Danıştay 10. Daire 2019/12805 Esas 2021/2815 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/12805
Karar No : 2021/2815

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla ili, Milas ilçesinde bulunan 15.204,40 m² yüzölçümlü … (yeni …) parsel sayılı taşınmazın Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırları içerisine alınmasına ilişkin … tarih ve … sayılı, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Milli Parklar Dairesi Başkanlığı işleminin ve Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sayısal sınırlarını belirleyen … tarih ve … sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü işleminin anılan taşınmaza ilişkin kısımlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonrası hazırlanan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde dava konusu yeri de kapsayan tabiatı koruma alanındaki Halep Çamlarının, dünyada ve ülkemizde yayılış alanı çok kısıtlı (Ülkemizde 2-3 yerde olduğu bilinen), bilim ve eğitim bakımından önem taşıyan nadir, tehlikeye maruz, kaybolmaya yüz tutmuş ekosistemler içinde bulunmakta ve mutlak korunması gerekli bir tür olduğu, Halep Çamlarının bu saha içinde tek tür olmayıp, daha çok kızılçamla karışık olarak bulunduğu, sahada hakim türün Halep Çamı olduğu, dava konusu yeri de kapsayan bu sahanın (Tabiatı koruma alanı) Halep Çamının yetişme muhiti ve yayılış alanı olduğu, sahanın bütünüyle Halep Çamının yetişme muhitine ve yayılış alanına uygun olduğu, bu nedenlerle dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı tarafından temyizi üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince, öncelikle 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 97. ve 109. maddeleri uyarınca uyuşmazlık konusu işlemleri tesis etme yetkisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na verildiği gerekçesiyle bu aşamadan itibaren husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak düzeltilmesine karar verilerek, istinaf kararının kesin olduğu gerekçesiyle … tarih ve E:…, K:…, T.No:… sayılı kararla temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, T.No:… sayılı temyiz isteminin reddi yolundaki kararının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay Onuncu Dairesinin 03/04/2019 tarih ve E:2018/5287, K:2019/2549 sayılı kararıyla; ilgililer bakımından sürekli, nesnel ve genel sonuçlar doğuran ve bu haliyle düzenleyici işlem niteliğindeki "Sırtlandağı Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı" belirleme işlemiyle bu alanın sınırlarının belirtilmesine ilişkin işlemler aleyhine açılan davada verilen temyize konu kararın, davaya konu edilen işlemlerin 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesi kapsamında düzenleyici işlem olması nedeniyle temyize tabi olduğu sonucuna ulaşıldığından, istinaf başvurusunun reddi yolundaki kararın "kesin" olduğu gerekçesiyle verilen temyiz isteminin reddine ilişkin kararda hukuki isabet bulunmadığı ve davacı tarafın temyiz dilekçelerinin hasım mevkine alınan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na tebliğ edilmediği ve dosyanın tekemmül etmediği gerekçesiyle anılan kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Bu karar üzerine … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi tarafından bozma kararına uyularak dosya tekemmül ettirildikten sonra … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla, dosyanın Danıştay Başkanlığına gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN_SAVUNMASI : Davacının temyiz dilekçesi davalı Tarım ve Orman Bakanlığı'na tebliğ edilmemiştir.

DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, tetkik hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü" başlıklı 420. maddesinde; milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları ve sulak alanların tespiti, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Dava konusu işlemler incelendiğinde, tabiatı koruma alanının belirlenmesi niteliğinde olduğu görülmektedir. Bu nedenle, davanın tabiatı koruma alanlarının tespiti ile görevli Tarım ve Orman Bakanlığı husumetiyle görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hasım mevkiinden çıkarılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hasım mevkiine alınmasına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle, Bölge İdare Mahkemesi tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak ve davacının 07/09/2018 tarihli temyiz dilekçesi anılan Bakanlığa tebliğ edilmek suretiyle tekemmül ettirildikten sonra dosyanın Dairemize gönderilmesine karar verilmesi gerekmektedir.
Davacının Temyiz İsteminin İncelenmesinden;
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi tarafından dosya usulüne uygun bir şekilde tekemmül ettirildikten sonra temyiz istemi hakkında karar verilmek üzere Dairemize gönderileceğinden, davacının temyiz talebi hakkında bu aşamada karar verilmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, T.No:… sayılı kararının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hasım mevkiine alınmasına ilişkin kısmının BOZULMASINA,
2. Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak tekemmülü sağlandıktan sonra, Dairemize gönderilmesine karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 31/05/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.