Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/10208 Esas 2019/3073 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalı aleyhine 17.08.2015 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 23.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, maliki bulunduğu ... Köyü, 101 ada 320 parsel sayılı taşınmaz yararına davalıya tahsis edilmiş olan 101 ada 321 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu maddeye göre; geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur.
Aleyhine geçit kurulması istenen 101 ada 321 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına göre 2793,56 m2, bir katlı yığma okul binası ve lojman ve kömürlük ve arsası niteliği ile ... Köyü Tüzel Kişiliği adına kayıtlı olduğu, kaydın beyanlar hanesinde de; "MEB"nin muvafakatı alınmadıkça satılamaz ve başka hizmetlere tahsis olunamaz" kaydının bulunduğu görülmüştür.
Geçit hakkı davalarında dava, taşınmazın tapuda maliki olarak gözüken kişi aleyhine açılmalıdır. Eldeki davada, aleyhine geçit hakkı kurulan 101 ada 321 parsel sayılı taşınmazın tapu maliki ... Köyü Tüzel Kişiliğidir. Davalı gösterilen ... ise tahsis sahibidir. Tapu maliki olan ... Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine de dava açılması gerekirken sadece tahsis sahibinin davalı gösterilerek davanın açılması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Diğer yandan kabule göre de; 101 ada 321 parsel sayılı taşınmaz yığma okul binası, lojman, kömürlük ve arsası niteliği ile ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tapuda kayıtlı olup taşınmaz bu niteliği itibariyle kamu malıdır. Geçit hakkı davalarında gözetilmesi gereken bir ilke de kamu mallarından geçit verilemeyeceğidir. Okul eğitim ve öğretime açık olmasa bile, tapudaki şerh kaldırılmadıkça kamu malı olduğu anlaşılan taşınmazdan geçit hakkı verilemez. Bu yönün gözden kaçırılması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.04.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.