İhbarname No : KYB - 2018/82701

Muhafaza görevini kötüye kullanma suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma sonucunda Reyhanlı Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 03.04.2017 tarihli ve 2017/747 esas, 2017/628 karar sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Kırıkhan Sulh Ceza Hâkimliğinin 30.05.2017 tarihli ve 2017/753 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosyası ile ilgili olarak;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Dosya kapsamına göre, şüphelinin Altınözü Asliye Ceza Mahkemesinin 17.03.2015 tarihli ve 2014/912 esas, 2015/485 sayılı kararı ile 31 RL 610 plaka sayılı aracın müsaderesine karar verildiği, bahse konu aracın yediemin olarak kendisine teslim edildiği ve Gümrük Müdürlüğünce aracın teslimi amacıyla kendisine çıkartılan tebligata rağmen aracı teslim etmediği anlaşılmakla, şüphelinin eylemine ilişkin dellilerin takdir ve değerlendirmesinin mahkemesince incelenmesi gerektiği gözetilmeksizin, kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 09.10.2018 gün ve 2017-8644 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12.10.2018 gün ve KYB/2018-82701 sayılı ihbarnamesi ile dairemize tevdii kılınmakla incelendi.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Müşteki Gümrük ve Ticaret Bakanlığı vekili 04.11.2016 tarihinde
Kırıkhan Cumhuriyet Başsavcılığına sunduğu dilekçesinde; 5607 sayılı yasaya muhalefet suçundan Altınözü Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/912 esas ve 2015/485 sayılı dosyasında kamu davası ikame edildiği ve malen sorumlu olan ..."e ait ve kaçak eşya naklinde kullanılan 31 RL 610 plakalı aracın müsaderesine karar verildiği ve şüpheliye aracı 30 gün içerisinde teslim etmesi gerektiğine dair tebligat yapıldığı halde aracı teslim etmediği ve bu nedenle muhafaza görevini kötüye kullanma suçunu işlediğini ileri sürdüğü, Reyhanlı Cumhuriyet Başsavcılığı"nca 2017/747 soruşturma 2017/628 karar sayılı 03.04.2017 tarihli kararıyla; şikayet konusu aracın meçhul şahıslar tarafından çalındığından ve bu nedenle şikayetin konusuz kaldığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, müşteki vekilinin karara süresinde itirazı üzerine, Kırıkhan Sulh Ceza Hakimliğinin 30.05.2017 tarih, 2017/753 değişik iş sayılı kararıyla itirazın reddedilerek kararın kesinleştiği anlaşılmıştır.
Ceza Muhakemeleri Kanununda;
“Madde 160 - (1) Cumhuriyet Savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet Savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.
Madde 170 - (1) Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet Savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet Savcısı, bir iddianame düzenler.
Madde 172 - (1) Cumhuriyet Savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
Madde 173 - (1) Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet Savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir.
(2)İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir.
(3) (Değişik fıkra: 18.06.2014-6545 S.K./71. md) Sulh ceza hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, o yer Cumhuriyet Başsavcılığı"ndan talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet Savcısına gönderir. Cumhuriyet Savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.

(4) (Değişik fıkra: 25.05.2005-5353 S.K./26.mad) Sulh ceza hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet Savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.
(5) Cumhuriyet Savcısının kamu davasının açılmaması hususunda takdir yetkisini kullandığı hâllerde bu madde hükmü uygulanmaz." şeklinde yer verilen düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere; Cumhuriyet Savcısı kendisine yapılan suç duyurusu veya şikayet üzerine suçun gerçekten işlenip işlenmediğinin tespiti için hemen işin gerçeğini araştırmaya başlamalı ve maddi gerçeğin ortaya çıkmasına yarayan tüm yasal yöntemlere başvurmalıdır. Toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açması, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vermesi gerekmektedir.
Somut olayda; Altınözü Asliye Ceza Mahkemesinin 17.03.2015 tarihli ve 2014/912 esas, 2015/485 sayılı kararı ile 31 RL 610 plaka sayılı aracın müsaderesine karar verildiği, bahse konu aracın yediemin olarak şüpheli ... teslim edildiği ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müdürlüğünce aracın teslimi amacıyla kendisine çıkartılan tebligata rağmen şüphelinin beyanına göre; aracı emanet olarak akrabası olan Yasin Çelik"e verdiğine ve araç Yasin Çelik"te iken çalındığından bahisle aracı teslim etmediği ve bilgi sahibi olarak ifadesi alınan Yasin Çelik"in de şüphelinin iddiasını doğruladığı anlaşılmakla, şüphelinin eylemine ilişkin dellilerin takdir ve değerlendirmesinin mahkemesince incelenmesi gerektiği gözetilmeksizin, kovuşturmaya yer olmadığına dair karara yönelik itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Yasaya aykırı ve Adalet Bakanlığı"nın kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın ihbarname içeriği bu itibarla yerinde görüldüğünden, Kırıkhan Sulh Ceza Hakimliği"nin 30.05.2017 gün, 2017/753 değişik iş sayılı itirazın reddine ilişkin kararının CMK.nın 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı"na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 25.06.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.