16. Hukuk Dairesi 2013/9607 E. , 2013/9404 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında Serdarlı / Kemalpaşa Mahallesi 468 ada 2 parsel sayılı 578436,46 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ham toprak vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacılar ..., ..., ..., ..., çekişmeli taşınmaz içerisinde zilyet oldukları bölümlerin ayrı ayrı adlarına tescili talebiyle dava açmışlardır. Yargılama sırasında ... kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 468 ada 2 parsel nolu taşınmazın tapu kaydının iptali ile 17.07.2012 tarihli fen bilirkişisi rapor ve krokisinde (A) harfiyle gösterilen kısmının ayrı bir parsel numarası altında davacı ... adına, (B) harfiyle gösterilen kısmının ayrı bir parsel numarası altında davacı ... adına, (C) harfiyle ve (E) harfiyle gösterilen kısımlarının ayrı ayrı parsel numaraları ile davacı ... adına, (D) harfiyle gösterilen kısmının ayrı bir parsel numarası ile davacı ... adına, (F) harfiyle gösterilen kısmının yine ayrı bir parsel numarası altında davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, Asliye Hukuk Mahkemesi"nde açılmış olan tapu iptali ve tescil davasıdır. Davacılar her ne kadar aynı dava dilekçesi ile dava açmış iseler de çekişmeli taşınmazın farklı bölümlerinin adlarına tescilini talep etmişlerdir. Davacılar arasında mecburi dava arkadaşlığı da bulunmamaktadır. Bu nedenle her bir davacı makul mazereti bulunmadığı hallerde davasını bizzat veya atadığı bir vekil marifetiyle takip etmeye mecbur olup aksi halde mahkemece HMK"nın 150. maddesi gereğince öncelikle dosyanın işlemden kaldırılması, işlemden kaldırılma tarihinden itibaren üç ay içerisinde yenileme talep edilmeyen dava dosyalarında ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekmektedir. Somut olayda, davacı, ... tüm celselere bizzat katılmıştır. Davacılar... ise 19.07.2012 tarihli celseye katılmamış iseler de 18.12.2012 tarihli celseye katılarak, davayı takip iradelerini göstermişlerdir. Bu hali ile, duruşmaya katılan ... ve ..."in dosyanın yenilenmesi talebinde bulunduklarının kabulü gerekir. Davacılar ... ise ilk celseye bizzat katılmış, takip eden 19.7.2012 ve 18.10.2012 tarihli celselere katılmadıkları gibi, kendilerine bir vekil tayin etmemiş, usulüne uygun bir mazeret bildirmemiş ve celse aralarında dava dosyasının yenilenmesi talebinde de bulunmamışlardır. Bu nedenle davacılar ..."in davayı takip iradelerinin bulunduğundan söz edilemez. Açmış oldukları davayı takip etmediklerinden bu davacılar yönünden davanın HMK"nın 150. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar vermek gerektiği üzerinde durulmamıştır.
Öte yandan davayı takip iradesi gösteren davacılar ..., ... ve ... yönünden lehlerine kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yolu ile edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile hüküm kurulmuş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya elverişli bulunmamaktadır. Dava konusu yer, 2008 yılında yapılan tapulama sırasında ham toprak niteliğiyle Hazine adına tespit edilmiştir. Bir arazinin kullanım süresi, niteliği ve üzerinde imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. O halde sağlıklı sonuca ulaşılabilmesi için; tespit tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait (1978- 1980 ve 1988 yılları) stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, çekişmeli parselin mera parseline komşu olması da dikkate alınarak; dava konusu taşınmaz bölümünün bulunduğu köy içinde mera tahsisi yapılıp yapılmadığı sorulmalı, varsa mera tahsis kararı ve ekleri ile haritaları getirtilmeli, yine varsa komşu parsellere tespit sırasında uygulanan tapu ve vergi kayıtları getirtilmeli; jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyetine belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın sözü edilen hava fotoğraflarındaki konumu, hangi tarihten beri tarım arazisi olarak kullanılmaya başlandığı, önceki ve şimdiki niteliği, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı konusunda rapor alınmalıdır. Bundan sonra, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, komşu kadastro çalışma alanındaki mahalle ya da köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve tarafların aynı yöntemle göstereceği tanıkları, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile taşınmaz başında keşif yapılarak yerel bilirkişi ve tanıklardan zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü ve kimden kime aktarıldığı sorulup saptanmalı, beyanları bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporuyla denetlenmeli, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde giderilmesine çalışılmalı, varsa mera tahsis kararı ve haritaları uygulanıp kapsamları belirlenmeli, ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın niteliğiyle ilgili önceki tarihli zirai bilirkişi raporlarını irdeler, tarımsal niteliğini bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını belirtir, çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki örtüsü ve diğer yönlerden mera parselinden nasıl ayrıldığını, arada ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını açıklar nitelikte, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalıdır. Fen bilirkişisine taşınmazın bilirkişi raporlarında belirlenen durumu ile ilgili olarak, hava fotoğrafları ile mukayeseli, keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 02.10.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.