Danıştay 10. Daire 2020/2336 Esas 2021/2812 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/2336
Karar No : 2021/2812

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gayrimenkul Yatırım ve İşletme A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Av. …
2- … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı vekili tarafından; Muğla ili, Milas ilçesi'nde bulunan 438,51 m² yüzölçümlü … (yeni …) parsel sayılı taşınmazın Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırları içerisine alınmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Milli Parklar Dairesi Başkanlığı'nın "Tabiatı Koruma Alanı Tefriki" konulu işleminin, Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırlarını yeniden belirleyen Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Milli Parklar Dairesi Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin ve Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sayısal sınırlarını belirleyen Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin anılan taşınmaza ilişkin kısımlarının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Sırtlandağı Tabiatı Koruma Alanı sınırları içinde kaldığı anlaşılan dava konusu taşınmazın, halep çamının yetişme muhiti ve yayılış alanı olduğu yine halep çamı türünün dünyada ve ülkemizde yayılış alanının çok kısıtlı olduğunun bilirkişi raporuyla sabit olduğu, bu itibarla davaya konu taşınmazda bulunan ve ülkemizdeki tek yayılış alanı Milas ilçe sınırları içinde bulunan Halep Çamı türünün mevzuatın tarif ettiği gibi bilim ve eğitim bakımından önem taşıyan nadir, tehlikeye maruz veya kaybolmaya yüz tutmuş tür niteliğinde olduğu ve korunması gerektiği sonucuna varıldığından söz konusu taşınmazın da bulunduğu alanın Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırları içerisine alınmasına ilişkin … tarih ve … sayılı, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Milli Parklar Dairesi Başkanlığı işlemi, Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırlarını yeniden belirleyen Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Milli Parklar Dairesi'nin … tarih ve … sayılı işlemi ile bu alanın sayısal sınırlarını belirleyen … tarih ve … sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü işlemin hukuka uygun olduğu, öte yandan davacı tarafından; dava konusu işlemlerin yetki unsuru yönünden sakat olduğu ileri sürülmüş ise de, … tarihinde … numaralı Kadastro Komisyonunca düzenlenen 2/B uygulama tutanağı ile Hazine adına orman sınırları dışına çıkartılmasına karar verilen dava konusu taşınmazın uyuşmazlığa konu işlemin tesis edildiği 1988 tarihi itibariyle hukuki olarak orman vasfını taşıdığı ve işlem tarihinde yürürlükte olan Milli Parklar Kanunu'nun 3. maddesi uyarınca Orman ve orman rejimine giren yerlerde, tabiatı koruma alanlarının Tarım ve Orman Bakanlığı'nın onayı ile belirleneceği, dikkate alındığında uyuşmazlık konusu … tarih ve … sayılı işlemin Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığı müsteşar yardımcısı oluru ve imzasıyla tesis edildiği görüldüğünden yetki unsuru yönünden yasal mevzuata aykırılık görülmeyerek davacının bu iddiasına itibar edilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usûle uygun olduğu, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı tarafından temyizi üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince kararın kesin olduğu gerekçesiyle … tarih ve E:…, K:…, T.No: … sayılı kararıyla temyiz isteminin reddine karar verilmiş ve bu kararda ayrıca 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 97. ve 109. maddeleri uyarınca uyuşmazlık konusu işlemleri tesis etme yetkisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na verildiği gerekçesiyle bu aşamadan itibaren husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak düzeltilmesine de karar verilmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.., T.No: … sayılı temyiz isteminin reddi yolundaki kararının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay Onuncu Dairesinin 03/04/2019 tarih ve E:2018/5294, K:2019/2556 sayılı kararıyla; ilgililer bakımından sürekli, nesnel ve genel sonuçlar doğuran ve bu haliyle düzenleyici işlem niteliğindeki "Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı" belirleme işlemiyle bu alanın sınırlarının belirtilmesine ilişkin işlemler aleyhine açılan davada verilen temyize konu kararın, davaya konu edilen işlemlerin 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesi kapsamında düzenleyici işlem olması nedeniyle temyize tabi olduğu sonucuna ulaşıldığından, istinaf başvurusunun reddi yolundaki kararın "kesin" olduğu gerekçesiyle verilen temyiz isteminin reddine ilişkin kararda hukuki isabet bulunmadığı ve davacı tarafın temyiz dilekçelerinin hasım mevkiine alınan Çevre ve Şehircilik Bakanlığına tebliğ edilmediği ve dosyanın tekemmül etmediği gerekçesiyle anılan kararın bozulmasına karar verilmiştir.

Bu karar üzerine … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi tarafından bozma kararına uyularak dosya tekemmül ettirildikten sonra … tarih ve E:…, K:…, T.No:… sayılı kararla, dosyanın Danıştay Başkanlığına gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN_SAVUNMASI : Davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından dava konusu işlemlerin Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce tesis edildiği, Bakanlıklarının hasım mevkiine alınamayacağı, hasım mevkiinden çıkartılarak davanın doğru hasım olan Tarım ve Orman Bakanlığına yönlendirilmesi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, tetkik hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü" başlıklı 420. maddesinde; milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları ve sulak alanların tespiti, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Dava konusu işlemler incelendiğinde, tabiatı koruma alanının belirlenmesi niteliğinde olduğu görülmektedir. Bu nedenle, davanın tabiatı koruma alanlarının tespiti ile görevli Tarım ve Orman Bakanlığı husumetiyle görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hasım mevkiinden çıkarılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hasım mevkiine alınmasına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle, Bölge İdare Mahkemesi tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak, davacının temyiz dilekçesinin Tarım ve Orman Bakanlığına tebliğ edilmesi suretiyle tekemmül ettirilmesi üzerine dosyanın Danıştay Başkanlığına gönderilmesine karar verilmesi gerekmektedir.
Davacının Temyiz İsteminin İncelenmesi:
… Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi tarafından dosya usulüne uygun bir şekilde tekemmül ettirildikten sonra temyiz istemi hakkında karar verilmek üzere Dairemize gönderileceğinden, davacının temyiz talebi hakkında bu aşamada karar verilmesine gerek görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, T.No:… sayılı kararının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hasım mevkiine alınmasına ilişkin kısmının BOZULMASINA,
2. Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak davacının temyiz dilekçesinin anılan Bakanlığa tebliğ edilmesi suretiyle tekemmülü sağlandıktan sonra, yeniden bir karar verilerek Dairemize gönderilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 31/05/2021 tarihinde oy birliğiyle, kesin olarak karar verildi.