MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS

Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar, davalı ... katılıma yoluyla davalı ...Ş. tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakan ..."in 1938 yılında öldüğünü, dava konusu ..., ..., ... parsel sayılı taşınmazların paydaşı ve taşınmaz üzeinde bulunan ... Gaz Şirketine ait gaz fabrikasının ortağı olduğunu, ..."ın 1939 yılında Türk topraklarına katılması sonrası Türk vatandaşlığına geçtiklerinden adlarına intikal etmesi gerekirken, Türkiye Cumhuriyeti ile arasında imzalanan antlaşma sonucu söz konusu taşınmazlara Türk Devleti tarafından el konulduğu, daha sonra rayiç bedelden çok düşük bir meblağ ile POAŞ"a satıldığını, satış akdinin iptaline bu mümkün olmazsa satış tarihi itibariyle bedelinin tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı şirket, tapu siciline güvenerek iyi niyetle taşınmazı satın aldığını, zamanaşımı sebebiyle davanın redddi gerektiğini, davalı ... ise el koymanın antlaşma sonrasında çıkartılan kanun gereği gerçekleştiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mirasbırakan ...’nin 30.06.1938 tarihinde ölümü ile geriye mirasçıları eşi ... ve çocukları ..., ..., ..., ...’nin kaldığı, davacıların ...’nin mirasçıları oldukları, dava konusu ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazların 1939 yılında ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki anlaşma, buna istinaden çıkarılan kanunlarla ...’ın Türk topraklarına ilhakı sebebiyle ..., ... ve ... vatandaşlarının sahip oldukları taşınmazlar ’ya ödenen frank karşılığı Türk Devletine geçtiği, Hazine’nin taşınmazları satış suretiyle davalı şirlete devrettiği, ... ve ... parselin halen davalı şirket adına kayıtlı olduğu, ... parselin ise ... parsele gittiği sonrasında ifraz ile ... ve ... olduğu, ... parselin yol olarak Devlet Demir Yolları adına tescil edildiği, ... parselin ise halen davalı şirket adına kayıtlı olduğu, dosya arasına alınan 3.3.2015 tarihli bilirkişi raporunda ... olan mirasbırakan ...’in dava konusu taşınmazlarda malik iken değişik tarihlerde yapılan devirlerle ... parsel sayılı taşınmazda 6/24 payının, ... parsel sayılı taşınmazda 3/24 payının kaldığı ve ... parsel sayılı taşınmazda payı kalmadığı anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki; ikinci el konumunda olan davalı şirketin kötüniyetli olduğu ispatlanamadığından tapu iptali ve tescil isteğinin reddine karar verilmesinde isabetsizlik yoktur.
Davacıların tazminat isteğine gelince; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 297. maddesi uyarınca kararın gerekçelerinin açıkça göstermesi zorunlu olup davalı ... yönünden açıklama yapılmaksızın davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.
Öte yandan, dava konusu taşınmazların Hazine’ye intikal tarihinde davacıların mirasbırakanı olan ...’nin Türk vatandaşı olup olmadığı usulünce araştırılmış değildir.
Hal böyle olunca; davacıların mirasbırakanın ...’nin taşınmazların davalı ...’ye devir tarihi itibariyle Türk vatandaşı olup olmadığının tespiti, Türk vatandaşı ise kök mirasbırakan ...’in dava konusu taşınmazlardaki payı gözetilerek Hazine yönünden tazminat isteğinin kabulüne karar verilmesi, Türk vatandaşı olmadığının tespiti halinde davanın redine karar verilmesi gerekirken noksan soruşturma ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Tarafların temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerindedir. Kabulü ile hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 09.07.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.