BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/2857 Esas 2022/350 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/2857 Esas
KARAR NO: 2022/350
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 03/04/2019
NUMARASI: 2014/1047 E. - 2019/348 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 03/03/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı tarafa ait çeklerin kargo aracılığıyla gönderildiği sırada kargoda meydana gelen hırsızlık olayıyla bir kısım çeklerin çalındığını, bu hususta şikayette bulunulduğu, yetkili hamil tarafından çek iptali davası açıldığı, İstanbul 13. ATM'ce yargılama devam ederken çeklerin kötü niyetli olarak yetkili hamil ... A.Ş.'nin kaşesinin basılmak suretiyle ciro edildiğini belirterek söz konusu çekten dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, Bakırköy ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasının tedbiren durdurulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde zorunlu unsurların bulunmadığını, pasif husumetin olmadığını, söz konusu çekin kendilerine ... Ltd. Şti.'nden tarafından alacaklarını mahsuben teslim alındığını, bankaya ibraz edildiğini, karşılıksız çıkması üzerine icraya konulduğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 03.04.2019 tarih ve 2014/1047 Esas - 2019/348 Karar sayılı kararıyla; "... Davacının davaya konu olan çekin kargoda çalınmış olduğundan bahisle şikayetçi olduğu ve Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/89193 soruşturma sayılı dosyasının bu durumu doğruladığı, dolayısıyla çekin çalınması ve davacı ile sonraki cirantalar arasında ticari ilişki olmadığı somut olayda sabittir. Mahkememizce UYAP entegrasyon ekranında yapılan incelemede davalı ...'e ait benzer mahiyette yüzlerce gerek hukuk ve gerekse ceza davasının olduğu ve aynı şekilde mahkememizde bulunan 2014/1206, 1048- 2015/531, 606, 682 Esas sayılı dosyalarının da benzer olduğu, kargoda çalınan çeklerin aynı yöntem ile davalı ... in eline geçtiği, sadece davacısının farklı olduğu anlaşılmıştır. Nitekim ...'in dava konusu çeki ne şekilde elinde bulundurduğuna ilişkin somut delil bildirmemiş olması kötüniyetli olduğunun kabulünü gerektirmektedir. Tüm bu deliller nazara alınarak ceza yargılamasının sonucunu beklemekte yarar görülmemiştir. Bu açıklamalar ışığında davalı hamilin kötüniyetli olduğu kabul edilerek davanın kabulüne, davacının Bakırköy ...İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyasından ve takibe konu çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine, davalının kötü niyetli olduğu anlaşıldığından takip konusu çekin miktarı olan 21.478,71 USD'nin takip tarihindeki efektif satış kuru (2,21840) üzerinden hesaplanan ve %20 orana tekabül eden 9.507,49 TL kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine" karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; "Mahkemenin sözlü yargılamaya geçileceği hususunda taraflarına herhangi bir davetiye göndermediğini, Yerel mahkemenin davacı tarafın dayanmadığı delilleri kendiliğinden araştırarak kararına gerekçe gösterdiğini, bu kapsamda UYAP ekranından müvekkile ait dosyaların sorgulanmasının usule aykırı olduğunu, Müvekkilin çeki elinde bulunduran meşru hamil olduğunu, davacının hamilin kötüniyetli veya çeki ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini ispat etmesinin gerektiğini, Mahkemece Bakırköy CBS 2014/89193 Sor. sayılı soruşturma dosyasının neticesi beklenmeden eksik inceleme ile karar verildiğini, Davacının çekteki imzasını inkar etmemesi karşısında, dava dışı cirantaların imzaları sahte dahi olsa davacının müvekkiline karşı sorumluluğunun devam edeceğini." beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *Bakırköy ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasında; davalı tarafından davacı aleyhine 21.08.2014 keşide tarihli 19.285 USD tutarlı çeke dayalı olarak icra takibi başlatıldığı görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK'nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı, davaya konu çekin lehtarına gönderildiği sırada kargoda çalındığını, buna ilişkin savcılık soruşturmasının bulunduğunu, çeki haksız ele geçirenlerin lehtar adına sahte imza ile çeki iktisap etmiş gibi tahsile koyduklarını, davalının meşru hamil olmadığını beyanla menfi tespit isteminde bulunmuş; davalı ise davacı beyanlarının gerçek dışı olduğunu beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından, "... davalı hamilin kötüniyetli olduğu kabul edilerek davanın kabulüne, davacının Bakırköy ...İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyasından ve takibe konu çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine, davalının kötü niyetli olduğu anlaşıldığından çek bedelinin %20 oranına tekabül eden 9.507,49 TL kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine"karar verilmiştir. Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Somut uyuşmazlıkta; ispat yükü davacı tarafta olup davanın niteliği gereği mahkeme, tarafların delilleri ile bağlıdır. Mahkemece dosya davalısı ... aleyhindeki dosyaların UYAP sorgusu re'sen dosyaya eklenerek davalıların kötüniyetli olduğu kabulü ile karar verilmesi yerinde değildir. İstinaf aşamasında Dairemizce yapılan incelemede davacılar tarafından davalılar aleyhine yapılan şikayet yönünden Bakırköy CBS 2014/89193 Sor. sayılı soruşturma dosyasının halen derdest olduğu anlaşılmaktadır. İlk derece mahkemesince TBK 74 maddesi gereğince ceza soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılması gerekliyken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalıdır. Kabul edilen istinaf istemi dikkate alındığında davalı vekilinin sair istinaf istemleri yönünden inceleme yapılmasına yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 2-Bakırköy 6.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 03/04/2019 tarih, 2014/1047 E. - 2019/348 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde yargılamaya devam edilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-İstinaf peşin harcının talebi halinde davalıya iadesine, 5- İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 47,90 TL posta masrafı olmak üzere toplam 169,20 TL'nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK'nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.03/03/2022