Danıştay 10. Daire 2019/7974 Esas 2021/2848 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/7974
Karar No : 2021/2848

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Mağazacılık Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMLERİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından; Van ili, … ilçesi, … Mahallesi, ... Sokak, No:… adresinde bulunan … isimli marketin … Caddesi mağazasının 6 Ekim 2014 tarihinde çıkan olaylar neticesinde taşlanması, yağmalanması ve yakılması nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen zararın 5233 sayılı Kanun kapsamında karşılanması istemiyle yapılan başvuru üzerine Zarar Tespit Komisyonu tarafından yapılan teklifin kabul edilmeyerek 142.479,94 TL zararın, zarar tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi kararıyla; uyuşmazlık konusu olayda, davacı şirket tarafından, 6 Ekim 2014 tarihinde Van ilinde yaşanan terör olayları sırasında Van ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde bulunan … caddesi mağazasının taşlanması, yağmalanması ve yakılması nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zayi olan mallar, mağaza hasarı ve demirbaş zararından kaynaklanan toplam 142.479,94 TL zararın tazmini istenilmekte ise de, dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, Van İlinde yaşanan terör olayları sonrası sigorta şirketince yaptırılan ekspertiz neticesinde davacı şirketin emtia zararı, demirbaş-dekorasyon zararı ve cam kırılması nedeniyle 104.722,69 TL zararının tespit edildiği, sigorta poliçesinin ''Grev, lokavt, halk hareketleri, kötü niyetli hareketler ve terör'' klozunda ''Bu sigorta % 100 sigorta bedelinin % 20'si sigortalı üzerinde kalmak kaydıyla müşterek sigorta yapılmış olduğu, ayrıca, her bir hasarda, aynı sigortalıya ait veya aynı riziko adresindeki sigorta teminatının bina ve muhteviyatı toplam sigorta bedelleri (sigortacının sorumlu olduğu % 80 oranındaki kısım) üzerinden % 2 oranında bulunacak bir tenzili muafiyet, bu grupların her biri için ayrı ayrı uygulanır. Sigortacı, hasarın bu muafiyet miktarını aşan kısımlardan sorumludur.'' şartına yer verildiği, bu şarta bağlı olarak sigorta şirketi tarafından davacıya, emtia zararı, demirbaş-dekorasyon zararı ve cam kırılması nedeniyle tespit edilen zarar için muafiyetler sonrası netice olarak 73.078,53 TL'nin tazminat olarak ödendiği, sigorta şirketi tarafından karşılanmayan zararın ise 31.644,16 TL olduğu, davacı tarafından, sigorta şirketince yaptırılan ekspertiz sonucu tespit edilen miktarı aşan zararların ise somut olarak ortaya konulamadığı, davacı şirketin uğradığı toplam zararın ekspertiz raporuyla da tespit edilen miktar nispetinde olduğunun kabulü gerektiği, davacının bu miktarı aşan demirbaş-dekorasyon ve emtia zararı nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararının tazmininin mümkün olmadığı, bu durumda, yaşanan terör olayları sonrası sigorta şirketince yaptırılan ekspertiz neticesinde davacı şirketin emtia zararı, demirbaş-dekorasyon zararı ve cam kırılması nedeniyle 104.722,69 TL zararının tespit edildiği, tespit edilen bu zararın muafiyetler sonrası netice olarak 73.078,53 TL'lik kısmının sigorta şirketince davacıya tazminat olarak ödendiği, sigorta şirketince eksper raporuna istinaden yapılan ödeme sonrası kalan zararın 31.644,16 TL'lik kısmının ise karşılanmadığı, dolayısıyla karşılanmayan bu zararın davacıya idareye başvuru tarihi olan 16/10/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı şirket vekili tarafından, müvekkil şirket mağazalarının sigortalı olmuş olmasının hasarların tamamının sigortadan karşılanacağı anlamına gelmediği, müvekkilinin sigorta yaptırma zorunluluğunun bulunmadığı, müvekkillerinin 5233 sayılı Kanun kapsamında davalı idareden gerçek zararlarına ilişkin toplamdan sigorta ödemesine ilişkin miktar düşülerek talepte bulunduğu, buna rağmen olaylarda asayiş ve güvenlik önlemlerini almayarak zarara sebep olan idare tarafından zararların karşılanmadığı, kısmen kabul kısmen ret kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, davacı şirket tarafından Zarar Tespit Komisyonuna 11 adet mağaza için toplu başvuru yapıldığı, komisyon tarafından 11 mağaza için toplam bir rakam belirlense de, her bir mağazanın ne kadar zararı olduğunun ayrı ayrı tespit edilerek karar ekinde belirtildiği, Zarar Tespit Komisyonu tarafından dava konusu mağaza için hesaplanan miktarın Mahkeme tarafından belirlenen tazminat miktarı ile aynı olduğu, davacı şirket tarafından miktar kabul edilmediği için yargı yoluna başvurulması sonucu kararda faize hükmedilmesinin hukuk ve kanuna aykırı olduğu, faize hükmedilecekse beyanname ve taahhütnamenin imzalanmadığı tarihten itibaren faiz işletilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davacı ve davalı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın kısmen kabulü, kısmen reddine ilişkin …. İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurularının reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi…. İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, varsa artan posta ücretinin istemi halinde (davalı/davacıya) iadesine, 31/05/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.