16. Hukuk Dairesi 2020/893 E. , 2020/3182 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 279 parsel sayılı 16.074,01 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ölü olduğu tutanağın beyanlar hanesinde belirtilen ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu iddiasına dayanarak, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazda, davalı taraf lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Taşınmazın kullanım durumunu ve toprak yapısını açıklama bakımından yetersiz, denetime elverişli olmayan gerekçesiz ve soyut nitelikteki zirai bilirkişi raporu esas alınmış, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin kim tarafından ne zamandan beri ne şekilde sürdürüldüğü belirlenmemiş, bu husus dinlenen tanık ve mahalli bilirkişiler tarafından da açıklığa kavuşturulmamış, taşınmaz üzerinde yapı bulunduğu halde inşaat bilirkişi refakate alınmamış olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca, sağlıklı sonuca varılabilmesi için; Mahkemece, mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile inşaat bilirkişisi, ziraat mühendisi bilirkişisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, dava konusu taşınmazın kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığına ilişkin maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanları arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisinden, taşınmazın öncesinin ne olduğu ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, toprak yapısı, eğimi, bitki örtüsü, tarımsal niteliği ve üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü ve ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı hususlarını irdeler şekilde, taşınmazın her yönden çekilmiş fotoğraflarını içerir, somut verilere ve bilimsel esaslara dayalı ayrıntılı rapor alınmalı; taşınmazın üzerinde ev, ağıl gibi muhtesat yapılmak suretiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının inşaat bilirkişisince belirlenmesine çalışılmalı; fen bilirkişisine, keşfi izlemeye elverişli ve denetime açık gerekçeli rapor hazırlatılmalı; taşınmazın üzerinde bulunan ahlat ve söğüt ağaçlarının arazide kendiliğinden yetişen ve bir emek gerektirmeden büyüyen ağaçlar olduğu göz önüne alınmalı, koşulları oluşması halinde taşınmaz üzerindeki yapıların 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 19/2. maddesi uyarınca ait olduğu kişiye göre muhdesat olarak kütüğün beyanlar hanesine şerh verilmesi hususu düşünülmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.09.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.
