Mahkemesi :Ağır Ceza Mahkemesi

Organ ticareti suçundan sanık hakkında, talep eden devlete iadesine ilişkin karar, ... Cumhuriyet savcısı tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
"Organ Kaçakçılığı" suçundan ... devleti tarafından, A-8752/10-2015 kontrol numaralı Kırmızı ... iadesi amacıyla uluslararası seviyede aranmakta olan, 21374375 seri numaralı ... devletinin pasaportunu kullanan, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından yabancı şahıslara tahsis edilen 99143171678 yabancı kimlik numarasına sahip, 11.03.1984 doğumlu ... uyruklu ..."nın,
Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti Büro Amirliği görevlilerince yapılan çalışmalar sırasında 21374375 seri numaralı pasaport sahibi ...’ın 02.11.2015 tarihinde ülkemizden çıkış yaptığının, 03.12.2015 tarihli ... Hava Yolları firmasından Bongook’tan İstanbul’a dönüş biletinin olduğunun tespit edilmesi üzerine, ...’ın 03.12.2015 tarih saat 17.00 sıralarında ... Havalimanında pasaport kontrolü sırasında yakalanarak ... 5. Sulh Ceza Mahkemesinin 04.12.2015 gün, 2015/6106 değişik iş sayılı kararı ile geçici tutuklanmasına karar verildiği, geri verilmesi talep edilen ... uyruklu, 11.03.1984 doğumlu Igor oğlu ...’ın, üzerine yüklenen suçlara ilişkin devam eden yargılamasından kaçtığından bahisle ilgilinin uluslararası seviyede arandığı ve yargılamasının devamı amacıyla iadesi için işlemler başlatıldığı, bu kapsamda ülkemizin de taraf olduğu Suçluların İadesine Dair ... Sözleşmesinin (...) 12. maddesi uyarınca iade ile ilgili talepte bulunulması üzerine ... 15. Ağır Ceza Mahkemesince geri verilmesi talep edilene isnad edilen suçun iade edilebilir suçlardan olduğuna ve sanığın ... devletine iadesine karar verildiği anlaşılmakla;
Geri verme; ceza hukuku bağlamında milletlerarası adli yardım kurumu olup, bir devletin (talep edilen devlet) ülkesinde bulunan bir bireyi, kovuşturmanın yapılabilmesi veya hükmedilen cezanın infazı için diğer bir devlete (talep eden devlet) teslim etmesine olanak veren hukuki ve siyasi bir işlemdir. Mevzuatımızda geri vermeye ilişkin kaynaklar, ... Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinin son fıkrası, Suçluların İadesine Dair ... Sözleşmesi (...), bu sözleşmeye ek 2. protokol, değişik ülkelerle yapılmış ikili sözleşmeler ile uyuşturucu maddeler, kara para aklama, sınır aşan örgütlü suçlar, yolsuzluk ve terörizmle mücadele bağlamında uluslararası kuruluşlar bünyesinde hazırlanan çok taraflı bazı sözleşmelerdeki geri vermeye dair hükümler ve geri vermeyi düzenleyen 6706 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Adli İşbirliği Kanunu oluşturmaktadır.
Görüldüğü üzere, geri verme kurumunu, iç hukuk ve milletlerarası hukuk normları birlikte düzenlemektedir. Anayasamızın 38/son maddesi Uluslararası Ceza Divanına taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere, vatandaşın suç sebebiyle geri verilemeyeceği hükmünü getirirken, 6706 sayılı Yasanın 10, 11, 14, 15, 16, 18. ve 19. maddeleri hangi suçların geri vermeye konu teşkil etmeyeceğine, yetkili ve görevli mahkemeye, geçici tutuklamaya, iade amacıyla koruma tedbirlerinin uygulanmasına, iade yargılamasına ve geri vermeye nihai olarak karar verecek makama ilişkin hükümler içermektedir.
Tüm bu yasal mevzuat çerçevesinde suçluların iadesi belli şartlara tabi tutulmuştur. Bunlar; iadesi talep edilen kişinin ... vatandaşı olmaması, talep eden ülke içinde işlemekle itham edildiği bir suç nedeniyle ceza kovuşturmasının başlamış olması veya kesinleşmiş bir mahkumiyet hükmünün bulunması, atılı fiilin ülkemiz Kanunlarına göre de suç oluşturması ve bu suçun iadeye konu olabilecek bir suç olması gerekmektedir.
Ayrıca 6706 sayılı Yasada iadenin olumsuz şartları da belirlenmiş olup bu şartlar aynı Kanunun 11. maddesi;
(1)- a) Uluslararası Ceza Divanına taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere, iadesi talep edilen kişinin ... vatandaşı olması,
b) İadesi talep edilen kişinin ırkı, etnik kökeni, dini, vatandaşlığı, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasî görüşleri nedeniyle bir soruşturma veya kovuşturmaya maruz bırakılacağına veya cezalandırılacağına ya da işkence veya kötü muameleye maruz kalacağına dair kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunması,
c) İade talebine esas teşkil eden fiilin;
1) Düşünce suçu, siyasî suç veya siyasî suçla bağlantılı bir suç niteliğinde olması,
2) Sırf askerî suç niteliğinde olması,
3) ... Devletinin güvenliğine karşı, ... Devletinin veya bir ... vatandaşının ya da ... kanunlarına göre kurulmuş bir tüzel kişinin zararına işlenmesi,
4) ...’nin yargılama yetkisine giren bir suç olması,
5) Zamanaşımı veya affa uğramış olması,
ç) İadesi talep edilen kişi hakkında, talebe konu fiil nedeniyle daha önce ...’de beraat veya mahkûmiyet kararı verilmiş olması,
d) İade talebinin, ölüm cezası veya insan onuru ile bağdaşmayan bir ceza gerektiren suçlara ilişkin olması, hallerinde iade talebinin kabul edilmeyeceği şeklinde düzenlenmiştir.
Bu şartlar gözönüne alındığında, suçta mülkilik prensibi uyarınca, ülkesinde suç işlenen devletin o kişiyi işlemiş olduğu suçtan dolayı yargılama hakkı vardır. Suç tamamen veya kısmen iade talep edilen ülkede işlenmiş ise yukarıda anılan sözleşmenin (...) 7/1. maddesi uyarınca kişiyi iade etmeyebilir. 6706 sayılı Yasanın 11. maddesi de ..."nin yargılama yetkisine giren suçlarda geri verme talebinin kabul edilmeyeceğine amirdir. Burada suçun hangi ülkede işlendiğine ise iade talep edilen devlet karar verecektir. 5237 sayılı TCK"nın 8. maddesine göre "Fiilin kısmen veya tamamen ..."de işlenmesi veya neticenin ..."de gerçekleşmesi hâlinde suç, ..."de işlenmiş sayılır." ve aynı Kanunun 9. maddesine göre "..."de işlediği suçtan dolayı yabancı ülkede hakkında hüküm verilmiş olan kimse, ..."de yeniden yargılanır."
Bu ilkeler ışığında somut olay incelendiğinde; ... hakkında düzenlenen iade talebinde, ...’de 2013-2014 yıllarında, ... ve ...’de yasa dışı organ nakil ameliyatlarının gerçekleşmesine aracılık ettiğinin, alıcı ve verici kişi arasındaki aile bağlarını kanıtlamak için hepsi sahte olan resmi evrakları düzenlediğinin de belirtilmesi karşısında, ...’ın iadesine konu suçlar içinde yer alan organ ticareti suçunun bir kısmının ülkemizde gerçekleştirilmiş olduğu anlaşılmakla, ...’ın iade talebinin reddine karar verilmesi gerekiği gözetilmeden, iade talep eden devlete iadesine karar verilmesi,
Kanuna aykırı olup, ... Cumhuriyet savcısının temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gereğince halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK"un 321. maddesi uyarınca hükmün isteme aykırı olarak BOZULMASINA; 02/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.