Danıştay 10. Daire 2020/2296 Esas 2021/2820 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/2296
Karar No : 2021/2820

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gayrimenkul Yatırım ve İşletme A.Ş.

VEKİLİ : Av. …

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

DİĞER DAVALI : … Bakanlığı

VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMLERİN_KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin; Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ... tarih ve E:... sayılı kararının husumetin düzeltilmesine ilişkin kısmının, davacı şirket tarafından ise ... tarih ve E:..., K:... sayılı istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı vekili tarafından; Muğla ili, Milas ilçesi'nde bulunan 15.285,67 m² yüzölçümlü, … (yeni …) parsel sayılı taşınmazın ... Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırları içerisine alınmasına ilişkin ... tarih ve …sayılı Tarım ve Orman Bakanlığı'nın "Tabiatı Koruma Alanı Tefriki" konulu işleminin, ... Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı sınırlarını yeniden belirleyen … tarih ve … sayılı işlemin ve ... Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanının sayısal sınırlarını belirleyen … tarih ve … sayılı işlemin anılan taşınmaza ilişkin kısımlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dosyada bulunan bilgi ve belgeler ile mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda alınan bilirkişi raporu da dikkate alınarak dava konusu taşınmazın, koruma altına alınan Halep Çamının yetişme ve yayılış muhitinde bulunduğu ve dava konusu edilen işlemlerin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu .... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usûle uygun olduğu, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı tarafından temyizi üzerine, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince kararın kesin olduğu gerekçesiyle ... tarih ve E:... sayılı kararıyla temyiz isteminin reddine karar verilmiş ve bu kararda ayrıca 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 97. ve 109. maddeleri uyarınca uyuşmazlık konusu işlemleri tesis etme yetkisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na verildiği gerekçesiyle bu aşamadan itibaren husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak düzeltilmesine de karar verilmiştir.
... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:... sayılı temyiz isteminin reddi yolundaki kararının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay Onuncu Dairesinin 03/04/2019 tarih ve E:2018/5439, K:2019/2558 sayılı kararıyla; ilgililer bakımından sürekli, nesnel ve genel sonuçlar doğuran ve bu haliyle düzenleyici işlem niteliğindeki "... Halep Çamı Tabiatı Koruma Alanı" belirleme işlemiyle bu alanın sınırlarının belirtilmesine ilişkin işlemler aleyhine açılan davada verilen temyize konu kararın, davaya konu edilen işlemlerin 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesi kapsamında düzenleyici işlem olması nedeniyle temyize tabi olduğu sonucuna ulaşıldığından, istinaf başvurusunun reddi yolundaki kararın "kesin" olduğu gerekçesiyle verilen temyiz isteminin reddine ilişkin kararda hukuki isabet bulunmadığı ve davacı tarafın 07/09/2018 havale tarihli temyiz dilekçesinin davalı tarafa tebliğ edilmediği ve dosyanın tekemmül etmediği gerekçesiyle anılan kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Bu karar üzerine ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi tarafından bozma kararına uyularak dosya tekemmül ettirildikten sonra … tarih ve E:…, K:…, T.No:… sayılı kararla, dosyanın Danıştay Başkanlığına gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI :
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, dava konusu işlemleri tesis etme görevinin Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne ait olduğu, bu nedenle davanın Bakanlıkları husumeti ile görülmesi gerektiği ve Bakanlıklarının hasım mevkiinden çıkartılmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davacı tarafından, dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN_SAVUNMASI : Davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından dava konusu işlemlerin Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce tesis edildiği, Bakanlıklarının hasım mevkiine alınamayacağı, hasım mevkiinden çıkartılarak davanın doğru hasım olan Tarım ve Orman Bakanlığına yönlendirilmesi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Tarım ve Orman Bakanlığı'nın temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, tetkik hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Temyiz İsteminin İncelenmesi:
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü" başlıklı 420. maddesinde; milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları ve sulak alanların tespiti, Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Dava konusu işlemler incelendiğinde, tabiatı koruma alanının belirlenmesi niteliğinde olduğu görülmektedir. Bu nedenle, davanın tabiatı koruma alanlarının tespiti ile görevli Tarım ve Orman Bakanlığı husumetiyle görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hasım mevkiinden çıkarılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hasım mevkiine alınmasına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle, Bölge İdare Mahkemesi tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak, davacının temyiz dilekçesinin Tarım ve Orman Bakanlığına tebliğ edilmesi suretiyle tekemmül ettirilmesi üzerine dosyanın Danıştay Başkanlığına gönderilmesine karar verilmesi gerekmektedir.

Davacının Temyiz İsteminin İncelenmesi:
... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi tarafından dosya usulüne uygun bir şekilde tekemmül ettirildikten sonra temyiz istemi hakkında karar verilmek üzere Dairemize gönderileceğinden, davacının temyiz talebi hakkında bu aşamada karar verilmesine gerek görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:... sayılı kararının Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hasım mevkiine alınmasına ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak davacının temyiz dilekçesinin anılan Bakanlığa tebliğ edilmesi suretiyle tekemmülü sağlandıktan sonra, yeniden bir karar verilerek Dairemize gönderilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 31/05/2021 tarihinde oy birliğiyle, kesin olarak karar verildi.