Danıştay 5. Daire 2016/18502 Esas 2021/1631 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/18502
Karar No : 2021/1631

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, … Cumhuriyet Savcısı olarak görev yaptığı 23/02/2009 - 18/06/2012 tarihleri arasındaki değerlendirme dönemine ilişkin Hakimler ve Savcılar Kurulu Müfettişlerince "67" yetkinlik puanı ile "gelişme gerekli" şeklinde düzenlenen 31/08/2012 tarihli performans değerlendirme ve geliştirme formu (PDGF) ile sonuç raporunun iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; dava dosyasında bulunan tüm bilgi ve belgeler ile performans değerlendirme ve geliştirme formunun dayanağını teşkil eden "Tavsiyeler Listesi" ve “Dayanak Belge” bir bütün olarak incelendiğinde, davacı tarafından tavsiyeler listesine itiraz edilmediği, davacı hakkında düzenlenen performans değerlendirme ve geliştirme formunun "Yönetsel Yetkinlikler" bölümünde yer alan "kararlaştırılan işlemlerin yerine getirilmesini takip ve kontrol etmesi"nin ve "olay yeri tespit, ölü muayene ve otopsi işlemleri için mahalline zamanında gitmesi" hanelerinin "yetersiz", "çalışmalarını uhdesindeki iş yükünün bütününü gözeterek yürütmesi", "mahiyeti gereği ilgili mercilere bildirilmesi gerekli kararların ve bilginin gecikmeksizin bildirimini sağlaması", "tebligat ve sair kalem işlemlerini usulüne uygun olarak yaptırması", "uhdesindeki evrakı periyodik olarak gözden geçirerek yapılan işlemlerin akıbetlerinin araştırması", "tamamlanmış evrakın gecikmeksizin muktezaya bağlanması" hanelerinin "gelişme gerekli"; "Fonksiyonel Yetkinlikler" bölümünde yer alan "delillerin baştan ve birlikte toplanması", "faili bulunmayan evrakın takibinin önemsenmesi", "eski yıllardan gelen soruşturma dosyalarının bir an önce sonuçlandırılmaya çalışılması", "kabahat evrakının önemsenmesi", "sair usul hükümlerini uygulamadaki hassasiyeti", duruşmada "mütalaalarını gerekçeli olarak düzenlenmesi", "mütalaaların dosya kapsamına uygun verilmesi" hanelerinin "gelişme gerekli" şeklinde değerlendirildiği; öte yandan, dava konusu işlemde "beklenenin üstünde" olarak değerlendiriliyor olmakla birlikte "yargının kişi ve kurumlar nezdinde, saygınlık ve etkinliğinin sağlaması ve koruması" hanesi ile alakalı olarak suç işlemek amacıyla örgüt kurmak suçundan … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hakkında soruşturma yürütülen T.Ö ile kişisel yakınlık kurmak suretiyle anılan kişi tarafından getirilen hediyenin kabulü iddiasıyla ilgili olarak Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ... Dairesince inceleme izni verildiği, dosyanın derdest olması nedeniyle dava konusu işleme dayanak alınmadığı, ayrıca önceki yıllarda düzenlenen hal kağıtlarında mesleki bilgi ve çalışmasının iyi düzeyde olduğu, bu durumda, tavsiyeler listesinde davacının yapmış olduğu iş ve işlemlere yönelik olarak yapılan tavsiyeler göz önünde tutulduğunda, performans değerlendirme ve geliştirme formunda "gelişme gerekli" ve "yetersiz" olarak düzenlenen bölümlerin tamamının somut dayanaklarının gösterildiği ve anılan formun objektiflikten uzaklaşılarak doldurulduğunu ortaya koyan hiçbir somut delil bulunmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, davacının performans değerlendirme ve geliştirme formunun "gelişmesi gerekli" olarak 67 puanla düzenlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 31/08/2012 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formu’nda “gelişme gerekli” ve “yetersiz” olarak belirtilen hususların tavsiyeler listesinde karşılıklarının bulunmadığı, somut bilgi ve belgeye dayandırılmadığı, tesis edilen dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu belirtilerek İdare Mahkemesince verilen kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; temyiz dilekçesinde ileri sürülen hususların 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirisine uymadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Cumhuriyet savcısı olarak görev yapan davacının, … Cumhuriyet Savcısı olarak görev yaptığı 23/02/2009 - 18/06/2012 tarihleri arasındaki değerlendirme dönemine ilişkin yapılan olağan teftiş sonucunda Hakimler ve Savcılar Kurulu müfettişlerince hakkında düzenlenen 31/08/2012 tarihli Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formunda, 2 hane "yetersiz"; 12 hane ise "gelişmesi gerekli" olarak takdir edilerek, Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formu 67 puanla "gelişme gerekli" seviyesinde notlandırılmıştır.
Bunun üzerine anılan performans değerlendirme ve geliştirme formu (PDGF) ile sonuç raporunun iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
T.C. Anayasası'nın dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 159. maddesiyle; hakim ve savcıların görevlerini kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere uygun olarak yapıp yapmadıklarının denetleme görev ve yetkisi, ilgili dairenin teklifi ve Hâkimler ve Savcılar (Yüksek) Kurulu Başkanının oluruna bağlı olarak Kurul müfettişlerine verilmiş bulunmaktadır.
2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun 24. maddesinde de adalet müfettişlerinin, denetimleri sırasında inceledikleri belgelere ve gözlemlerine dayanarak hakim ve savcılar hakkında düzenleyecekleri hal kağıtlarının ilgilinin gizli sicil dosyasına konulmak üzere Teftiş Kurulu Başkanlığına göndereceği öngörülmüştür. Madde metnine göre hal kağıtları adalet müfettişleri tarafından yapılan denetim sonucunda hakim ve Cumhuriyet savcıları hakkında düzenlenmekte olup, adalet müfettişinin denetim sırasında incelediği belgelere ve gözlemlerine dayanmaktadır.
Öte yandan 09/04/2011 tarih ve 27900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Teftiş Kurulu Yönetmeliği'nin "Adlî yargı ilk derece mahkemeleri Cumhuriyet başsavcılıklarının denetimi" başlıklı 25. maddesinde, "(1) Adlî yargı ilk derece mahkemeleri Cumhuriyet başsavcılıklarının denetiminde, fizikî olarak veya UYAP kayıtlarından;
a) Derdest; soruşturma, kabahat, denetimli serbestlikle ilgili olanlar da dahil olmak üzere infaz, istinabe ve davanâmeye konu evraktan,
b) Sonuçlanmış; soruşturma, kabahat, infaz ve davanâme evrakından,
c) Temyiz, istinaf, itiraz ve kanun yararına bozma talebine ilişkin evraktan, yeteri kadarı,
ç) Cumhuriyet savcılarının emir ve talimatıyla doldurulan bölümleri yönünden nezarete alınanların kaydına mahsus defter incelenir.
(2) Denetimde özellikle, gelen kadar iş çıkartılmaması, teraküme yol açılması, eski yıllardan devren gelen işlerin sonuçlandırılmama sebepleri üzerinde durulur, aksayan bir durum varsa raporun mahsus bölümünde ele alınır, gerekli görülen hâllerde ilgisi hakkında gereğine tevessül edilir.
(3) Adlî yargı ilk derece mahkemeleri Cumhuriyet başsavcılıklarının denetimi, öncelikle ilgililerin hâl kâğıdında gösterilen hususlara ilişkin olarak yapılır, gerek görülmesi halinde hâl kâğıdındaki konularla bağlı kalınmayarak, ilgililerin meslekî bilgi ve çalışmalarının her yönüyle tespitinde zarurî görülen hususlar tetkik edilir." hususları belirtilmiş; performans değerlendirme ve geliştirme formları hakkındaki genel ilkelerin düzenlendiği 33. maddesinin 1. fıkrasında ise; performans değerlendirme ve geliştirme formunun, denetlenen hakim ve savcıların denetim dönemi içerisindeki performanslarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik bir belge olduğu belirtilmiş, 6. fıkrasında performans değerlendirme ve geliştirme formu düzenlenirken veri ve bilgi toplama kaynak ve yöntemleri arasında sayılan 'gözlem', müfettişin denetim mahallinde yargı hizmetlerinin genel gidişatı ve denetlediği kişilerin mesleki nitelikleri hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla yaptığı inceleme olarak tanımlanmış; "Performans değerlendirme ve geliştirme formunun düzenlenmesi" başlıklı 34. maddesinde de, "(1) Performans değerlendirme ve geliştirme formu, bu Yönetmelikteki esaslar ve Genel Kurul tarafından belirlenecek forma göre düzenlenir.
(2) Performans değerlendirme ve geliştirme formu, denetlenen ve değerlendirmeye tabi hâkim ve savcılar için; a) Adı ve soyadı, sicili, görevi, derecesi ve kademesi, mesleğe başlama tarihi, burada göreve başlama tarihi, son görev tarihi, birinci sınıfa ayrılma tarihi ve değerlendirme dönemine dair bilgileri, b) Yönetsel ve fonksiyonel yetkinlikler ile bunların alt kriterleri, c) Güçlü yönleri ve gelişim alanları, ç) Gerekiyorsa, müfettişin görüş ve önerileri, bölümlerinden oluşur.
(3) Performans değerlendirme ve geliştirme formunun düzenlenmesinde; yedinci fıkrada belirtilen esaslar gözetilerek “mükemmel”, “beklenenin üstünde”, “beklendiği kadar”, “gelişme gerekli” ve “yetersiz” şeklindeki beşli ölçek sistemine göre değerlendirme yapılır. Her bir yetkinlik alanının değerlendirme ağırlığı, Genel Kurul tarafından belirlenecek “performans değerlendirme ve geliştirme formuna ilişkin meslek gruplarına göre yetkinlik alanı puan cetveli ve buna ilişkin hesaplama yöntemi formu”nda gösterilir.
(4) Performans değerlendirme ve geliştirme formunda yer alan her bir yetkinlik alanına dair bölüm doldurulur. Değerlendirme esnasında kişinin bulunmaması veya herhangi bir nedenle yeterli kanaat edinilememesi nedeniyle doldurulmayan kısımlar ile ilgilinin sıfat, yetki ve iş bölümüne göre sorumlu olmadığı kısımlar boş bırakılarak değerlendirmeye tâbi tutulmaz. Bir yetkinlik alanında boş bırakılan haneler o yetkinlik alanının toplam puan içerisindeki ağırlığını değiştirmez, aynı yetkinlik alanının puanı doldurulan diğer hanelerine veya bir yetkinlik alanının tamamen boş bırakılması halinde bu alanın yetkinlik puanı, diğer yetkinlik alanlarına ağırlıklarına göre hesaplama yöntemi formu uyarınca otomatik olarak dağıtılır. Değerlendirilen kişinin her bir yetkinlik düzeyinin performans değerlendirme ve geliştirme formuna ilişkin meslek gruplarına göre yetkinlik alanı puan cetveli ve buna ilişkin hesaplama yöntemi formunda tayin edilen ham puanın yüzde 85’i ve üstünde aldığı alanlar güçlü yönleri, yüzde 65’in altında aldığı alanlar ise gelişim alanları olarak performans değerlendirme ve geliştirme formu sonuç raporunda gösterilir.
(5) Performans değerlendirme ve geliştirme formunun işaretlenmesi suretiyle ilk önce toplam yetkinlik puanı belirlenir. Değerlendirme sonucunun performans düzeyi belirlenirken bu toplam yetkinlik puanındaki yarım ve daha fazla küsurat tam sayıya tamamlanır, yarımdan az olan küsurat ise hesaba katılmaz. Raporlama yapılırken her bir yetkinlik alanı için ağırlıklı puanların hesaplaması ve sonuç değerlendirmesinin yapılmasına ilişkin hesaplama yöntemi performans değerlendirme ve geliştirme formuna ilişkin meslek gruplarına göre yetkinlik alanı puan cetveli ve buna ilişkin hesaplama yöntemi formunda gösterilir.
(6) Performans değerlendirme ve geliştirme formu doldurulurken “gelişme gerekli” ve “yetersiz” seçeneklerin işaretlenmesi halinde ilgili kısma açıklama yapılır.
(7) Performans değerlendirme ve geliştirme formundaki yetkinlik düzeyleri 100 üzerinden yapılan değerlendirmede;
A) Mükemmel: 95-100 arasına karşılık gelmekte olup, en üst seviyede performans derecesini gösterir, tüm çalışmaların her açıdan beklenti ve gereklerin çok ötesinde, fevkalade bir şekilde yerine getirildiğini, çok çok nadir hata yapıldığını ve bunların küçük ve önemsiz olduğunu,
B) Beklenenin üstünde: 80-94 arasına karşılık gelmekte olup, nitelik ve nicelik yönünden görevin, beklenti ve gereklerin ötesinde, çok iyi şekilde yerine getirildiğini, çok az hata yapıldığını ve bunların küçük hatalar olduğunu,
c) Beklendiği kadar: 70-79 arasına karşılık gelmekte olup, nitelik ve nicelik yönünden görevin temel beklenti ve gereklerine uygun bir şekilde yerine getirildiğini, yapılan hataların işin aksamasına yol açacak düzeyde olmadığını,
ç) Gelişme gerekli: 40-69 arasına karşılık gelmekte olup, sıklıkla hata yapıldığını ve bunlar nedeniyle işin aksamaya uğradığını, görevin beklenti ve gereklerinin asgari veya orta derecede yerine getirildiğini, ileride eksikliklerin ve yetersizliklerin giderilerek daha iyi sonuç alma olasılığının olduğunu ve bu performans düzeyinin gelişime ihtiyaç gösterdiğini,
d) Yetersiz: 0-39 arasına karşılık gelmekte olup, görevin yerine getirilmediğini veya beklenti ve gereklerin altında yerine getirildiğini, sürekli olarak hata yapıldığını, bu hataların işin yeniden yapılmasına yol açabildiğini ve bunların yargıya ya da iş sahiplerine olumsuz şekilde yansıdığını, bu performans düzeyinin acilen gelişime ihtiyaç gösterdiğini, bu düzey için performansı düşüren nedenler araştırılarak gerekli tedbirlerin alınması yoluna gidilmesi gerektiğini, ifade eder.
(8) Müfettiş tarafından gerekli görülen görüş ve öneriler ilgili kısımda belirtilir." düzenlemelerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, Performans Değerlendirme ve Geliştirme Formu; her denetimden sonra düzenlenen, ilgili hakim-savcının o dönem içindeki yönetsel yetkinlikleri ile fonksiyonel yetkinlik düzeylerini yansıtan ve tüm bu hususların müfettişlerce değerlendirilmesinden sonra oluşan bir hukuki belgedir. Performans değerlendirme ve geliştirme formlarında, ilgili hakim-savcı hakkında kanaatin oluşmasına etki eden hususların somut bilgi ve belgeye dayandırılma zorunluluğu ise, "idari işlemin objektifliği" ilkesinin bir sonucudur.
Dava konusu performans değerlendirme ve geliştirme formunda davacının yetkinlik düzeyinin "67" puan ile "gelişme gerekli" olarak değerlendirilmesine neden olan haneler incelendiğinde;
Söz konusu performans değerlendirme ve geliştirme formunun "Yönetsel Yetkinlikler" başlıklı bölümünde; planlama ve organizasyon becerisinin ölçülmesine ilişkin olarak çalışmalarını uhdesindeki iş yükünün bütününü gözeterek yürütmesi ölçütü yönünden gelişmesi gerekli, diğer ölçütlerin beklenenin üzerinde ve beklenen kadar; temsil becerisinin ve iletişim becerisinin ölçülmesine ilişkin olarak tüm ölçütler beklenen kadar ve beklenenin üzerinde; kalem yönetimi bakımından kararlaştırılan işlemlerin yerine getirilmesini takip ve kontrol etmesi ölçütü yönünden yetersiz, mahiyeti gereği ilgili mercilere bildirilmesi gereken karar ve bilginin gecikmeksizin bildiriminin sağlanması ve tebligat ve sair kalem işlerini usulüne uygun olarak yaptırması yönünden gelişmesi gerekli, diğer ölçüt bakımından beklenen kadar; zaman yönetimi bakımından uhdesindeki evrakın periyodik gözden geçirilerek yapılan işlemlerin akıbetlerinin araştırılması ve tamamlanmış evrakların geciktirilmeksizin muktezaya bağlanması ölçütleri yönünden gelişmesi gerekli, olay yeri tespit, ölü muayene ve otopsi işlemleri için mahalline zamanında gitmesi ölçütü yönünden yetersiz olarak değerlendirildiği ve "Fonksiyonel Yetkinlikler" başlıklı bölümünde ise; soruşturma bakımından delillerin baştan ve birlikte toplanması, faili bulunmayan evrakın takibini önemsemesi, eski yıllardan gelen dosyaların bir an önce sonuçlandırılması, kabahat evrakını önemsemesi ölçütü yönünden gelişmesi gerekli, diğer ölçütlerin beklenen kadar; sair usul hükümlerini uygulamada hassasiyeti gelişmesi gerekli, diğer ölçütler yönünden beklenen kadar; K.Y.O.K., yetkisizlik ve görevsizlik kararları yönünden tüm ölçütler beklenen düzeyde, iddianame, davaname ve fezleke hazırlanması yönünden tüm ölçütler beklenen kadar; duruşma bakımından mütalaalarını gerekçeli olarak düzenlemesi ve mütalaalarını dosya kapsamına uygun vermesi ölçütleri bakımından gelişmesi gerekli, diğer ölçüt yönünden beklenen kadar; görüldüsünü yaptığı ya da talebi üzerine verilen kararlardan usul ve yasaya aykırı olduğu için kanun yoluna başvurulması beklenen kadar olarak takdir edildiği görülmüştür.
Uyuşmazlık konusu performans değerlendirme ve geliştirme formunun dayanağı olan davacıya ilişkin tavsiyeler listesi incelendiğinde; teftiş döneminde Kabahatler Bürosu'na ait işlemi devam eden hiçbir evrakın olmadığı, kayıp, kaçak, yanlış, infaz edilmemiş hiçbir evrakın tespit edilemediği, ölü muayene ve otopsi işlemlerine ait listede davacının 6 dosyası olduğundan bahisle yetersiz olarak değerlendirilmesinin hakkaniyete uygun olmadığı, ölümlü olayların tamamının hafta içi gece geç saatlerde meydana gelmesi üzerine davacının bizzat olay yerine giderek incelemelerde bulunduğu, cesetleri morga kaldırıp adli tıp uzmanı tarafından klasik otopsi yapılmasına karar vererek ertesi gün makul süre içinde otopsilerin yapıldığı, dava konusu PDGF'de duruşmalara hazırlıklı çıkarak yargılamaya katkı sağlanılması hususunda beklenildiği kadar olarak değerlendirilmekteyken mütalaaların dosya kapsamına uygun verilmesi ve gerekçeli olması hususlarının gelişme gerekli olarak değerlendirilmesinin çelişkili olduğu, teftiş esnasında Daimi Arama bürosunda yer alan 8000 evraktan 400 kadarının incelendiği, zamanaşımı süresi dolan dosyaların bilgisayardan belirlenerek takipsizlik kararlarının yazıldığı, zamanaşımı dolan dosyalarla ilgili olarak hem bu yönden hem de kararların zamanında yazılmaması nedeniyle eleştiri yapıldığı, 8000 adete yakın dosyanın arasında bir tek eksik evrak olmamasına rağmen dosyaların dağınık olduğundan bahisle kararlaştırılan işlemlerin yerine getirilmesini takip ve kontrol bölümünün yetersiz olarak nitelendirildiği, bir adet Orman Kanunu'na muhalefet suçu olduğu halde sair usul hükümlerine riayet bölümünün gelişme gerekli olarak düzenlendiği, davacının görev yaptığı adliyede en fazla dosya çıkaran Cumhuriyet Savcısı olduğu, dava konusu işlemin geneline bakıldığında "beklenildiği kadar" olarak takdir edilen kısımlarla "yetersiz ve gelişme gerekli" olarak belirlenenlerin çelişki arz ettiği, davacı hakkında dayanak belgede yer verilen eleştiri ve önerilerin de dava konusu performans ve değerlendirme formunun "yetersiz" ve "gelişme gerekli" şeklinde düzenlenen hanelerle uyumlu olmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda objektif düzenlenmediği değerlendirilen dava konusu 31/08/2012 tarihli performans değerlendirme ve geliştirme formunda davacı için 67 "gelişme gerekli" puan takdir edilmesinde uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 31/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.