Danıştay 10. Daire 2020/3082 Esas 2021/3055 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/3082
Karar No : 2021/3055

DAVACI : … Sportif Yat. ve Futbol İşl. Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …, Av. …

DAVALI : … Bakanlığı (Mülga … Genel Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

DAVALI YANINDA MÜDAHİL: … Federasyonu
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
Davacı tarafından, Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında 14/10/2010 tarihinde imzalanan Protokolün 9. maddesinin 3. paragrafının ilk cümlesi olan "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." ibaresinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından, futbolun idaresinin federasyona ait olduğu, hemen hemen tüm stadyumların mülkiyetinin ise davalı idareye ait olduğu, bu stadyumlardaki protokol tribünü kullanımı ve idare personelinin kullanımına ilişkin olarak idare ile federasyon arasında 2010-2011 ve 2011-2012 sezonu için 14/10/2010 tarihinde protokol imzalandığı, protokolde yayın kuruluşlarının tesislere girişi başlıklı 9. maddesinde yer verilen dava konusu düzenlemenin, Yönetmelikte açıkça yayıncı kuruluştan alınacağı düzenlenen tesise giriş ücretine ilişkin kurala aykırı olduğu, dava konusu düzenlemenin iptali gerektiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davalı idare tarafından, usul yönünden davanın süresinde açılmadığı ve davacının dava açma ehliyetinin bulunmadığı, esas yönünden ise dava konusu protokolün Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanun, Türkiye Futbol Federasyonu Başkanlığı Yayın Talimatı ve Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliğine uygun olarak imzalandığı, Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliğinde yayıncı kuruluştan alınacak tesise giriş ücretlerinin usul ve esaslarının genel müdürlükçe düzenleneceğinin belirtildiği, davacının protokol gereği ödemesi gereken ücretleri ödemediği, ayrıca yayıncı kuruluşla yapılan harici görüşmede yayıncı kuruluşun tesise giriş ücretlerini kulübe ödediğini bildirdiği, iptali istenen hükmün davacı kulübe herhangi bir maddi külfet getirmediği, yayıncı kuruluşun yayın ücretlerini futbol kulüplerine ödediği, kulüplerin de yayıncı kuruluştan aldıkları yayın giriş ücretlerini il müdürlüklerine ödemeleri gerektiği ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DAVALI YANINDA
MÜDAHİLİN SAVUNMASI : Davalı yanında müdahil Türkiye Futbol Federasyonu tarafından, 5894 sayılı Kanun ve bu kanuna dayalı olarak kabul edilen TFF Ana Statüsü'nün 74. maddesinde futbol müsabakalarının yayınlanmasına, yayınların düzenlenmesine ve programlanmasına münhasıran TFF yönetim kurulunun yetkili olduğu, 2010 yılında düzenlenen yayın ihalesine ilişkin şartname ve sözleşme gereği Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ve Gençlik Spor İl Müdürlükleri tarafından talep edilebilecek tüm ücretlerden kulüplerin sorumlu olduğu, ödenen yayın hakkı bedeline yayın yeri tahsis ücretinin dahil olduğu, protokolde de ev sahibi kulüp tarafından ödeneceğinin belirtildiği, ek bir külfet olmadığı ve davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :.Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında imzalana protokolün 9. maddesinin 3. paragrafının ilk cümlesi olan "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." ibaresinin hukuka aykırı olması nedeniyle iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ :.Dava, Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında stadların kullanımına ilişkin olarak imzalanan Protokolün 9. maddesinin 3. paragrafının ilk cümlesi olan "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." kuralının iptali istemiyle açılmıştır.
5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3. maddesinde Türkiye Futbol Federasyonunun görevleri sayılmış, ''Yayınların ve protokol tribünlerinin düzenlenmesi'' başlıklı 13. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında ise, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki tüm futbol müsabakalarının televizyon, radyo, internet ve her türlü teknik cihaz ve benzeri araçlarla yayınlanmasına, iletilmesine, yayınların düzenlenmesine ve programlanmasına münhasıran Yönetim Kurulununun yetkili olduğu, anılan yetkinin özellikle Türkiye Futbol Federasyonunun yayın haklarının merkezi olarak pazarlanmasını ve elde edilen gelirin yetkili organlar tarafından alınan kararlar uyarınca kulüplere dağıtılmasını kapsadığı hükme bağlanmıştır.
Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliğinin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının; taşra teşkilatının kullanımında bulunan mülkiyeti Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait gençlik ve spor saha ve tesislerinin tahsis ve işletilmesi ile mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün kullanımına verilen gayrimenkullerin tahsis işlemlerini düzenlemek olduğu ifade edilmiş, ''Yayın giriş ücreti ve esasları'' başlıklı 47. maddesinde ise, ''Genel Müdürlük mülkiyeti ve/veya kullanımında bulunan spor tesislerinde yapılacak müsabaka ve etkinliklerin yayınlanmasında yayıncı kuruluşlardan alınacak tesise giriş ücretleri ile ilgili usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir.'' hükmü yer almıştır.
Türkiye Futbol Federasyonu ile Spor Genel Müdürlüğü arasında 14.10.2010 tarihinde imzalanan Protokolün 2. maddesinde, bu protokolün konusunun, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından düzenlenen her türlü futbol müsabakaları ve antrenmanları ile FİFA'nın uluslararası ve UEFA'nın kulüpler arası müsabakalarında Spor Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya kullanımında bulunan tesislerden ve personelinden yararlanılmasına ve Türkiye Futbol Federasyonunun işbu protokolde düzenlenen yükümlülüklerine ilişkin esasların belirlenmesi olduğu ifade edilmiş, ''Yayıncı Kuruluşların Tesislere Girişi'' başlıklı 9. maddesinde de, ''İşletmesi veya kullanımı Genel Müdürlüğe ait tesislerdeki müsabakalarda TV veya radyodan yayın yetkisi, Federasyonca yayın yetki belgesi verilen kuruluş tarafından kullanılır. Yayıncı kuruluş dışında hiçbir kişi veya kuruluşun tesise ya da saha içine girmesine izin verilmez. Bu hususta Federasyonla birlikte il müdürlükleri de gereken tedbirleri alırlar. Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir. Kulüp ödemez ise kulüp hakkında disiplin işlemi yapılmak üzere Federasyona bildirilir. İşletme hakkı Genel Müdürlüğe ait stadyumlarda; milli müsabakalar hariç olmak üzere Federasyonun ev sahipliğinde organize edilen Süper Kupa Final müsabakalarında Federasyon tarafından, Türkiye Kupası müsabakalarında yayıncı kuruluş tarafından yayın yeri tahsis ücreti ödenir.'' düzenlemesi bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, 2012 yılında oynadığı 19 maça ilişkin tesislere yayın giriş ücreti olan 912.600 TL'yi yayıncı kuruluştan aldığı halde il müdürlüğüne ödemediğinden bahisle aleyhlerine icra takibi başlatılması üzerine dava konusu Protokol kuralını öğrendiklerini belirten davacı kulüp tarafından, söz konusu ücretin bizzat yayıncı kuruluştan alınması gerektiği ileri sürülerek bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, ev sahibi kulüplerin, kendilerine tahsis edilen spor tesisini bizzat kullanarak yayıncı kuruluşlardan yayın yeri tahsis ücreti aldıkları göz önünde bulundurulduğunda, mülkiyetine veya kullanım hakkına sahip olduğu spor tesislerinde yapılacak müsabaka ve etkinliklerin yayınlanmasında yayıncı kuruluşlardan alınacak tesise giriş ücretleri ile ilgili usul ve esasları belirleme yetksine sahip olan Spor Genel Müdürlüğü ile yayın haklarına ilişkin olarak futbol kulüpleri adına şözleşme yapmaya yetkili olan Türkiye Futbol Federasyonu arasında imzalanan protokolün dava konusu kuralında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19/09/2019 tarih ve E:2018/2239, K:2019/3784 sayılı bozma ilamına uyulmak suretiyle dava Türkiye Futbol Federasyonuna ihbar edilip, katılma talebi üzerine de davalı yanında müdahil olarak kabulüne karar verildiği görülmekle ve Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Bakılan dava, Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında 14/10/2010 tarihinde imzalanan Protokolün 9. maddesinin 3. paragrafının ilk cümlesi olan "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." ibaresinin hukuka aykırı olduğu iddialarıyla iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :

USUL YÖNÜNDEN:
Davalı idare tarafından, davacının dava açma ehliyeti olmadığı ve davanın süresinde açılmadığı ileri sürülmüştür.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacının dava açma ehliyetinin bulunduğu ve davanın süresinde açıldığı sonucuna varılmıştır.

ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3. maddesinde Türkiye Futbol Federasyonunun görevleri sayılmış, ''Yayınların ve protokol tribünlerinin düzenlenmesi'' başlıklı 13. maddesinde ise;
"(1) Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki tüm futbol müsabakalarının televizyon, radyo, internet ve her türlü teknik cihaz ve benzeri araçlarla yayınlanmasına, iletilmesine, yayınların düzenlenmesine ve programlanmasına münhasıran Yönetim Kurulu yetkilidir.
(2) Anılan yetki özellikle TFF’nin yayın haklarının merkezi olarak pazarlanmasını ve elde edilen gelirin yetkili organlar tarafından alınan kararlar uyarınca kulüplere dağıtılmasını kapsar." hükmü yer almıştır.
Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliği'nin "Amaç" başlıklı 1. maddesinde;
"Bu Yönetmeliğin amacı; taşra teşkilatının kullanımında bulunan mülkiyeti (Değişik ibare:RG-7/8/2016-29794) Spor Genel Müdürlüğüne ait gençlik ve spor saha ve tesislerinin tahsis ve işletilmesi ile mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, (Değişik ibare:RG-7/8/2016-29794) Spor Genel Müdürlüğünün kullanımına verilen gayrimenkullerin tahsis işlemlerini düzenlemektir." hükmü, ''Yayın giriş ücreti ve esasları'' başlıklı 47. maddesinde ise; ''Genel Müdürlük mülkiyeti ve/veya kullanımında bulunan spor tesislerinde yapılacak müsabaka ve etkinliklerin yayınlanmasında yayıncı kuruluşlardan alınacak tesise giriş ücretleri ile ilgili usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir.'' hükmü yer almıştır.
Türkiye Futbol Federasyonu ile Spor Genel Müdürlüğü arasında 14/10/2010 tarihinde imzalanan protokolün 2. maddesinde, bu protokolün konusunun, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından düzenlenen her türlü futbol müsabakaları ve antrenmanları ile FİFA'nın uluslararası ve UEFA'nın kulüpler arası müsabakalarında Spor Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya kullanımında bulunan tesislerden ve personelinden yararlanılmasına ve Türkiye Futbol Federasyonunun işbu protokolde düzenlenen yükümlülüklerine ilişkin esasların belirlenmesi olduğu ifade edilmiş, ''Yayın Kuruluşlarının Tesislere Girişi'' başlıklı 9. maddesinde de;
''İşletmesi veya kullanımı Genel Müdürlüğe ait tesislerdeki müsabakalarda TV veya radyodan yayın yetkisi, Federasyonca yayın yetki belgesi verilen kuruluş tarafından kullanılır.
Yayıncı kuruluş dışında hiçbir kişi veya kuruluşun tesise ya da saha içine girmesine izin verilmez. Bu hususta Federasyonla birlikte il müdürlükleri de gereken tedbirleri alırlar.
Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir. Kulüp ödemez ise kulüp hakkında disiplin işlemi yapılmak üzere Federasyona bildirilir.
İşletme hakkı Genel Müdürlüğe ait stadyumlarda; milli müsabakalar hariç olmak üzere Federasyonun ev sahipliğinde organize edilen Süper Kupa Final müsabakalarında Federasyon tarafından, Türkiye Kupası müsabakalarında yayıncı kuruluş tarafından yayın yeri tahsis ücreti ödenir.'' düzenlemesi yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, 2012 yılında oynadığı 19 maça ilişkin tesislere yayın giriş ücreti olan 912.600 TL'yi il müdürlüğüne ödemediğinden bahisle aleyhlerine icra takibi başlatılması üzerine dava konusu protokol kuralını öğrendiklerini belirten davacı kulüp tarafından, söz konusu ücretin bizzat yayıncı kuruluştan alınması gerektiği ileri sürülerek bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dairemizin 18/09/2017 tarihli ara kararı ile protokolde yer alan "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." kuralının dayanağı olan bir düzenleme olup olmadığının bildirilmesi davalı idareden istenmiş olup, davalı idare tarafından; protokolde yer alan ve iptali talep edilen "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." kuralının Türkiye Futbol Federasyonu ile yayıncı kuruluş arasında yapılan sözleşmeye istinaden getirilmiş olduğu, bu sözleşmenin ise idarede bulunmadığı, protokolün kulüplere tebliğ edilmediği, Türkiye Kupası maçlarının statüsü gereği yayın yeri tahsis ücretinin yayıncı kuruluş tarafından ödenmesinin kararlaştırıldığı şeklinde cevap verildiği görülmüştür.
Dairemizin 22/02/2021 tarihli ara kararı ile de Türkiye Futbol Federasyonu'ndan konuya ilişkin şartname ve sözleşme örneklerinin ve yayın yeri tahsis ücretinin yayın hakkı bedeli içerisinde kulüplere ödendiğini gösteren bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenmiş olup, ara kararına cevap olarak ihale şartnamesi, yayın hakları sözleşmesi ve medya talimatının gönderildiği, yapılan ödemelere ilişkin ise bilgi ve belge sunulmadığı görülmüştür.
Anılan mevzuatın ve dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; dava konusu protokolün konusunun Türkiye Futbol Federasyonu tarafından düzenlenen her türlü futbol müsabakaları ve antrenmanları ile FİFA'nın uluslararası ve UEFA'nın kulüpler arası müsabakalarında Spor Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya kullanımında bulunan tesislerden ve personelinden yararlanılmasına ve Türkiye Futbol Federasyonunun işbu protokolde düzenlenen yükümlülüklerine ilişkin esasların belirlenmesine yönelik olmasına rağmen kulüpleri yükümlülük altında bırakacak şekilde "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." şeklinde bir düzenlemeye yer verildiği, dava konusu düzenlemenin yukarıda yer verilen müsabaka ve etkinliklerin yayınlanmasında yayıncı kuruluşlardan alınacak tesise giriş ücretleri ile ilgili usul ve esasların Genel Müdürlükçe belirleneceğine ilişkin Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliğinin ''Yayın giriş ücreti ve esasları'' başlıklı 47. maddesine aykırı olduğu, Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında imzalanan protokol ile 3. kişi konumundaki kulüplere yükümlülük getirilmesinin de hukuka uygun olmadığı, davalı idarece ve müdahil tarafından söz konusu kuralın kulüplere maddi bir külfetinin olmadığı, yayıncı kuruluştan aldıkları ücreti il müdürlüklerine ödemeleri gerektiği iddia edilmiş ise de davacı tarafından ne Türkiye Futbol Federasyonundan ne de yayıncı kuruluştan böyle bir ücret alınmadığının belirtildiği ayrıca davalı idare ve davalı yanında müdahil tarafından da bu yönde herhangi bir belge ibraz edilmediği görülmekle ve "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." ibaresinin hukuka aykırı olması nedeniyle iptali gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu arasında 14/10/2010 tarihinde imzalanan Protokolün 9. maddesinin 3. paragrafının ilk cümlesi olan "Yayın yeri tahsis ücretleri, ev sahibi kulüp tarafından il müdürlüğüne ödenir." ibaresinin İPTALİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 07/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.