7. Hukuk Dairesi 2014/15963 E. , 2015/238 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Osmaniye İş Mahkemesi
Tarihi : 09/04/2014
Numarası : 2012/1046-2014/188
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin haklı ve geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından sendikal nedenle feshedildiğini iddia eden davacı işçi feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, feshin davacının mazeretsiz ve bildirimsiz işe gelmemesi nedeniyle haklı nedenle yapıldığını, davacının toplu işçi çıkartma kararının İşkura bildirilmesinden sonra sendikaya üye olduğunu, feshin 15.08.2012 tarihinde yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının mazeretsiz olarak işe gelmemesi nedeniyle iş aktinin sona erdirildiğinin davalı işveren tarafından ileri sürüldüğü ancak davacı tanıklarının davacının işe gelmek için telefon açtığında sendikalı olduğunu söylemesi üzerine R.. A.. tarafından "işe gelme, seni işten çıkarttım" şeklinde sözler söylendiğini davacıdan duymuş olduklarını beyan etmiş olması, gerek iş yerinde yıllardır çalışan ve devamsızlık yapmayan bir işçinin işe gelmemesinin hayatın olağan akışı ile bağdaşmaması, gerekse mahkememizin seri dosyalarında toplu işten çıkarma yönünde ilk isim listesi verildikten sonra sendikalaşma faaliyetlerinin başlaması ve sendika üyesi olan işçilerin işten çıkartılması hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacının iş aktinin geçerli veya haklı bir nedene dayalı olmaksızın davalı işverence sona erdirildiği ve davalı işverenin davacının sendika üyesi olması ve üyelikten ayrılmaması nedeniyle davacı işçiyi sendikal nedenlerle işten çıkarttığı, feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle feshin geçersizliğine, davacı işçinin işe iadesine ve işe başlatılmama tazminatının davacı işçinin 1 yıllık ücreti tutarında belirlenmesine karar verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 21.maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halide işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta davalı işverence 23/07/2012 tarihinde ekonomik ve teknolojik nedenlerle ... ... Köyü civarı ... ada ... parsel ... adresindeki işyerinden davacı A.. Ç.."ın da adının geçtiği (50) kişilik toplu işçi çıkartmaya dair listeyi Türkiye İş Kurumuna vermiş ve 23/08/2012 tarihinde davalı işverence 50 kişilik listede ismi geçen 14 işçinin isminin çıkartılarak 9 işçinin listeye eklendiğini belirten yeni bir dilekçe verilmiştir. Davacı listeye sonradan eklenen işçiler arasında bulunmamaktadır. Davacı 09/08/2012 tarihinde ... Sendikasına üye olmuştur. Feshin geçersizliğine dair mahkeme kararı isabetli ise de davacı toplu işçi çıkartma kararının İşkura bildirildiği 23/07/2012 tarihinden sonra sendikaya üye olmuş ve iş akdi ikinci listenin verilmesinden önceki bir tarih olan 13/08/2012 tarihinde sözlü feshedilmiştir. Bu nedenle mahkemenin feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesi isabetsiz olup davalı tarafın bu yöne ilişkin temyiz itirazı yerindedir. Davacının iş akdinin sendikal nedenle feshedildiği davacı tarafça ispatlanamadığından davacının sendikal tazminat talebinin reddine ve davacının kıdeminin 5 yılın altında olduğu nazara alınarak işe başlatmama tazminatının davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3.maddesi uyarınca mahkeme kararı bozularak ortadan kaldırılmış ve Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 27,70 TL harçtan peşin alınan 21,15 TL harcın tenzili ile bakiye 6,55 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 86,80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 21.01.2015 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.