıların zamanaşımı defiinin reddine karar verilmesi doğru değildir. Bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
2-Dava dilekçesinden; eldeki davada davacının yalnızca 2011-2012 ve 2013 yıllarına ait ürün zararını istediği anlaşılmaktadır. 09.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda; üç yıllık gelir kaybı ile ağaçlarda tozlanma nedeniyle meydana gelen değer kaybı hesaplanmış; mahkemece de anılan bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulmuştur. Dava dilekçesinin içeriği gözetildiğinde, ağaçlarda meydana gelen değer kaybı zararına ilişkin davacı talebinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Şu durumda, talep edilmeyen ve ıslah dilekçesinde istenen ağaçlarda meydana gelen değer kaybına ilişkin zararın talep aşacak şekilde tazminine karar verilmesi doğru değildir. HMK’nın 26. (HUMK’un 74.) maddesi uyarınca; "Hâkim, tarafların talep ve sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir." Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.
3-Dosya içeriğinden, davacıya ait taşınmazda ürün zararına neden olan tozlanmanın oluştuğu yolun davalılar dışında başka araçlar ve köylüler tarafından da kullanıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 51,52. maddeleri uyarınca (818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 43,44. maddeleri uyarınca) takdir edilen tazminattan uygun miktarda hakkaniyet indirimi yapılması gerekir. Anılan yön gözetilmeden verilen kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (1-2 ve 3) nolu bentte gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenlerine göre diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 14/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.