Danıştay 10. Daire 2016/10647 Esas 2021/3045 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/10647
Karar No : 2021/3045

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gıda Yemek Nakliyat San. ve Tic. Ltd. Şti
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara İli, Keçiören İlçesi, … Mahallesi … Sokak No:… adresinde bulunan …Çocuk Yuvası yemekhanesinde faaliyet gösteren davacı şirket tarafından, Ankara Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü kontrol görevlilerince 16/12/2014 tarihinde şirket faaliyet adresinde yapılan denetimde alınan tarhana çorbası ve ızgara köfte numunelerinin DNA analizlerinin yapılması sonucunda ızgara köfte numunesinde kanatlı etinin pozitif çıkması nedeniyle Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliği'ne aykırı olduğu gerekçesiyle dava hakkında yasal işlem başlatılacağına ilişkin … ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 16/12/2014 tarihinde şirket faaliyet adresinde yapılan denetimde günün menüsünde bulunan tarhana çorbası ve ızgara köfte numuneleri üzerinde yapılan mevzuata uygunluk ve DNA analizleri sonucunda ızgara köfte numunesinde kanatlı etinin pozitif olduğunun Ankara Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü tarafından tespit edildiğinin anlaşıldığı, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, 16/12/2014 tarihinde menüde karışık ızgara olmasına rağmen ızgara köfte olarak tutanağa yazıldığı, gıda mühendisinin tecrübesizliği nedeniyle tutanağın imzalandığı, karışık ızgaranın içinde yer alan tavuk ile köftenin aynı ızgarada piştiği ve köftenin DNA analizinde kanatlı etinin çıkmasının normal olduğu belirtilerek İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı şirketin, Ankara İli, Keçiören İlçesi, … Mahallesi …Sokak No:…adresinde bulunan … Çocuk Yuvası yemekhanesinde faaliyet gösterdiği, Ankara Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü kontrol görevlilerince 16/12/2014 tarihinde şirket faaliyet adresinde yapılan denetimde günün menüsünde bulunan tarhana çorbası ve ızgara köfte numuneleri alınarak mevzuata uygunluk ve DNA analizleri yaptırıldığı, Ankara Gıda Kontrol Laboravutar Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı Denetim Muayene ve Analiz Raporunda DNA Microarray/ELİSA Kit Prosedürü metoduyla yapılan analizlere göre ızgara köfte numunesinde kanatlı etinin pozitif olduğu ve Ankara Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü tarafından analiz sonucu ''Uygun Değil'' olarak değerlendirdiği, Ankara Valiliği İl, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'nce, ızgara köfte numunesinin Ankara Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü'nde yaptırılan analiz sonucunun Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliği'ne aykırı olduğundan bahisle davacı hakkında 5996 sayılı Kanun hükümleri gereği yasal işlem başlatılacağına ilişkin … ve …sayılı işlemin tesis edilmesi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde tanımlanan iptal davalarına, kesin ve yürütülmesi zorunlu idari işlemlerin konu edilebileceği açık olup; kesin ve yürütülmesi zorunlu olan ve idari davaya konu edilebilecek işlemlerin ise; idarenin kamu gücüne dayanarak, tek yanlı irade beyanıyla tesis ettiği, hukuk düzeninde değişiklik yapan, başka bir ifadeyle ilgililerin hukukunu etkileyen işlemler olduğu tartışmasızdır.
Anılan Kanunun 14. maddesinde dilekçelerin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği; 15. Maddesinde ise yapılan inceleme neticesinde davaya konu olan işlemin kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olmadığı kanaatine varıldığında davanın reddine karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
5996 Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 40. maddesinin 1. fıkrasının (l) bendinde
"24 üncü maddenin dördüncü fıkrasına aykırı olarak taklit ve tağşiş yapanlara onbin Türk Lirası idarî para cezası verilir, taklit ve tağşiş edilmiş ürünlere el konulur ve mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İşlemin icrailiği, kamu gücünün, üçüncü kişiler üzerinde, ayrıca başka bir işlemin varlığına gerek olmaksızın doğrudan doğruya hukuki sonuçlar doğurması kısaca hukuk alanında bir değişiklik yapmasıdır. İşlemin kesinliği ise idari karar alma sürecinin tamamlanarak nihai işlemin ortaya çıkması anlamına gelmektedir.
2577 sayılı Kanun'un 14. maddesinde de belirtildiği üzere kesin ve icrai nitelikte olmayan bir işlem için iptal davası açılamamakta; açıldığında da anılan Kanunun 15. maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmelidir.
Bakılmakta olan davaya konu edilen Ankara Valiliği'nin … tarih ve … sayılı işlemi incelendiğinde, 16/12/2014 tarihinde davacı şirketin faaliyet gösterdiği çocuk yuvası yemekhanesinde yapılan denetimde alınan ızgara köfte numunesinin Ankara Gıda Kontrol Laboratuvarı Müdürlüğünde yaptırılan analiz sonucunda Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliği'ne aykırı olduğunun tespit edildiği ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu uyarınca davacı şirket hakkında yasal işlemin başlatılacağına yönelik davacıyı bilgilendirme amacıyla tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu edilen işlemin tesis edildiği tarihten sonra ve bakılmakta olan davanın açıldığı tarihten önce tesis edilen Ankara Valiliği'nin davacı şirket adına 13.304,00 TL tutarında idari para cezası ödenmesine dair … tarih ve …sayılı işleminin dava konusu işlemde belirtilmiş olan 5996 sayılı Kanun kapsamında uygulanacak olan yaptırımı ihtiva ettiği görülmektedir.
Bu durumda salt bilgilendirme amacı taşıyan ve hukuk aleminde kesin ve nihai etki oluşturmayan dava konusu işlem, iptal davasına konu olamayacaktır.
Bu itibarla, davanın reddi yolunda verilen temyize konu idare mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/06/2021 tarihinde esasta oy birliği gerekçede oy çokluğuyla karar verildi.

(X)-GEREKÇEDE KARŞI OY :
Temyize konu idare mahkemesi kararı usule ve hukuka uygun olup, kararın aynen onanması gerektiği oyuyla, gerekçesinin değiştirilerek onanması yolundaki Daire kararına katılmıyoruz.