Ceza Bölümü 1997/38 E., 1997/38 K.

"İçtihat Metni"

OLAY : Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Dst. Grup. 57001. Mühimmat Bölük Komutanlığı emrinde görevli sanık Ord. Çvş. H. C."in görev yaptığı kademeden yedi adet kapalı buji, dörder adet platin ve cam silgi fırçası, birer adet flaşör, far ve sinyal ampülü, cam elması, kasatura kını, ikili ve üçlü kütüklük ve bir çift askeri botu ayrıca sivil eşya deposundan arkadaşlarına ait çeşitli eşyayı alarak kullanılmayan tuvalette sakladığı, terhisinden bir gün önce yapılan aramada, suça konu eşyanın ele geçirildiği, ilgililerine teslim edildiği, diğer yandan sanığın aynı bölükte görevli Ord. Er. Ö. S."nın bankamatik kartını alıp bu kişinin banka hesabından 1.050.000 Türk Lirası çekerek, parayı harcayıp kartı geri vermediği ve askeri kimliğini kaybettikten sonra ele geçirdiği boş kimliğe resmini yapıştırıp doldurarak Bölük Komutanı yerini de imzalayıp, sahte resmi evrak düzenlediği ileri sürülerek;

a) Askeri eşyayı çalmaya tam teşebbüs etmek suçundan eylemine uyan As.C.K.nun 131/1 ve TCK. 62. maddeleri,

b) Arkadaşlarının eşyasını çalmak suçundan eylemine uyan As. C.K.nun 132. ve TCK.nun 80. maddeleri,

c) Emniyeti suistimal suçundan eylemine uyan TCK.nun 508. maddesi,

d) Sahte resmi evrak düzenlemek suçundan eylemine uyan TCK.nun 345. maddesi uyarınca cezalandırılması,

e) As.C.K.nun 35/A-2. maddesi gereğince çavuş rütbesinin geri alınması,

f) Verilecek cezaların TCK.nun 71. maddesi gereğince toplanması,

g) Tutuklulukta geçen sürenin 353 sayılı Yasa"nın 251. maddesi uyarınca verilecek cezadan sayışılması istemiyle Genelkurmay Başkanlığı Girne-Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Savcılığı"nın 30.12.1994 gün ve 1176-1176 sayılı iddianamesi ile kamu davası açılmıştır.

GİRNE-KIBRIS TÜRK BARIŞ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 20.7.1995 gün ve 204-211 sayıyla; sanığın, askeri eşyayı çalmaya tam teşebbüs etmek, müteselsilen arkadaşlarının eşyasını çalmak, emniyeti suistimal ve sahte resmi evrak düzenlemek suçlarını işlediği sabit görülerek toplam yirmi ay kırk altı gün hapis ve 97.000. Türk Lirası ağır para cezası ile cezalandırılmasına karar vermiştir.

Girne-Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Savcı Yardımcısı ile sanık kararı temyiz etmiştir.

ASKERİ YARGITAY 2. DAİRESİ: 15.11.1995 gün ve 654-653 sayılı ilamı ile;

1) Sanığa yüklenen emniyeti suistimal ve sahte resmi evrak düzenlemek suçlarının sadece T.C.K. mucibince ceza gerektiren fiiller olmasına, askeri bir suça bağlı bulunmamasına, yargılamayı gerektiren ilginin kesildiğinin kabulü ile görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, mahkumiyet kararı verilmesinin,

2) Sanığın cezai ehliyetinin tesbiti, bu yönde gözlem altına alınmasına gerek olup olmadığının tesbiti için doktor bilirkişinin yemin ettirilmeden dinlenip mütalaasının alınmasının isabetsiz olduğuna değinilerek, yasaya uygun bulunmayan mahkumiyet hükmünün bozulmasına karar vermiştir.

GİRNE-KIBRIS TÜRK BARIŞ KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 7.3.1996 gün ve 220-220 sayıyla; Askeri Yargıtay 2. Dairesi"nin bozma ilamına uyulmasına karar verdikten sonra:

1) 5.1.1995 tarihinde terhis olan sanığa yüklenen emniyeti suistimal ve sahte resmi evrak düzenlemek suçlarının askeri suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilgi de kesildiğinden mahkemenin görevsizliğine,

2) Sanığın askeri eşyayı çalmaya teşebbüs etmek ve arkadaşlarının eşyasını çalmak suçları sabit görüldüğünden toplam sekiz ay on sekiz gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

DEVREK ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 24.2.1997 gün ve E. 1996/206, K. 1997/65 sayıyla; sanığın yüklenen emniyeti suistimal ve sahte resmi evrak düzenleme suçlarını askeri şahıslara karşı askeri mahalde işlediğinin ileri sürülmesine, bu suçlar nedeniyle kamu davası askeri mahkemede açıldıktan sonra yargılama aşamasında sanığın terhis edilmesine ve 353 sayılı Yasa"nın değişik 17. maddesine göre Askeri Mahkeme"nin görevi sona eremeyeceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş ve karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Böylece; askeri ve adli yargı yerleri arasında emniyeti suistimal ve sahte resmi evrak düzenlemek suçları bakımından 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa"nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya Devrek Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 28.4.1997 gün ve 1996/495 Esas sayılı yazısı ekinde Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı"na gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü"nün Selçuk Tüzün"ün Başkanlığında, Üyeler: İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, Dr. Ferhat Ferhanoğlu ve A. Necmi Özler"in katılımlarıyla yaptığı 27.6.1997 günlü toplantısında; Raportör-Hakim Sadi Büyükeren"in davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Erdoğan Güneş ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Ali Fahir Kayacan"nın da davanın çözümünün askeri yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp, düşünüldü:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası"nın "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığını taşıyan 9. maddesinde: "Asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara askeri mahkemelerde bakılacağı" öngörülmektedir. Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada:

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasası"nda yazılı olan, diğer bir ifadeyle, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasası"nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Yasası"na atıf suretiyle askeri suç haline getirilen suçlar olmak üzere, üç grupta mütalaa edilmektedir.

13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan, 353 sayılı Yasa"nın 4191 sayılı Yasayla değişik 17. maddesinde: "Askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun; askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer" denilmektedir.

İncelenen dosya içeriğinden, asker kişi sanık hakkında, aynı Bölük"te görevli Ord. Er Ö.S."nın bankamatik kartını alıp, 1.050.000. Türk Lirası çekerek parayı harcayıp kartı geri vermeyerek emniyeti suistimal ile, kaybettiği asker kimliğinin yerine ele geçirdiği boş kimliğe resmini yapıştırıp doldurarak Bölük Komutanı"nın yerine imza atmak suretiyle sahte resmi evrak düzenleme suçlarını işlediği ileri sürülerek TCK.nun 508. ve 345. maddeleri uyarınca cezalandırılması için Askeri Mahkeme"ye 30.12.1994 günü kamu davası açıldığı, sonradan son soruşturma sırasında sanığın 5.1.1995 tarihinde terhis edildiği anlaşılmaktadır. Askeri Mahkeme"nin görevsizlik kararı gerekçesinde, sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin kesilmiş olduğundan söz edilmekte ise de; suçların, asker kişi tarafından, asker kişiye karşı ve askeri mahalde işlendiği ileri sürüldüğünden, kamu davasının askeri mahkemeye açılıp yargılanmasının devam ettiği sırada sanık terhis edilmiş bulunduğundan 353 sayılı Yasa"nın değişik 17. maddesi hükmü karşısında davanın askeri mahkemede çözümlenmesi, bu nedenle Girne-Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi"nin (emniyeti suistimal ve sahte resmi belge düzenleme suçları yönünden verilen) görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın Askeri yargı yerinde görülmesi gerektiğine bu nedenle Girne-Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi"nin 7.8.1996 gün ve 220-220 sayılı görevsizlik kararının (Emniyeti suistimal ve sahte resmi belge düzenlemek suçları yönünden) kaldırılmasına 27.6.1997 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.