MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, ... işkolu tespitine ilişkin kararının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili,... başvurusu üzerine yapılan inceleme neticesinde, banka sosyal tesisler ve kreş müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren ve tamamen personelin ihtiyacını karşılamaya yönelik, herhangi bir ticari amacı olmayan misafirhane, çay bahçesi, ve restoranın, İşkolları Yönetmeliği"nin 18 sıra numaralı bendinde düzenlenen “Konaklama ve Eğlence” işkolunda olduğu yönünde işkolu tespit kararı verildiğini ve Resmi Gazete"de yayımlandığını, işkolu ilkesine göre örgütlenme ve faaliyette bulunma bakımından Sendikalar Kanunu ve İşkolları Tüzüğünün, işletmeyi değil, işyerini esas aldığını, bir işyerinin girdiği işkolunun ise işyerinde yürütülen asıl işe göre belirleneceğini, müvekkiline ait bankanın imar faaliyetlerini finanse etmek üzere 11.06.1933 tarihinde kurulduğunu, 26.01.2011 tarihinde kabul edilen 6107 sayılı Kanun ile özel hukuk hükümlerine tabi, özel bütçeli, anonim şirket statüsünde bir kalkınma ve yatırım bankasına dönüştürüldüğünü, kanuni düzenleme karşısında, yerel yönetimlere kentsel ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için proje üretmek ve teknik destek vermek amacıyla faaliyet gösteren bir kalkınma ve yatırım bankası olan müvekkili bankaya bağlı sosyal tesisler ve kreş müdürlüğünün “Konaklama ve eğlence” işkolunda faaliyet gösterdiğinin kabulünün mümkün olmadığını ileri sürerek 06.07.2014 tarih ve 29052 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan işkolu tespit kararının iptaline ve işyerinin enerji işkolunda olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Bakanlık vekili, davanın hukuki dayanaktan yoksun olması sebebiyle reddi gerektiğini, işkolu tespit kararı ile ... adresinde bulunan işyerinde ... bağlı olan misafirhane, çay bahçesi ve restoranın işletildiği ve burada yapılan işlerin İşkolları Yönetmeliği"nin 18 sıra numaralı “Konaklama ve Eğlence” işkolunda olduğunun tespiti yapılmış görünse de aslında bu sayılan işyerlerinden misafirhane ve restoranın zaten Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin kesinleşmiş kararı ile bu işkolunda olduğuna hükmedildiğini, sadece “çay bahçesi” için aynı Yargıtay kararı da dikkate alınarak yeni bir değerlendirme yapıldığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, dava sadece ... karşı görülerek sonuçlandırılmış ve davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, ... tarafından yapılan işkolu tespitine itiraz istemine ilişkindir.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 3. maddesinde sendikaların kuruldukları işkolunda faaliyette bulunabilecekleri belirtilmiştir. Bu itibarla, işkolu kavramının, sendikaların faaliyet alanlarını belirleyen temel bir öge olduğu söylenebilir. İşkolu kavramı ile, benzer işler bir hukuki kalıp altında toplu iş hukukuna sunulmaktadır.
İşkolu tespitinde birim olarak işyerinin esas alınacağı normatif düzenlemelerin tartışmasız bir sonucudur. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinin gerekçesinde, işyeri, teknik bir amaca, diğer bir deyişle mal ve hizmet üretimine yönelik ve değişik unsurlardan meydana gelen bir birim olarak tanımlanmıştır. İşyerinin sınırlarının saptanmasında “işyerine bağlı yerler” ile “eklentiler” ve “araçların” bir birim kapsamında oldukları belirtildikten sonra özellikle bir işyerinin mal ve hizmet üretimi için ayrı bir alanı da kullanması halinde bunların tek işyeri mi yoksa birbirinden bağımsız işyerleri mi sayılacağı konusunda “amaçta birlik”, aynı teknik amaca bağlı olarak üretimde bulunma, nitelik yönünden bağlılık ile “yönetimde birlik”, aynı yönetim altında örgütlenmiş olma şartlarının aranacağı düzenlenmiştir.
İşçi ve işveren sendikalarının kurulabilecekleri işkolları, 6356 sayılı Kanun"a ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir. Aynı Kanun"un dördüncü maddesinin ikinci fıkrasında da bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işlerin de, asıl işin dahil olduğu işkolundan sayılacağı ifade edilmiştir. Yine aynı maddede, bir işkoluna giren işlerin, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü alınarak ve uluslararası normlar da göz önünde bulundurularak bir yönetmelikle belirleneceği ifade edilmiştir.
6356 sayılı Kanun’un 5. maddesine göre “Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. Kararın temyiz edilmesi hâlinde Yargıtay uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.”
Madde metninde ifade edilen “ilgililer” sözcüğü kanunda tanımlanmadığı gibi davanın kimin aleyhine açılması gerektiği de belirlenmemiştir.
İşkolu tespitine itiraz davalarının niteliği ve dava sonucunda verilecek kararın mahiyeti dikkate alındığında, “ilgililer” ifadesinden öncelikle anlaşılması gerekenin, işveren ile işkolu tespit kararı kapsamı dışında kalan, ancak tespit konusu işyerinin, kendi kurulu bulunduğu işkolunda yer aldığını iddia eden sendikalar olduğu kabul edilmelidir. Nitekim, bu dava sonucunda verilecek karar ile bir işyerinin, hangi sendikaların faaliyet alanı kapsamında yer alacağı tespit edilecektir. Bu bağlamda ifade etmek gerekir ki, işkolu tespitine itiraz davasının, bakanlık yanında işveren ile dava sonucunda verilecek karardan etkilenecek olan sendikalara da yöneltilmesi gerekmektedir. Bu noktada, bakanlık tarafından tespit edilen işkolunda kurulu sendikaların da, davada taraf olarak yer alması gerektiği ifade edilmelidir.
İnceleme konusu davada, ... tarafından 06.07.2014 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanan tespite göre, ... işyerinde yapılan işlerin niteliği itibariyle İşkolları Yönetmeliğinin 18 sıra numaralı “Konaklama ve eğlence” işkoluna girdiğine dair karar verilmiştir.
Somut olayda, işveren tarafından, dava, sadece ... yöneltilmiş, mahkemece de, tespit kararından etkilenecek sendikalara davanın yöneltilmesi sağlanmamıştır. Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere, işkolu tespitine itiraz davasının, bakanlık yanında, dava sonucunda verilecek karardan etkilenecek olan sendikalara da yöneltilmesi gerekmektedir. Bu itibarla, mahkemece, davacının, Bakanlık tarafından dava konusu işyerinin girdiği işkolu olarak tespit edilen “Konaklama ve Eğlence İşleri” işkolunda kurulu sendikalara davayı yöneltmesinin sağlanması ve bundan sonra işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.