MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, dünya çapında telekomünikasyon alanında üretim ve servis faaliyetleri ile iştigal eden...CEO"su tarafından tüm dünyada istihdam edilen personele hitaben 2011/Kasım tarihinde duyuru yapıldığını, şirketin kuruluşundan itibaren oluşan büyük net zarar sebebiyle düşük seviyede olan karlılık ve süreklilik arz eden negatif nakit akışı karşısında şirketin bağımsız olarak ayakta kalabilmesi için şirketin masraf yapısı ve çalışma yöntemlerinde değişikliğe gidilmesi gerektiği bu kapsamda dünya çapında 17.000 kişinin işten çıkarılacağının açıklandığını,...CEO"sunun duyurusu üzerine davalı şirketin yönetim kurulunun 30.11.2011 tarihinde karar aldığını, ekonomik şartlar neticesinde verilen küçülme kararı sonucunda oluşturulacak yeni bölgesel organizasyon çerçevesinde belirlenecek yeni pozisyonlara davalı şirketin çalışanlarının yerleştirilmesi, bu kapsamda kapatılan veya değiştirilen pozisyonlardan etkilenen personelin zorunluluk olarak iş sözleşmesinin sone erdirilmesi konusunda karar alındığını, davacının iş sözleşmesinin işletmenin, iş yerinin ve işin gerekleri sebebiyle feshedildiğini, işletmesel karar alındığını, işletmesel kararda yerindelik denetiminin yapılamayacağını, davacının iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece verilen kabul kararı Dairemizce aralarında telekominikasyon konusunda uzman bilirkişi bulunan bilirkişi heyet aracılığı ile keşif yapılarak işyerinin ekonomik krizden etkilenip etkilenmediği; etkilenmiş ise ne tür bir küçülmeye gidildiği; bu durumun davacı ve departmanına pozisyonuna etkileri, feshe sebep ekonomik sebeplerin kalıcı olup olmadığı, fesih dışında tedbirler alınarak ortadan kaldırılıp kaldırılamayacağının araştırılması gerektiği; öte yandan dava dışı ... Telekominikasyon ve Mühendislik Hizmetleri A.Ş. ile davalı şirket arasında sözleşmeler ve ticaret sicil kayıtları incelenerek aralarında asıl işveren – alt işveren ilişkisinin bulunup bulunmadığı feshin kaçınılmazlığı yönünden araştırma yapılması gerektiği belirtilerek bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece yapılan keşif ve aldırılan raporlar sonucunda davalı ile dava dışı ... Telekomünikasyon ve Mühendislik Hizmetleri A.Ş."nin her iki şirketin sahiplerinin aynı olduğu, davacının iş sözleşmesinin feshi sırasında davalı şirketin satışlarında önemli oranda düşüş olduğu ancak hemen sonraki yıl bu durumun toparlandığı, satışların önemli oranda arttığı ve önceki yıllara yaklaştığı, davalı firmanın personel tenkisatı uygulamasının tutarlılık, keyfilik, ölçülebilirlik ve gereklilik yönünden denetlenmesi sonucu, davalı işverence bu yöndeki ispat şartının gereği gibi yerine getirilmediği, davalı tarafça feshe son çare olarak başvurduğuna ilişkin iddialarını ispatlamaya yarar bu kayıtların sunulmadığı ve dosyada bulunmadığı, dolayısıyla davalının işletmesel karara dayanak fesihte geçerli sebebin mevcudiyetini usulünce ispatlayamadığı gerekçesi ile işe iade kararı verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebep dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, kanuni dayanak 4857 sayılı Kanun’un 18. ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun"un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, hammadde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda, davalı işverence ekonomik kriz sebebi ile bazı tasarruf tedbirleri uygulandığı, bu tedbirler sonucu alınan işletmesel karar ile küçülmeye gidildiği, istihdam fazlalığı meydana geldiği ve çok sayıda işçi çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Davacının da küçülmeye bağlı olarak işten çıkarıldığı, davacı işçinin pozisyonuna işçi alımı yapılmadığı gibi davacının davalı işyerinde veya bağlı bulunan işyerlerinde değerlendirilebileceğinin somut olarak ortaya konulamadığı feshin geçerli sebebe dayandığı anlaşılmakla davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalıdır.


Sonuç: 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 27,70 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 02,50 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 1.100,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, kesin olarak 02.07.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.