17. Hukuk Dairesi 2012/8138 E. , 2013/290 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davacı idareye ait olup davalı sürücüsü idaresindeki ambulansın davalının kusuru ile meydana gelen tek taraflı kazada hasarlandığını ve hasarın mahkemece tespit edildiğini ileri sürerek, 35.631,72 TL. tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, kusuru kabul etmediklerini, kazaya karşıdan gelen ve hatalı sollama yapan bir aracın sebep olduğunu, davacıya ait aracın bakımsız olduğunu ve davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere göre, davanın kısmen kabulü ile ....000,00 TL.nın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazla istemin reddine karar verilmiş; hüküm, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı davacı idareye ait resmi ambulans aracının sürücüsü olup, kural olarak aracı sevk ve idare ederken kendi kusuru ile tek taraflı olarak sebebiyet verdiği trafik kazasından kaynaklanan zararın tümünden sorumlu olacak ise de; davalı vekili savunmasında aracın kazadan bir hafta önce patlayan sağ arka lastiğinin yerine eski lastik takıldığını, bu lastiğin diğer lastiklerden farklı olup aracın yol
üzerinde tutunmasını zorlaştırdığını ve oluşa göre meydana gelen basıncı taşıyamayan bu lastiğin patlaması ile aracın
.
tümüyle kontrolden çıktığını, ayrıca; davacı idarenin aracın periyodik bakımlarını yaptırmadığını ileri sürmüştür. Somut olayda; kaza tespit tutanağında davalı idaresindeki aracın seyir sırasında sürücünün kusuru ile yoldan çıkarak kaza yaptığı belirtilmiş olmasına karşın, mahkemece davalı savunması üzerinde durulmamış, kazaya araçtaki bakım eksikliğinin, dolayıyla teknik bir arızanın sebep olup olmadığı, olayda davacının (işleten) aracın işletilmesiyle ilgili bir işletme kusurunun (2918 sayılı ....nın 85 ve 86.maddeleri) bulunup bulunmadığı yönünde bir araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda da bu yönde bir inceleme yapılmadığı gibi, gerçek zarar belirlenirken aracın tamirinin ekonomik olup olmadığı yönünde bir değerlendirme de yapılmış değildir.
Bilindiği gibi teknik arızalar çoğu kez aracın periyodik bakımının zamanında ve gereği gibi yapılmamış olmasından ileri gelir ki; bu da araç sahibi ve işleten için bir kusur teşkil eder. Teknik arıza kural olarak umulmayan bir hal olup önceden sezilemez ve önlenemez niteliği kanıtlanmadıkça bu hal bakım kusuru oluşturmaktadır. Bu hali 2918 sayılı K.T.K."nun 86/... maddesinde işleteni sorumluluktan kurtaran nedenlerden biri olan mücbir sebep değil, araçta kazayı etkileyen bir bozukluk olarak nitelendirmek gerekmektedir.
Mücbir sebep sayılmayan teknik arızalar toplumda yarattığı devamlı tehlike alanı ve doğuracağı ağır zararlar nedeniyle işletenin aracın bakımından dolayı göstermesi gereken objektif özeni aşar nitelikte olmalıdır. Bu nedenle işleten ya da (eylemlerinden sorumlu tutulduğu) araç sürücüsü gibi kimselerin aracı ....kişilere zarar vermeyecek şekilde ihtimamla kontrol ve bakım altında tutmaları gerekir. Teknik arıza önlenememişse, işletmede bir eksiklik, hata, bozukluk ve düzensizlik var demektir. ..."ın teknik arıza konusundaki yerleşik içtihadı da bu doğrultudadır.
O halde, mahkemece, dava konusu aracın ilk trafiğe çıkarıldığı tarih ile kaza tarihi arasındaki periyodik bakım ve tamirlerine ilişkin tüm servis kayıtlarının getirtildikten sonra (aracın kaza anındaki lastik ve stepne durumlarının tespiti mümkün ise bu yön de belirlenerek) dosyanın ......2010 tarihli raporu düzenleyen bilirkişi heyetine tevdii ile tüm dosya kapsamı itibariyle, aracın ilk trafiğe çıktığı tarihten itibaren yapılması gereken periyodik servis bakımlarının zamanında ve eksiksiz olarak yapılıp yapılmadığı, buna göre, aracın işletilmesiyle ilgili olarak davacının bakımsızlıktan (teknik arızadan) kaynaklanan öngörülebilir işletme kusurunun bulunup bulunmadığı, işletme kusuru varsa bu olgu-
.
nun kazaya etkisi, dolayısıyla tarafların olaydaki kusur oranlarının, aracın kaza tarihi ve hasar durumu itibariyle, yaşı, markası, modeli v.s. gibi hususlar da birlikte irdelenerek tamirinin ekonomik olup olmadığı değilse; kazadan önceki ....el piyasa rayiç bedeli ile kazadan sonraki sovtaj (hurda) değerinin ve buna göre gerçek zarar miktarının belirlenmesi yönünden ayrıntılı, gerekçeli, denetime açık ve oluşabilecek çelişkileri giderecek şekilde ek bir rapor alındıktan sonra davalının sorumluluğu yönünden Borçlar Kanununun 43 ve 44. maddeleri de göz önünde bulundurulup tartışılarak varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine ....01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
...