Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/3095 Esas 2021/1157 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/3095
Karar No : 2021/1157

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Metal San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :Danıştay Onuncu Dairesinin 23/06/2020 tarih ve E:2016/1129, K:2020/2222 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, davalı idarece 24/12/2014 tarihinde kabul edilen TS 13644 numaralı, "Alüminyum Esaslı Flakslar - Çelik Endüstrisi İçin" başlıklı Türk Standardının 4.1.2, 4.2.1.b, 4.2.2 ve 7.1. maddelerinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 23/06/2020 tarih ve E:2016/1129, K:2020/2222 sayılı kararıyla;
Dava dosyasının incelenmesinden, sektör ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla JIS 2402 no'lu Japon standardı kaynak olarak kullanılmak suretiyle dava konusu TS 13644 "Alüminyum Esaslı Flakslar - Çelik Endüstrisi İçin" başlıklı Türk Standardının çıkartıldığı, anılan standart içeriğinde alüminyum cürufunun; alüminyum döküm işleminde pota üzerinde veya fırın artığı olarak kalan ve içerisinde alüminyum ile beraber başka bileşenler de içeren malzeme olarak; "flaks"ın ise; çelik üretiminde oksijen giderici ve cüruf akışkanlaştırıcı olarak kullanılmak amacıyla, alüminyum cürufunun içerisindeki zararlı içeriklerin (azot, kriyolit, silisyum dioksit vb.) belirli değerlerin altına düşürülmesi ile elde edilen ürün olarak tanımlandığı, 4.1.2 maddesinde flaksın piyasaya peletlenmemiş veya pelet halinde arz edileceğinin belirtildiği, davacı tarafından, çevre açısından büyük tehlike içeren alüminyum cürufunun hiçbir arıtım işlemine gerek kalmaksızın ürün ilan edildiği iddiasıyla bakılmakta olan davanın açıldığının anlaşıldığı,
Davalı idarece dava dosyasına sunulan savunma dilekçesinde, uyuşmazlığa konu standart belirlenmeden önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı temsilcilerinin ürünün toz halinde üretimi ve piyasaya arzı konusunda olumlu görüş verdiğinin belirtilmesi üzerine Dairelerinin 14/11/2016 tarih ve E:2016/1129 sayılı ara kararıyla hem davalı idareden, hem de Çevre ve Şehircilik Bakanlığından standart taslağına yönelik olarak olumlu görüş verilip verilmediğinin sorulduğu,
Her ne kadar davalı idarece, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı temsilcilerinin katılımını ve uygun görüşünü içeren toplantı tutanaklarının sehven kaybolduğu belirtilmiş ise de; Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca standart taslağı hakkında verilen … tarih ve … sayılı görüş yazısında; malzemenin toz halinin de ürün olarak kabul edildiği, ancak söz konusu malzemenin yapısı ve tehlikelilik özellikleri dikkate alındığında malzemenin toz olarak yönetiminin zor olması, çevre ve insan sağlığına zararlı etkilerinin olması sebebiyle, söz konusu malzemenin toz olarak standartlaştırılmasının uygun değerlendirilmediği, malzemenin toz halinde de üretilmesine imkan vermeyecek şekilde düzenlenmesi ve sadece peletlenmiş haline standartta yer verilmesinin mütalaa edildiğinin görüldüğü,
Öte yandan, Dairelerinin 14/11/2016 tarih ve E:2016/1129 sayılı ara kararı ile, standart hazırlanma aşamasında teknik ve bilimsel rapor alınıp alınmadığının davalı idareden sorulduğu, gelen cevabi yazıda, standart hazırlanırken yabancı kaynaklardan yararlanıldığı, … Üniversitesi Kimya-Metalurji Fakültesi bölümünden rapor alındığı ve yine Türkiye Çelik Üreticileri Derneğine üye olan kuruluşların değerlendirme notlarının bulunduğunun belirtildiği,
Davalı idarece ara kararı cevabında atıf yapılan … Üniversitesi Kimya- Metalurji Fakültesi bölümü teknik görüş raporunun incelenmesinden, "alimünyum cürufunun, verimli ve kontrollü kullanılabilmesi açısından toz olarak değil, biriketlenerek veya peletlenerek, parça veya granül olarak kullanılması uygun olacaktır" şeklinde görüş verildiği görülmekte olup, söz konusu raporda malzemenin toz halinde kullanımının uygun olmadığı, peletlenmiş şekilde piyasaya arzının uygun olacağı tespitinin yer aldığının anlaşıldığı,
Diğer taraftan, dava konusu standart belirlenirken davalı idareye 132 sayılı Kanun'la verilen görevlerin etkin bir şekilde işletilmediği, standart konusu üzerinde üniversiteler ve diğer teknik kurum ve müesseseler ile işbirliğine gidilmediği, münhasıran konuya ilişkin herhangi bir teknik inceleme ve çalışma ortaya konulmadığı, JIS 2402 no'lu Japon standardı kaynak alınmak suretiyle uyuşmazlığa konu standartın oluşturulduğunun görüldüğü,
Bu durumda; çevrenin korunması konusunda gereken düzenlemeleri yapma, tehlikeli atık ve kimyasalların yönetimi konusunda politika ve ölçütler belirleme otoritesine sahip bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, dava konusu standart taslağı hakkında verilen olumsuz görüşe rağmen, ürünün toz halinde peletlenmemiş olarak piyasaya arzını öngören dava konusu düzenlemenin 4.1.2, 4.2.1.b maddelerinde, flaksların kimyasal özelliklerini düzenleyen 4.2.2 maddesinde ve yine anılan maddelerle bağlantılı olarak ürünün ambalajlanarak piyasaya arz edilmesini düzenleyen 7.1. maddesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu TS 13644 numaralı "Alüminyum Esaslı Flakslar - Çelik Endüstrisi İçin" başlıklı 24/12/2014 tarihinde kabul edilen Türk Standardının 4.1.2, 4.2.1.b, 4.2.2 ve 7.1. maddelerinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, dava konusu standart hazırlanırken sektör temsilcileri ile toplantı yapılarak çalışmalara başlandığı ve bu alanda hazırlanmış olan JIS 2402 no'lu Japon standardının kaynak olarak kullanıldığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile çalışmanın her aşamasında temas halinde bulunulduğu, uyuşmazlığa konu standart belirlenmeden önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı temsilcilerinin ürünün toz halinde üretimi konusunda olumlu görüş verdiği, tasarının mütalaa sürecinde gelen görüşlerin tamamının değerlendirilerek tasarıya son şeklinin verildiği, buna göre ürünün pelet olarak üretilmesinin mümkün olduğu, ürün kullanıcılarının istekleri de dikkate alındığında flaks ürünün toz olarak imal edilmesinin ürünün endüstride kullanımı bakımından gerekli olduğu, söz konusu flaks ürünün pelet halinde piyasaya arz edilmesinin kısıtlanmadığı, ürünün doğru ambalajlama yapılmak kaydıyla toz olarak piyasaya arz edilmesinin önünde bir mani olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın hukuka uygun bulunduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 23/06/2020 tarih ve E:2016/1129, K:2020/2222 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 03/06/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.