11. Hukuk Dairesi 2017/3995 E. , 2019/2643 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 26/09/2016 tarih ve 2013/137 E. - 2016/158 K. sayılı kararın ayrı ayrı davalılar tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin süreden reddine- kabulüne- reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince verilen 26/05/2017 tarih ve 2017/299-2017/1825 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalı ... tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 02.04.2019 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili adına tescilli olan 2010 04653 no"lu döngü sehpa adlı ve 2011 02608 no"lu paravan adlı tasarımların davalı şirkete ait otelin lobisinde ve odalarında kullanıldığını tespit ettiklerini, bu konuda yaptırdıkları delil tespiti sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda ürünlerin tasarımlarla aynı derecede benzer olarak kullanıldığının tespit edildiğini, diğer davalının ise mimar olup müvekkiline ait mağazaya uğrayarak ürünleri görüp incelediğini ve daha sonra da aynı ya da benzerini taklit ettirmek suretiyle otelde kullanılmasını sağladığını, otelde kullanılan sehpa ve paravan adedinin tam olarak tespiti için keşif yapılmasını istediklerini ileri sürerek, davalılar tarafından müvekkilinin endüstriyel tasarım tescil belgesinden doğan haklarına tecavüz edildiğinin tespitine, önlenmesine, ortadan kaldırılmasına, ayrıca haksız rekabet gerçekleştirildiğinin tespitine, önlenmesine, ortadan kaldırılmasına, kaçınılmaz ise imhasına, yoksun kalınan zararın belirlenmesine, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL maddi ve 25.000 TL manevi tazminata ve kararın gazetede ilanına karar verilmesini talep etmiş, 23.05.2016 tarihli ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini toplam 57.647 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı Nupel Turizm İnş. Teks. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, müvekkili ile dava dışı Net Mimarlık arasındaki sözleşme uyarınca müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, sözleşmenin tarihinin davacının tescilinden önce olduğunu, söz konusu tasarımların harcı alem olup sıradan marangozluk firmaları tarafından dahi üretilmekte olduğunu, ticari itibar kaybının mevcut olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının tescilli tasarımı olan paravanın ve tescili iptal edilmiş olan döngü sehpanın davalı tarafından mekanlarında kullanılmasının davacının tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğu gerekçeleriyle davalılar aleyhine açılan davanın kabulü ile, davacının Döngü sehpa tasarımının üretilerek benzerlerinin davalı tarafa ait mekanlarda kullanımının haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, 2011 02608-1 Paravan tasarımının aynısı veya belirgin şekilde benzerinin davalılar tarafından KHK 48. maddesi uyarınca fiillere konu edilmesine davacı tasarım hakkına tecavüz oluşturduğunun tespitine, ihlale ve haksız rekabete konu olan paravan ve sehpa"ya ilişkin tecavüz suretiyle üretilen ürünlere el konularak imhasına, üretime yönelik üretim araçlarına ilişkin talebin reddine, davaya konu sehpa ve paravan satışından dolayı davacının yoksun kalınan kazanç olan 57.647,00 TL"nın taleple bağlı olarak 47.647,00 TL"sine 07.04.2016 tarihinden itibaren yürütülecek 10.000 TL"sine 06.06.2013 tarihinden itibaren yürütülecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının manevi zararına ilişkin olarak somut olayın özelliğine göre takdiren 25.000 TL manevi tazminatın 06.06.2013 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, hüküm özetinin ilanına karar verilmiş; davalılar tarafından ayrı ayrı istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davalı ..."nın istinaf talebinin HMK"nın 345.maddesi uyarınca süresinde olmadığından HMK"nın 346/1 maddesi uyarınca reddine, davalı Nupel Turizm İnş. Teks. San. Tic. Ltd. Şti."nin istinaf talebinin kabulüne, gerek dinlenen tanık beyanları, gerekse davalılar arasındaki iç mimarlık ve dekorasyon sözleşmesinin 2/d maddesinde kullanılacak eşya ve aksesuarların özgün olarak tasarlanması amacıyla gerçekleşecek olan araştırma, projelendirme vs.. işlemler için onay aranmaksızın tam ve bağımsız harcama yetkisi veren düzenleme karşısında gerekse sözleşmenin iptal edilmeyen tasarımın tescil tarihinden önceki bir tarihte imzalanması ve gerekse davalı şirketin tasarımı siparişle diğer davalıdan alması karşısında davalı şirketin tasarımın davacıya ait olduğunu bilerek satın aldığı hususu usulüne uygun delillerle kanıtlanamadığı gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesinin 26.09.2016 gün 2013/137 Esas, 2016/158 Karar sayılı ilamının kaldırılmasına, davalı Nupel Turizm İnş. Teks. San. Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ile davalı ... temyiz etmiştir.
(1) Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi"nin 18.11.2016 tarihli tavzih kararı nazara alındığında, davalıların ... ve Nupel Turizm İnşaat Tekstil San. ve Tic Ltd Şti olmasına, karar başlığında 2 numaralı davalı olarak gösterilen ""Net Art Mimarlık...Ltd Şti""nin işbu davada davalı sıfatının bulunmamasına, dava dışı Net Art Mimarlık...Ltd. Şti."nin davalı olarak gösterilmesinin ve davalı Nupel Turizm İnşaat Tekstil San. ve Tic Ltd. Şti. limited şirket olmasına rağmen şirket unvanında ""A.Ş"" ibaresine yer verilmesinin maddi hatadan kaynaklanmasına ve mahallinde her zaman düzeltilebilecek olmasına göre, davacı vekili ile davalı ..."nın aşağıda yazılı bent dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
(2) Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davalı ..."nın istinaf başvurusu, HMK"nın 345. maddesi uyarınca süresinde olmadığından bahisle HMK"nın 346/1. maddesi uyarınca reddedilmiş olmasına rağmen, hüküm fıkrasında anılan davalı yönünden yerel mahkemece verilen kararın aynen korunduğu gerekçesi ile yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bu sebeple davalı ... yararına bozulması gerekmiştir.
(3) Davacı, kendi adına tescilli 2010/04653-5 numaralı sehpa ve 2011/02608 numaralı paravan tasarımlarının taklit edilmek suretiyle davalı şirket tarafından işletilen otelde izinsiz olarak kullanıldığını ileri sürerek, endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitini, önlenmesini ve ortadan kaldırılmasını, ayrıca lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. Tescilli tasarımlardan 2010/04653-5 numaralı sehpa tasarımı iptal edilmiştir.
554 sayılı KHK uyarınca tescilli tasarım hakkı sahibi, tecavüzün tespiti, durdurulması ve önlenmesi, giderilmesi ve tazminat davaları açabilir. KHK"nın 49. maddesi gereğince açılacak bu davalardan tazminat davası dışındaki davalarda mütecavizin kusuru aranmamaktadır. Yine tescil kaydı iptal edilen 2010/04653-5 numaralı tasarım bakımından uygulanacak olan TTK"nın 56. maddesi gereğince, haksız rekabetin tespiti, önlenmesini ve ortadan kaldırılması talepleri bakımından haksız kusurun varlığı gerekmemektedir.
Bu itibarla, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından davalı şirket aleyhine açılan endüstriyel tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespitini, önlenmesini ve ortadan kaldırılması talepleri yönünden yerel mahkemece davanın kabulünde bir isabetsizlik olmamasına rağmen, davalı şirketin pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesi ile hüküm tesisi doğru görülmemiş, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarida (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."nın ve davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalıNedim Arda"nın temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının adı geçen davalı lehine BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı lehine BOZULMASINA, HMK"nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, takdir olunan 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz eden davacı ve davalı ... Ardaya iadesine, 04/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.