Davacı ... ile davalı ... arasındaki davadan dolayı ...8. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 06.04.2016 gün ve 2015/173-2016/185 sayılı hükmü süre yönünden reddeden Dairemizin 13.10.2016 gün ve 2016/4723-4273 sayılı ilâmı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, yapılan ilâmsız icra takibi nedeniyle borçlu bulunulmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın devamı sırasında kesinleşen icra takibinin, icra mahkemesi kararı ile tebligatın usulsüzlüğünün tespiti üzerine icra müdürlüğünce süresinde yapılmış hale gelen itiraz nedeniyle takibin durdurulması sonucu davacının talebi de dikkate alınarak konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına, davalının ücreti vekâlet ve yargılama giderinden sorumlu tutulmasına dair verilen kararın, davalı vekilince temyizi üzerine Dairemizden verilen 13.10.2016 gün, 2016/4723 Esas 2016/4273 Karar sayılı temyiz isteminin süre yönünden reddine dair karara karşı davalı vekilince karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
Dosyanın incelenmesinde davalı vekiline mahkeme kararının 06.06.2016 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilinin 20.06.2016 tarihli dilekçesiyle 1086 sayılı HUMK"nın 432/I. maddesinde öngörülen 15 günlük süre içerisinde temyiz isteminde bulunduğu ancak harcın 23.06.2016 tarihinde yatırıldığı, harca tabi işlerde kural olarak harcın yatırıldığı tarihte işin yapılmış sayılması gerekmekte ise de; mahkemece temyiz defterine havale edilip kaydedilen dilekçeden sonra harç yatırılmamış ise HUMK"nın 434/son maddesi uyarınca işlem yapılması gerektiği, buna göre 20.06.2016 tarihinde yapılan temyizin süresinde olduğu anlaşılmış olup; temyiz incelemesi gerektiği halde süreden red kararı verildiği bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından, Dairemizin 13.10.2016 gün, 2016/4723 Esas 2016/4273 Karar sayılı temyiz isteminin süre yönünden reddine dair kararının kaldırılarak işin esasının incelenmesine geçilmiştir.
İşin esasının incelenmesine gelince;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle davacının talebine rağmen mahkemece yargılamaya devam edilerek menfi tespit talebinin konusunda karar verilmesinin mümkün olmamasına, konusu kalmayan dava ile ilgili haklılık durumunun incelenerek davalının ücreti vekâlet ve yargılama giderinden sorumlu tutulmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde bulunmayan bütün temyiz
itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, ödediği karar düzeltme peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davalıya geri verilmesine, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 14.07.2017 gününde oyçokluğuyla karar verildi.


(Muhalif) (Muhalif)




- K A R Ş I O Y -

Dava, davalı tarafından başlatılan ...13. İcra Müdürlüğü"nün 2015/2582 sayılı dosyası nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti için açılmış olup, mahkemece davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar, davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.
Sayın çoğunluk ile aramızdaki uyuşmazlık davanın konusuz kalıp kalmadığına ilişkindir. Davacı vekili, hakkında başlatılan takipin usulsüz olarak kesinleştiğini, takibe istinaden müvkkilinin mal varlığına haciz konulduğunu, oysa ki, davalı-alacaklının müvekkilinden herhangi bir alacağın bulunmadığını, işi yaptıranın davacı olmayıp, müvekkilinin ortağı olduğu şirket olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.

Davanın yargılaması sırasında davacı vekili 18.01.2016 havale tarihli dilekçeyle İcra Hukuk Mahkemesine yapılan şikayet sonucunda ödeme emrinin usulsüzlüğü nedeniyle takibin durdurulduğunu davanın konusuz kaldığını bildirmiş, 24.02.2016 tarihli celsede de, davanın konusuz kaldığını açıklamış, mahkemece davacı vekilinin ısrarlı beyanları nedeniyle davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve yargılama giderleri davalı uhdesinde bırakılmış, davacı yararına vekâlet ücreti taktir edilmiştir.
Gerçekten davanın konusuz kalıp kalmadığı hususu öncelikle değerlendirilmelidir. Davanın konusuz kalması için dava konusu alacağın ödenmesi, menkul malın davacıya teslim edilmesi, gayrimenkulün tahliye edilmesi gibi dava konusuz kalabilir. Buna ilişkin pek çok örnek verilebilir. Ortaklık malın satılması, başkasının arsasına yapılan binanın yıkılması gibi hallerde de dava konusuz kalabilir. Bir diğer konusuz kalma hali de, alacaklı ve borçluluk sıfatlarının bir kişide birleşmesidir. Yeni bir kanun, Anayasa Mahkemesi"nin iptâl kararlarında da dava konusuz kalabilir. Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin ölümü de konusuz kalmaya bir örnek teşkil eder. Davanın konusu kalması halinde esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmelidir. Ancak yargılama giderleri ve vekâlet ücreti yönünden haklılık durumu araştırılarak hüküm tesis edilir.
Mahkemece de haklılık durumu araştırılmış ve yargılama gideri davalı üzerinde bırakılmıştır. Ne varki, verilecek karar "karar verilmesine yer olmadığı"na olmayıp, davacıdan bu konuda beyanı alınmalı ve davayı takip etmeme, ya da vazgeçip geçmeyeceği sorulmalı ve sonucuna göre karar verilmeliydi. Dairemizin ve Yargıtay"ın yerleşik içtihatlarına göre, takibe itiraz edilse dahi davacı-borçlunun menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğuna göre, mahkemece usul hükümleri doğrultusunda bir karar verilmesi gerekirken davacı vekilinin ısrarlı beyanları gerekçe gösterilerek böyle bir karar oluşturulması (taraf istese dahi) doğru değildir. HMK"nın 33. maddesinde düzenlenen "Hakim, Türk Hukukunu resen uygular" kuralının gözönüne almamıştır. Kararın bu gerekçeyle bozulması gerekirken onanması yönündeki sayın çoğunluğun görüşüne katılamıyorum.




- K A R Ş I O Y -

Davacının, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesine ilişkin talebi davasını geri alma (vazgeçme) mahiyetindedir. Mahkemece davalıdan talebe muvafakati olup olmadığı sorulup sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde verilen kararın bozulması yerine onanmasına dair sayın çoğunluk görüşüne muhalifim.