MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 1963 yılında yapılan kadastro sırasında, paftasında yol olarak gösterilerek tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 15.06.2015 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisinde (A) ve (B) harfleri ile gösterilen toplam 1.079,34 metrekarelik bölümün tarla vasfı ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde, davacı yararına TMK"nın 713. maddesinde öngörülen iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, fen bilirkişi raporunda, çekişmeli yerin taşlık ve çalılık vasfında olduğu belirtildiği halde Kadastro Müdürlüğü’nün 24.07.2014 tarihli yazısında ... Mahallesi 243, 245, 808, 828 ve 915 parseller arasında kalan kesimin paftası üzerinde “... Yolu” yazılmak suretiyle tespit ve tescil harici bırakıldığı bildirilmesine rağmen taşınmazın önceki durumuna ilişkin söz konusu çelişki giderilmemiş; taşınmazın tescil harici bırakılma nedeninin ne olduğu kesin olarak belirlenmemiş; Dava, TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddeleri gereğince tapusuz taşınmazın tescili istemiyle açılmış olup, taşınmaz yol niteliği ile tespit dışı bırakılmış ise halen bu niteliğini koruyup korumadığı, imar-ihya suretiyle elde edilip edilmediği, bu şekilde elde edilmiş ise imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar 20 yıl süre ile ekonomik amaca uygun kullanım olup olmadığı hususlarında yeterli araştırma yapılmamış; taşınmazın niteliğinin belirlenmesi amacıyla 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan, taşınmazın öncesinin ne olduğunu, taşınmazda imar-ihya işlemi yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, kullanım durumunu, taşınmaz bölümü üzerinde bulunduğu belirtilen zeytin ağaçlarının aşılı olup olmadıklarını ve aşılı iseler aşı yaşlarının ne olduğunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmamış olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmadığı gibi, TMK’nın 713/4-5. fıkraları gereğince yasal ilanların, keşif sonucu elde edilen bilirkişi rapor ve krokisine göre yapılması gerekirken, taşınmazın konumu hakkında dava dilekçesindeki bilgiler esas alınmak suretiyle yapılmış olması da usul ve yasaya aykırıdır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, taşınmazın hangi nedenle tescil harici bırakıldığı Kadastro Müdürlüğünden sorulmak suretiyle tereddütsüz olarak belirlenmeli, davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde kadastro sırasında belgesiz zilyetlik nedeniyle tespit edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı Adliye Yazı İşleri Müdürlüğü, Kadastro ve Tapu Müdürlüklerinden (senetsiz defteri) sorularak, varsa bu taşınmazlara ait kadastro tutanaklarının kesinleşip kesinleşmediğini gösterir şekilde onaylı örnekleri getirtilmeli, bu şekilde dosya ikmal edildikten sonra, mahillinde, yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, dava konusu taşınmaz bölümünün önceki niteliğinin ne olduğu, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup-olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı, üzerinde ekonomik amacına uygun olarak sürdürülen zilyetliğin bulunup bulunmadığı ve zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü hususlarında maddi olaylara dayalı somut bilgiler alınmalı, beyanları arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; fen bilirkişisinden, taşınmazın hangi nedenle tescil harici bırakıldığı hususunda Kadastro Müdürlüğü’nün yazısını ve önceki tarihli fen bilirkişi raporunuda irdelemek suretiyle aradaki çelişkiyi giderecek mahiyette, keşfi takibe ve denetlemeye imkan veren rapor ve kroki düzenlemesi istenilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan ise, taşınmazın öncesinin ne olduğunu, taşınmazda imar-ihya işlemi yapılıp yapılmadığını, yapılmış ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın kullanım durumunu, taşınmaz bölümü üzerinde bulunduğu belirtilen zeytin ağaçlarının aşılı olup olmadıklarını ve aşılı iseler aşı yaşlarının ne olduğunu, değil ise ağaçların kaç yaşında oldukları, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini ve taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir, önceki ziraat bilirkişi raporunu irdeleyen, somut verilere ve bilimsel esaslara dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı ve bundan sonra TMK"nın 713/4 ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanlarının da yöntemine uygun bir biçimde yaptırılması suretiyle, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.