Danıştay 10. Daire 2021/98 Esas 2021/2989 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/98
Karar No : 2021/2989

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … Yatçılık San. ve Tic. Ltd. Şti.
2- …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından; şirkete ait … no'lu "Üretim" konulu faaliyet ruhsatı ile … nolu "İşyeri Kiralama" konulu faaliyet ruhsatının iptal edildiğinin bildirilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Ticaret Bakanlığı Antalya Serbest Bölge Müdürlüğü işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı şirketin Antalya Serbest Bölgesinde taahhüt ettiği üretim faaliyetini gerçekleştirmediği hususunun tüm dosya kapsamında sabit olduğu belirtilerek … nolu üretim konulu faaliyet ruhsatının iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; davacı şirket tarafından istinaf başvuru dilekçesinde, dava dilekçelerinde hem … nolu "üretim" konulu ruhsatın, hem de … nolu "işyeri kiralama" konulu faaliyet ruhsatının iptaline ilişkin işlemin iptali istendiği halde, ilk derece mahkemesince, sadece … nolu ruhsat iptali hakkında hüküm kurulduğunun iddia edildiği görülmekle birlikte; davacıların iddia ettiği … ve … nolu ruhsatların her ikisinin de davalı idarenin aynı (… gün ve … sayılı) işlemi ile iptal edildiği, davacıların da dava dilekçesinde her iki ruhsata ilişkin olarak ayrı ayrı bir iptal talebi olmadığı ve dava dilekçesinde itiraza konu karar kısmında ve sonuç ve istem kısmında bir bütün olarak bu işlemin iptalini istediklerinin görüldüğü, istinaf başvurusuna konu edilen ilk derece Mahkemesi kararında ise, davanın özeti ve kararın içeriğinde sadece … nolu üretim konulu faaliyet ruhsatının iptali ibaresi kullanılmışsa da, uyuşmazlıkla ilgili verilen kararın gerekçe kısmındaki 4. sayfasında … nolu "işyeri kiralama" konusunun da işlemde yer aldığının belirtildiği ve dava konusu işlemin bir bütün olarak hukuka aykırı olmadığı ifade edildiği için davacıların bu iddiasına itibar edilmediği yönünde açıklama eklenmek suretiyle istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacılar vekili tarafından, davanın, hem ... numaralı üretim, hem de ... numaralı kiralama konulu faaliyet ruhsatlarının iptaline ilişkin idari işlemlerin iptali istemiyle açılmasına rağmen ilk derece mahkemesi tarafından sadece ... numaralı faaliyet ruhsatına ilişkin işlem hakkında karar verildiği, ayrıca yarı mamul durumunda olan … isimli yatın 05/03/2018 tarihinde satın alındığı ve söz konusu yata ilişkin teknik ve ticari açıdan üretim faaliyetinin devam ettiğinin gemi mühendisi L.T. isimli kişi tarafından hazırlanan bilirkişi raporuyla da ortaya konulduğu, müvekkillerine tebliğ edilmiş bir idari işlemin bulunmadığı, bu sebeple yapılan işlemin icrai etki doğurmasının mümkün olmadığı, öte yandan, davalı Bakanlık tarafından müvekkili şirkete yönelik olarak düzenli bir denetleme yapılmadığı gibi şirketin faaliyetlerinin sözleşmeye uygunluğu yönünden de teknik denetleme yapılmadığı ve sözleşmedeki taahhütlerin yerine getirilmesi bakımından destek verilmediği, diğer taraftan uzun süreli istihdam yapılmadığı iddiasının müvekkili şirketin istihdam konusu ile bağdaşmadığı, yine üretim vaadinin yerine getirilmediği gerekçesine dayalı olarak ruhsat iptali yapılamayacağı, davalı idarenin ölçülülük ilkesi bakımından aşamalı olarak daha önceki yaptırım olan faaliyetin geçici olarak durdurulması yoluna gitmeden tamamen ölçüsüz ve orantısız surette faaliyet ruhsatının iptali yaptırımını uygulamasının da hukuka aykırı olduğu belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, serbest bölge faaliyetlerinin üretim ve ihracata yönelik olmasının esas olduğu belirtilerek davacı şirketin üretim ruhsatı ile işyeri kiralama ruhsatlarının bulunduğu ve üstyapısının üretim ruhsatına bağlı olduğu, gerçekleştirmesi gereken esaslı faaliyetin ise üretim olduğu, ancak davacı şirketin üretim ve ihracat faaliyetinde bulunmadığının iki ayrı tutanak ile tespit edildiği, ayrıca işyeri kiralama faaliyetinin de sadece üretim faaliyetinin yanında tali bir faaliyet olarak yürütülebileceği, davacı şirketin üretim ruhsatına bağlı üstyapısında üretim yapmaksızın sadece işyeri kiralama faaliyetinde bulunmasına izin verilemeyeceği, öte yandan, davacı şirketin devraldığı geminin yeniden üretimi için hiçbir işlem tesis etmediği, üretim için yeterli demirbaş ve personelinin dahi bulunmadığı, kaldı ki davacı şirketin üretmeye başlayacağı tekne sayısını değil, üretimini tamamlayacağı ve yurtdışına satacağı tekne sayısını beyan ve taahhüt ettiği, yine davacı şirketin bölgede bulunduğu 10 yıl boyunca üretim ve ihracat taahhütlerine riayet etmediği, diğer taraftan gemi mühendisi tarafından hazırlanan 20/05/2020 tarihli raporun tanziminden iki gün önceki 18/05/2020 tarihli üretim bildirim formu incelendiğinde, davacı şirketin tasfiye etmesi gereken stoklarındaki sınırlı malzemeleri kullanarak hasarlı tekne üzerinde birtakım tadilat işleri gerçekleştirdiği hemen akabinde bilirkişi raporunun düzenlendiği tarih ile aynı tarihte teknenin bölge içi satış yoluyla … İnş. Tur. Elekt. Oto. Ltd. Şti.'ye satıldığının anlaşıldığı, davacılardan … isimli kişinin hem anılan şirkette %50 paylı ortak, hem de davacı şirkette %90 paylı ortak olduğu, nitekim bahsi geçen sınırlı tadil işlerini tespit eden ve ruhsatların iptal edildiği tarihten 8 ay sonra düzenlenen bilirkişi raporunun davaya konu işlemleri hukuka aykırı hale getirmeyeceği, faaliyet ruhsatı müracaat formunda sunduğu taahhütlere riayet etmediği anlaşılan davacı şirkete yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 11/02/2021 tarihli ara kararı cevabının geldiği görülerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun açıklama eklenmek suretiyle reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmenin durdurulması harcının ve artan posta ücretinin istemi hâlinde davacılara iadesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …. İdare Mahkemesine gönderilmesine, 03/06/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.