Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2019/7841 Esas 2019/12487 Karar Sayılı İlamı

2. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/7841
Karar No: 2019/12487

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2019/7841 Esas 2019/12487 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava, davacı erkeğin akıl hastalığına dayalı mutlak butlan sebebi ile evlenmenin iptali talebi üzerine açılmıştır. Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını araştırmakla yükümlüdür ve davalı kadının fiil ehliyeti üzerinde Psikotik Bozukluk nedeniyle yetersiz olduğunu tespit etmiştir. Bu nedenle, sulh hukuk mahkemesine ihbarda bulunularak davalı için vasi atanması gerektiği belirtilmiştir. Ancak mahkeme tarafından davalının savunma hakkı kısıtlanarak karar verildiği için kararın usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle bozulması kararlaştırılmıştır.
Kanun Maddeleri:
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 114/1-d
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 115/1
- Türk Medeni Kanunu m. 145/3.

2. Hukuk Dairesi 2019/7841 E. , 2019/12487 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Evlenmenin İptali

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartlarından (6100 s. HMK m. 114/1-d) olup, bu husus kamu düzeniyle ilgilidir. Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırmakla yükümlüdür. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler (6100 s. HMK m. 115/1).
Davacı erkek TMK"nun 145/3. maddesi uyarınca akıl hastalığına dayalı mutlak butlan sebebi ile evlenmenin iptalini talep etmiş mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içerisinde bulunan ve davalı kadın hakkında Adli Tıp Kurumu 4. İhtisas Kurulu tarafından verilen 12.07.2019 tarihli raporda davalı kadında fiil ehliyetini müessir ve kişide şuur ve harekat serbestisi ile olayları kavrayıp onlardan sağlıklı sonuçlara varabilme yeteneğini ortadan kaldıracak mahiyet ve derecede olan (Psikotik Bozukluk) denilen hastalık saptandığı, hastalığının sürekli olduğu, halihazır durumu ile hastalık belirtilerinin devam ettiği ve ayırt etme gücünü kazanmadığı belirtilmiştir. Bu sebeple mahkemece, ayırt etme gücünden yoksun olduğu tespit edilen davalı kadın hakkında sulh hukuk mahkemesine ihbarda bulunmak suretiyle davalı için vasi atanması sağlanarak davanın, vasiye yöneltilmesi, vasiye dava dilekçesinin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ve dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra usulüne uygun ön inceleme yapılması (HMK m. 139), davalı taraf delil gösterdiği takdirde buna ilişkin delilleri usulünce toplanıp, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan, davalının savunma hakkı kısıtlanarak (HMK m. 27) yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 18.12.2019 (Çrş.)