MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA : Davacı, ... işkolu tespitine ilişkin kararının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ... talebi üzerine, davalı ... tarafından, ...."ne bağlı işyerlerinde yürütülen işlerin niteliği itibariyle İşkolları Tüzüğünün 17 sıra numaralı “...” işkolunda yer aldığının tespit edildiğini, yapılan tespitin usul ve kanuna aykırı olduğunu, davalı şirket tarafından tespite konu işyerlerinde yapılan işlerin niteliği itibariyle “Genel İşler” işkolunda yer aldığını ileri sürerek 05.02.2011 tarihli resmi gazetede yayımlanan ..."nın 2011/8 sayılı işkolu tespit kararının iptaline ve tespite konu işyerlerinin genel işler işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... , ... ve davalı işveren vekili davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, diğer davalılar ise cevap vermemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulü ile 2011/8 sayılı işkolu tespit kararının iptaline ve dava konu işyerlerinin “genel işler” işkolunda yer aldığının tespitine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı Bakanlık temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ... tarafından yapılan işkolu tespitine itiraza ilişkindir.
İşkolu kavramı, sendikaların faaliyet alanlarını belirleyen temel bir öğedir. Birbirine benzer işler bir hukuki kalıp altında toplu iş hukukuna sunulmaktadır. İşkolu tespitinde birim olarak işyerinin esas alınacağı normatif düzenlemelerin tartışmasız bir sonucudur. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinin gerekçesinde, işyeri, teknik bir amaca, diğer bir deyişle mal ve hizmet üretimine yönelik ve değişik unsurlardan meydana gelen bir birim olarak tanımlanmıştır.
İşkolu tespit tarihinde yürürlükte bulunan 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 4. maddesine göre “Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti ... yapılır. ... tespit ile ilgili kararını Resmi Gazetede yayımlar. Kararın yayımını müteakip bu tespite karşı ilgililer iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemede onbeş gün içinde dava açabilirler. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. Kararın temyiz edilmesi halinde Yargıtay uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.”
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 5. maddesine göre “İş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.” İş Mahkemelerinin yetkisi kamu düzenine ilişkin olduğundan, anlaşma ile bertaraf edilemeyeceği gibi genel yetki kuralları da uygulanmaz. Bu halde, yetki itirazı ilk itirazlardan olmadığından, taraflar yargılama bitinceye kadar yetki itirazında bulunabileceği gibi, mahkeme de yargılamanın her aşamasında kendiliğinden yetkisizlik kararı verebilir.
Açıklanan kanuni düzenlemelere göre, işkolu tespitine itiraz davalarında, işyerinin bulunduğu yer iş mahkemesi kesin yetkilidir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-ç maddesine göre de, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması hususu dava şartlarındandır. Yine 6100 sayılı Kanun"un 115/2. maddesine göre de, dava şartı yokluğu durumunda mahkemece davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda, ... tarafından 05.02.2011 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanan tespite göre, ... tarafından hizmet alımı yoluyla faaliyet gösterilen ve ..., ..., ... ve ... işyerlerinde yürütülen işlerin “İşkolları Tüzüğü”nün 17 sıra numaralı " ..." işkolunda bulunduğuna dair işkolu tespit kararı verilmiştir.
Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere, işkolu tespitine itiraz davalarının, işyerinin bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekmektedir. Somut olayda, davalı işverenin hizmet alımı yoluyla faaliyet gösterdiği her bir birim ayrı bir işyeri niteliğinde olduğundan, yetkisiz mahkemece işin esasının incelenmesi isabetsizdir. Yapılacak iş, mahkemece, yetkisizlik sebebiyle davanın usulden reddine ve dosyanın her bir işyerinin adresi itibariyle yetkili iş mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 29.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.