MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA


Taraflar arasında görülen davada ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 10/12/2015 tarih ve 2015/24-2015/266 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin 14+1 kapasiteli minibüsü ile taşımacılık yapmakta iken ... Büyükşehir Belediyesinin kararlarına istinaden 18+1 kapasiteli otobüs aldığını, idare mahkemesi kararı ile minibüsleri, otobüslere çeviren kararın iptal edildiğini, Minibüsçüler Odası ile Otobüsçüler Kooperatifi arasında düzenlenen protokole göre minibüslerde kapasite arttırımı yapılması nedeniyle özel halk otobüsçülerinin gördüğü zarar için 72 adet otobüsün özel halk otobüsü sahiplerine verileceğini, daha sonrada bu edimin her bir minibüsçünün 38.100 TL ödemesi şeklinde değiştirildiğini, ancak minibüslerin kapasitesini arttırıp otobüse çevirenin Belediye olduğunu, eğer bir zarar varsa muhatabının minibüs esnafı değil Belediye olduğunu, Oda Başkanı davalı ..."in baskısıyla minibüs esnafının büyük çoğunlukla 38.100"er TL"yi ödediğini, bu paranın özel halk otobüsleriyle eşit şartlarda çalışılacağı, 18+1 kapasitesine geçileceği, sistemi tıkayan davalardan vazgeçileceği karşılığında ödenmesine rağmen bu şartların yerine getirilmediğini, Oda"nın üyesi olan minibüsçüleri borçlandırma yetkisinin bulunmadığını ileri sürerek, toplam 38.100,00 TL"nın ödeme tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, Minibüsçüler Esnaf Odası ile S.S.21 No"lu Özel Halk Otobüsleri Taşıyıcılar Kooperatifi arasında imzalanmış olan ön protokol, icra safahatı ve protokolün ve ilgili diğer sözleşmelerin geçersizlik sebebiyle feshine, fazlaya ilişkin tüm haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, husumet itirazında ve zamanaşımı def"inde bulunmuş, esas yönden de davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasında akdedilen protokol, uzlaştırma protokolünün icra safahatı ve tutanakların Oda Başkanlarınca mensuplarını temsilen, onların nam ve hesabına imzalanmış olması, söz konusu anlaşmaların icra edilerek kapasite artırımı nedeniyle otobüsçüler esnafının uğradığı zararlara karşılık olarak minibüsçüler esnafınca senetlerin düzenlenerek serbest irade ile Minibüsçüler Odası Başkanınca, Otobüsçüler Odası Başkanına teslim edilmesi ve 38.100,00 TL bedelli senedin davacı tarafından herhangi bir çekince ileri sürülmeden ödenmesi karşısında, sözleşmelerin geçersizliğinin ve buna dayalı sebepsiz zenginleşmeye dayalı istirdat iddiasının kabul edilemeyeceği, kaldı ki söz konu metinlerin (sözleşmelerin) icra edilmiş ve kuruluş genel kurulunun yapılmış ve toplantıda oda yönetimlerine birleşme için oy çokluğuyla yetki verilmiş olması karşısında, sözleşmelerin geçersizliğini ileri sürmenin "hakkın kötüye kullanılması" teşkil edeceği, davalı tarafın zamanaşımı savunmasının haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, davacının üyesi olduğu ... Minibüsleri Esnaf Odası ile S.S. 21 no"lu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında düzenlen anlaşma ve protokollerin geçersizliği nedeniyle feshi, geçersiz sözleşmeler uyarınca ödenen senet bedelinin istirdatı istemine ilişkin olup, mahkemece sözleşmenin geçersizliğini ileri sürmenin hakkın kötüye kullanılması teşkil edeceği ve davalının zamanaşımı savunmasının haklı olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de, mahkemece, somut olay bakımından ve her bir davalı yönünden zamanaşımı süresinin ne zaman başladığı, süresinin ne kadar olduğu, hangi tarihte davanın zamanaşımına uğradığı Yargıtay denetimine elverişli olacak şekilde ayrı ayrı belirtilmeksizin davalının zamanaşımı savunmasının yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
3-Ayrıca, dava konusu senedin dosya arasında bulunan anlaşma, çeşitli protokoller çerçevesinde davacı tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmakta olup mahkemece yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa, yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere, davacının da içerisinde olduğu minibüsçülerin araçlarının kapasitesinin artırımına ve dava konusu senedin davacı tarafından keşide edilmesine dayanak yapılan 2007 tarihli UKOME genel kurulu kararının mahkemece iptal edilmesi karşısında, iptal kararına rağmen anılan UKOME kararının fiilen uygulamasının devam edip etmediği, davalı Kooperatif üyesinin 2007 tarihli UKOME kararının alınmasından iptal edilinceye kadarki geçen süre zarfında, yine fiili durumun sonuna kadar geçen sürede zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa ne miktar zarara uğradığı gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle tespit edilmelidir. Bu bağlamda senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı ya da ne oranda ortadan kalktığı hususları da mahkemece yeterince irdelenip iptal edilen UKOME kararı yerine alınan yeni kararlar dahi dayanak anlaşma ve protokoller ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken denetlenebilir yeterli dayanağı da gösterilmeden eksik inceleme ve yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 09/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.