MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmak için yeterli olmadığı belirtildikten sonra, çekişmeli taşınmazların ne sebeple tescil harici bırakıldığının araştırılması, hava fotoğrafı incelemesi yapılması ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan rapor alınması ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre hüküm verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 26.10.2015 havale tarihli bilirkişi raoruna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 7.389,90 metrekare, (C) harfi ile gösterilen 864,67 metrekarelik, (D) harfi ile gösterilen 3.711,55 metrekarelik, (L) harfi ile gösterilen 7.637,94 metrekarelik kısım ile 12.05.2016 havale tarihli ek raporda (H1) harfiyle gösterilen 8.350,27 metrekarelik, kısmın davacı adına tesciline, 26.10.2015 havale tarihli bilirkişi raoruna ekli krokide (B) harfi ile gösterilen 6.717,17 metrekarelik, (E) harfi ile gösterilen 3.659,15 metrekarelik kısım ile 12.05.2016 havale tarihli ek raporda (H2) harfiyle gösterilen 16.802,12 metrekarelik kısmın Hazine adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmazın (A), (C), (D), (L) ve (H1) harfleriyle gösterilen bölümlerinde davacı yararına TMK"nın 713. maddesinde öngörülen koşulların oluştuğu gerekçesiyle, bu bölümler yönünden davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma, inceleme, uygulama ve toplanan deliller hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, hükme esas alınan ve hava fotoğraflarının incelenmesi neticesi sunulan 26.10.2015 havale tarihli teknik bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmaz bölümlerinin hava fotoğrafları üzerinde işaretlenmesi ile yetinilmiş, taşınmazlarda imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı hususunda herhangi bir değerlendirme yapılmamış, 02.03.2016 havale tarihli ek raporda ise (A) ve (B) alanlarında imar-ihya yapıldığı, (C), (D), (H) ve (L) alanlarında imar-ihya yapılmadığı belirtilmiş, 12.05.2016 havale tarihli raporda (A), (C), (D), (H1) ve (L) harfleriyle gösterilen dava konusu yerlerde imar-ihya çalışması yapılmış olduğu, (B), (E) ve (H2) harfleriyle gösterilen yerlerde imar-ihya çalışması yapılmamış olduğu ifade edilmiş; ziraatçı bilirkişi raporunda, (A), (B), (C), (D), (E), (H) ve (L) harfleriyle gösterilen bölümlerde imar-ihya çalışmasının tamamlandığı ve taşınmazların tarım arazisi vasfını kazandıkları rapor edilmiş olup, bu haliyle hükme esas alınan söz konusu teknik bilirkişi raporları kendi içinde çelişkili olduğu gibi, imar-ihya yapıldığı bildirilen raporlarda imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı dahi açıklanmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesi en az üç ayrı zaman dilimine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Müdürlüğünden tarihleri açıkça yazılmak suretiyle getirtilip, dosya tamamlandıktan sonra mahallinde, fen bilirkişisi, 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi kurulu ve ziraat mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi kuruluna hava fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazların hava fotoğraflarında gösterilmeleri istenilmeli ve bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığının, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığının ve imar ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığının ve zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; ziraatçı bilirkişiden taşınmazın toprak yapısını, bitki örtüsünü, imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığını ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, komşu taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren, taşınmaza ait fotoğraflarla desteklenmiş ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, açıklanan hususlar gözetilmeksizin, hükmüne uyulan bozma ilamına aykırı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.09.2020 gününde oy birliği ile karar verildi.