14. Hukuk Dairesi 2018/5372 E. , 2019/3263 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 07.06.2016 tarihinde verilen dilekçeyle satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kabulüne dair verilen 28.12.2017 tarihli hükmün ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi"nce istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... vekili tarafından talep edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince kabulüne, İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, davanın reddine dair verilen kararın Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 09.04.2019 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Av. ... ile karşı taraftan davalı ... vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Açık duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-K A R A R-
Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ..."den ... . Noterliğinin 02.02.2010 tarihli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile ... hudutları dahilindeki VIII-1 H Blok tapuda ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi, 7068 ada 1 parsel sayılı gayrimenkulü 101.222TL bedeli ödeyerek satın aldığını, ... tapunun hali hazırda maliki olduğundan huzurdaki davanın davalısı olduğunu ileri sürerek açılan davanın kabulüne karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, olayın davacı ... ile davalı ... arasındaki bir satış vaadi sözleşmesindeki anlaşmazlıktan kaynaklanan mülkiyet ihtilafı olduğunu, taşınmazın müvekkili bölge kayıtlarında bulunmasının nedeninin 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu gereği tahsis edilmiş bölge içinde bir parsel olmasından kaynaklandığını, satış vaadinde bulunan katılımcı ... , tahsisli arsanın tapusunu almak için Bölgeye başvurmadığından ve gerekli işlemleri yapmadığını, katılımcıya 4562 sayılı Kanun ile yönetmeliği çerçevesinde bölgeye müracaatında tapunun verileceğini, ihtilafın davacı ... ile davalı ... arasında bir mülkiyet ihtilafı olduğunu ileri sürerek açılan davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ..., davaya cevap vermemiştir.
İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı ... vekilinin istinaf talebi üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi"nce "...Davalı ..., 02/10/1989 tarihinde ... Organize Sanayiceleri Derneği Başkanlığına müracaat ederek ... Deri Sanayi Bölgesinden kimyevi madde imalatı yapmak üzere bir parsel satın alma talebinde bulunmuş, ... 1. Noterliğinin 02/10/1989 tarih, 64827 sayılı taahhütnamesi ile 02/02/1994 tarih, 94-3 kararda tahsis bedeli ... Organize Sanayiceleri Derneğine ödenmesi nedeniyle tahsis edildiği, tahsis hakkının devri taraflar arasında noterlik nezdinde akdedilen tahsis hakkı "tahsis hakkı, devir temlik sözleşmesi" ile mümkün olduğu, ... ile ..."ın 29/03/2011 tarihinde tahsis hakkının devri için davalı bölgeye başvuruda bulundukları, 11/04/2014 tarihinde başvurunun uygun görüldüğü, noterlikçe düzenlenecek devir temlik sözleşmesinin davalı ... ibrazı ve onayının yapılmasından sonra tapunun devredileceği ancak davalı ve davacı devir temlik sözleşmesini ibraz etmediklerinden bu zorunluluk 4562 sayılı ... kanunun ve ... uygulama yönetmeliği hükümleri uyarınca getirilen işlem olup, bu işlem yapılmadan devir işleminin yapılmasının mümkün olmayacağı açıktır. Satış vaadi sözleşmesi, davacı ile davalı ... arasında vaat edilen taşınmaz halen ... adına kayıtlı olup, satış vaadi sözleşmesinin hukuken teslim ve devrinin mümkün olmadığı, imkansızlık nedeni ile satış vaadi sözleşmesine dayalı açılan davanın reddi gerekir. Ayrıca, davalı ..., 4562 sayılı yasaya göre ve davalı idarenin cevap dilekçesinde belirttiği üzere, taraflar arasında düzenlenecek devir temlik sözleşmesinin ibrazından sonra tapunun devredileceği bildirildiğine göre, davacının bu şartları yerine getirmeden dava açmasında hukuki yararı bulunmamaktadır." gerekçesiyle davalı ... vekilinin istinaf başvuru talebinin kabulüne, ... aleyhine açılan davanın pasif husumet nedeni ile reddine, diğer davalı hakkında açılan davanın esastan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Kaynağını Borçlar Kanununun 22. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanununun 213. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.
Somut olayda; dosya kapsamında davalı ... cevap dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında tahsis hakkı kapsamında diğer davalı ..."ın üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini ileri sürmediğinden davalı ..."ın diğer davalı ... karşı olan yükümlülüklerini yerine getirdiği anlaşılmıştır. Dava konusu taşınmazın davacıya teslim edildiği, davacı tarafından kullanılmakta olduğu, bu hususta taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, davalı ... ve davacının "Devir Talebi" başlıklı dilekçesi ile 29.03.2011 tarihinde diğer davalı ... Müdürlüğü"ne başvurdukları, davalı ... 11.04.2011 tarihinde başvuruya cevap verildiği anlaşıldığından satış vaadi sözleşmesi doğrultusunda davacı adına dava konusu taşınmazın tesciline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, davanın ... yönünden pasif husumet nedeni ile reddine, diğer davalı ... yönünden davanın esastan reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle ve HMK 371. maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 2.370,00TL Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 09.04.2019 tarihinde oy çokluğu ile kesin olarak karar verildi.
K A R Ş I O Y
Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, temyiz olunan kararda yazılı gerekçelere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanması görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğun bozma kararına katılmıyorum.