Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser szöleşmesinden kaynaklanmış olup, yüklenicinin edimini süresinde ifa etmemesi nedeniyle sözleşmenin geriye etkili feshi sonucu cezai şart, sözleşmenin yerine getirilmesi için yapılan harcamalar ve peşin ödenen makine bedelinden fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 12.000 USD alacağın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı iş sahibi, davalı yüklenicidir. Davacı tarafından sunulan ve dosya kapsamındaki e-maillere ve bilgisayar mühendisi bilirkişinin 12.08.2015 tarihli raporuna göre taraflar arasında davacının ibraz ettiği 03.12.2012 tarih 1017 nolu sözleşmenin imzalandığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin başlığında satış sözleşmesi yazılı ise de, davalı yüklenici sözleşmede özellikleri belirtilen ambalaj makinesinin üretim, teslim ve kurulumunu üstlendiğinden sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nu 470. maddesinde tanımlanan eser sözleşmesidir.
Geçerli olduğ ve e-mailler de teati edildiği anlaşılan sözleşmenin davacı tarafından sunulan suretinin 6.a maddesinde teslimin kapora alındıktan sonra 40 iş gününde yapılacağı kararlaştırılmış olup teslim şekli 6.c maddesine göre Cıp-Bakü"dür. Eser sözleşmesi menkul eser yapımına ilişkin olduğundan niteliği gereği sözleşmede kararlaştırılmış olmasa dahi TBK"nın 479. maddesi gereğince yüklenicinin bedele hak kazanabilmesi için eseri tamamlayıp iş sahibine teslim etmesi zorunlu olduğundan, teslim yerinin iş sahibinin sözleşme konusu makineleri kurulumunun yapılıp kullanılacağı Bakü olduğunun kabulü gerekir. Davalı yüklenici tarafından sözleşme konusu makinenin üretimi tamamlanıp iş sahibinin fabrikasının bulunduğu Bakü"ye götürüldüğü ve davacı tarafça teslim alınmaktan kaçınıldığı ileri sürülüp kanıtlanmamıştır.
Sözleşmenin 6.a maddesine göre teslim süresi kapora alındıktan sonra 40 iş günü olduğu ve dosyadaki belgelere göre ödeme yapılmasından itibaren 40 iş gününden fazla süre
.geçmesine rağmen iş tamamlanıp teslim edilmediğinden davalı yüklenicinin temerrüdü nedeniyle davacı iş sahibi sözleşmeyi fesih ve ödediği iş bedelini geri istemekte haklıdır.
Sözleşmenin 6.b maddesindeki ceza, makinenin teslim süresi içinde bitirilmesi hali için kararlaştırıldığından TBK"nın 179/2. maddesinde düzenlenen ifaya ekli cezadır. Sözleşmenin feshi halinde aksi kararlaştırılmadıkça kural olarak ifaya ekli ceza istenemez ise de; sözleşmenin 6.b maddesinde 40 iş gününden sonra cezalı sürenin başlayacağı, ancak teslim süresi 55 iş gününü geçmesi halinde sözleşmenin feshedilebileceği kararlaştırıldığından 40 ila 55 iş günü arasındaki 15 günlük süre feshedilemeyen cezalı süredir ve iş sahibi feshedilemeyen bu cezalı süredeki ceza şartı da isteyebilir.
Yine, imzalanan sözleşmenin 3. maddesinde, teslimden önce yüklenicinin fabrikasında iş sahibince sözleşme konusu makinenin test edileceği kabul edildiğinden davacı eleman ya da yetkilisini yüklenicinin fabrikasının bulunduğu İzmir"e gönderip makinenin kontrol ve testini yaptırması sözleşme kapsamında kendisine tanınan bir haktır. Davacı iş sahibinin davalının ürettiği makinenin sözleşmeye uygun ve çalışır olup olmadığını test etmek üzere gönderdiği eleman veya yetkilisinin İzmir"e gidiş, geliş, ulaşım ve buradaki konaklama giderleri menfi zarar kapsamında (sözleşme ilişkisi kurulmamış olsa idi yapılmayacak masraf) olup, davacı iş sahibi fesihte haklı olduğundan bu menfi zararlarını da isteyebilir.
Bu durumda mahkemece davacı iş sahibine talep ettiği toplam 12.000 USD alacak için içinde, her bir alacak kalemi için ne miktarda talepte bulunduğu sorulup açıklattırıldıktan sonra 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 266. maddesi gereğince konusunda uzman teknik bilirkişiden davacının istemekte haklı olduğu alacak kalemleri ve miktarı ile ilgili gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp, talep ile açıklama beyanı gözetilerek sonucuna uygur bir karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan, yanlar oranındaki sözleşme alım-satım sözleşmesi gibi değerlendirilerek eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile davanın reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 05.07.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.