Danıştay 13. Daire 2019/2074 Esas 2021/2007 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/2074
Karar No:2021/2007


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … tarihli ve … sayılı bayilik lisansı kapsamında faaliyet gösteren davacıya ait akaryakıt istasyonunda 09/05/2014 tarihinde yapılan denetimde, vaziyet planında yer almayan gizli tank bölmesi tespit edildiğinden bahisle hakkında 1.039.300,00-TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu işlemin sebebi olarak davacı tarafından işletilmekte olan istasyona ait vaziyet planında yer almayan gizli tank bölmesinin tespit edildiği gösterilmekte ise de, davacı tarafça savunmaya cevap dilekçesi ekinde sunulan ve 16/01/2013 tarihinde çevre mühendisi ile fen memuru tarafından düzenlenen vaziyet planında belirtilen bölmenin tutanakta tespit edildiği şekilde iptal edilen tank olarak yer aldığı, bu durumun davacı tarafından … Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla yapılan delil tespitine ilişkin davada bilirkişi raporu ile de kanıtlandığı görüldüğünden, vaziyet planında yer almayan bir hususun mevcut olmadığı, dava konusu tutanağa dayanak alınan ve farklı bir husus içeren başkaca bir vaziyet planının esas alınmış olması ihtimaline binaen davalı idareden dava konusu işlemin tesis edilmesine esas olan vaziyet planı Mahkemenin 14/05/2018 ve 20/06/2018 tarihli ara kararlarıyla istenilmesine rağmen idarece Mahkemeye sunulmadığı, bu durumda … Asliye Hukuk Mahkemesi'nce yapılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ile desteklenen davacı tarafça sunulan vaziyet planının geçerliliği hususunda bir tereddütün kalmadığı, bu itibarla, bu planda yer alan ve iptal edilmiş kullanılmayan tank olarak gösterilen, tespit tutanağında da kullanılmadığı belirlenen tankın, vaziyet planında olmadığı şeklindeki hatalı tespite dayanılarak tesis edilen dava konusu Kurul kararının hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdarî Dava Dairesi'nce; gerek Jandarma ekiplerinin düzenlemiş olduğu 09/05/2014 tarihli tutanak ve gerekse 14/07/2017 tarihli bilirkişi raporunda, (1) nolu yeraltı tankının tek parça değil, ikiye bölünmüş hâlde olduğu ve bölünmüş olan bu tankın bir bölümünün otomasyona bağlı, diğerinin ise otomasyon sistemine bağlı olmadığının taraflar arasında ihtilafsız olduğu, dosya kapsamındaki bilgilerden, davacıya ait akaryakıt istasyonunda ikiye bölünmüş bir tankın varlığı konusunda hiçbir şüphe bulunmadığı, ortadan ikiye bölünmüş şekilde gizli tank olarak nitelendirilebilecek bir tank mevcut iken, bunun vaziyet planında iptal edilmiş hâlde görünmesinin bu fiili durumu ortadan kaldırması/değiştirmesi ve ve/veya hukuki anlamda yok kabul edilmesi sonucunu doğurmayacağı, 5015 sayılı Kanun'un Lisans sahiplerinin temel hak ve yükümlülüklerinin belirlendiği 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (l) bendinde, lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipman bulundurmanın yasak fiil ve davranış olarak belirlendiği, bunun varlığı hâlinde ise idari para cezası olarak yaptırıma tabi tutulduğu, söz konusu adresteki davacıya ait akaryakıt istasyonunda yer alan mevcut yer altı akaryakıt tanklarıyla birlikte, ikiye bölünmüş/iki ayrı bölmeden oluşan bir başka yer altı tankının fiilen bulundurulması suretiyle ticari faaliyet yürütülmesinin, 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin 4. fıkrasının (l) bendinde yer alan kurala aykırılık oluşturması nedeniyle, bu filin karşılığı olarak tesis edilmiş olan dava konusu idari para cezasında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline dair Mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davalının istinaf başvurusunun KABULÜ ile … İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın KALDIRILMASINA, 2577 sayılı Kanun'un değişik 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca esastan incelenen davada, DAVANIN REDDİNE karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin 4. fıkrasının (l) bendinin hatalı yorumlanması suretiyle verildiği, yer altı tankının sadece ortadan ikiye bölünmüş şekilde olmasının gizli tank olarak nitelendirilemeyeceği, dosyaya sunulan Asliye Hukuk Mahkemesinin delil tespitine göre bahis konusu tankın bölmesinin onaylı vaziyet planında olduğu, gizli tank olmadığı, mevcut bağlantıları dikkate alındığında fiziki olarak herhangi bir akaryakıt satışına uygun olmadığı, vaziyet planına aykırı bir tankın bulunması durumunda bunun kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde olma zorunluluğunun olduğu, 5015 sayılı Kanun'un idari para cezalarını düzenleyen maddesinde lehine düzenlemeler bulunduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
… tarih ve … sayılı bayilik lisansı kapsamında "… Mahallesi, … Caddesi, No:…, …" adresinde faaliyet gösteren davacı tarafından işletilen akaryakıt istasyonunda 09/05/2014 tarihinde jandarma ekiplerince yapılan denetimde, istasyon vaziyet planında mevcut iki tanktan birinin vaziyet planına aykırı olarak iki bölmeli olduğu, bu bölümlerden birinin içerisine benzin konulduğu ve tank dolum ağzında otomasyon sisteminin takılı bulunduğu, ancak vaziyet planında bulunmadığı tespit edilen ve istasyon görevlilerince motorin konulduğu belirtilen yasal olmayan bölmenin içerisinin boş olduğu ve tank dolum ağzında otomasyon sisteminin takılı bulunmadığı tespit edilmiş, bu aykırılıklar nedeniyle … tarihli ve … sayılı Kurul kararı gereğince davacı hakkında doğrudan soruşturma yapılarak … tarih ve … sayılı soruşturma raporu düzenlenmiş ve davacının savunması yeterli görülmeyerek isnat edilen fiiller sabit olduğundan bahisle Kurul'un … tarih ve … sayılı kararıyla davacı hakkında 1.039.300,00-TL idari para cezası uygulanması üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Lisans sahiplerinin temel hak ve yükümlülükleri" başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (l) bendinde, bu Kanuna göre faaliyette bulunanların kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipmanı bulundurmamak ile yükümlü oldukları, 19. maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendinde ise 4. maddenin dördüncü fıkrasının (l) bendinin ihlâli hâlinde bir milyon Türk Lirası idarî para cezası verileceği belirtilmiştir.

7164 sayılı Maden Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 32. maddesi ile 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesi yeniden düzenlenmiş ve maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendinde 4. maddenin dördüncü fıkrasının (l) bendinin ihlâli hâlinde iki milyon Türk Lirasından az olmamak ve on milyon Türk Lirasını geçmemek üzere fiilin işlendiği tarihten bir önceki yılda ilgili lisansa konu petrol piyasası faaliyetine ilişkin net satış hasılatının binde ondördü oranında idarî para cezası verileceği; (b) bendinde ise, bayilik lisansı sahipleri yönünden (a) bendinde yer alan cezaların yarısının uygulanacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosya incelendiğinde, … İdare Mahkemesi'nce, davalı idareden, dava konusu işlemin tesis edilmesine esas alınan vaziyet planının 14/05/2018 ve 20/06/2018 tarihli ara kararlarıyla istenilmesine rağmen davalı idarece Mahkemeye sunulmadığı; davalı idarece, Mahkemenin 14/05/2018 tarihli ara kararına "talep edilen belgenin iş yeri açma ve çalışma ruhsatını düzenleyen makamdan temin edilebileceğinin değerlendirildiği, akaryakıt istasyonuna ait vaziyet planına dair bir kayıt bulunamadığı"; 20/06/2018 tarihli ara kararına ise "ara kararda istenen vaziyet planı örneğinin protokolcü kuruluşlardan talep edildiği, bahse konu vaziyet planının temin edilmesi neticesinde Mahkeme'ye sunulacağı" şeklinde cevap verildiği görülmektedir.
… İdare Mahkemesi'nce davalı idareden dava konusu işlemin tesis edilmesine esas alınan vaziyet planının 14/05/2018 ve 20/06/2018 tarihli ara kararlarıyla istenilmesine rağmen idarece Mahkemeye sunulmadığı, davalı idarece 20/06/2018 tarihli ara kararına, "ara kararda istenen vaziyet planı örneğinin protokolcü kuruluşlardan talep edildiği, bahse konu vaziyet planının temin edilmesi neticesinde Mahkeme'ye sunulacağı" şeklinde cevap verildiği hususları bir arada değerlendirildiğinde, dava konusu işlemin tesis edilmesine esas alınan vaziyet planının ilgili yerlerden temin edilerek incelenmek suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun kabulüne ve davanın reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 01/06/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.