Danıştay 4. Daire 2017/2409 Esas 2021/3000 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/2409
Karar No : 2021/3000

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) :… Partisi

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı partinin Zonguldak İli … İlçe Örgütünün kiracı olarak bulunduğu taşınmaz nedeniyle davalı idarece adına tesis edilen gelir (stopaj) vergisi mükellefiyetinin terkin edilmesi ile tahakkuk ettirilen gelir (stopaj) vergilerinin terkini istemiyle 27/07/2016 tarihinde yaptığı başvurusunun davalı idarece reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı partinin kiracı olarak bulunduğu taşınmaz nedeniyle, kendi talebi ile gelir (stopaj) vergisi mükellefiyeti tesis edildiği, daha sonra bu mükellefiyetin Anayasa, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa aykırı olduğu gerekçesiyle mükellefiyetinin ve bu mükellefiyet nedeniyle tahakkuk eden gelir (stopaj) vergilerinin terkin edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun davalı idarece reddi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı, 193 sayılı Kanunun 94. maddesinde vergi tevkifatı yapması gerektiği açıkça sayılmayan siyasi partilerin madde içerisindeki "sair kurumlar" ya da "dernek" statüsüne sokulmasının verginin kanuniliği ilkesine aykırı olduğu anlaşıldığından, davacı partinin kiraladığı taşınmaz nedeniyle adına tesis edilen mükellefiyette hukuka uyarlık bulunmadığı, uyuşmazlık konusu olayda, davacının başvurusu üzerine vergi mükellefiyeti tesis edildiğinden, dolayısıyla mükellefiyetin kaldırılması için idareye bir başvuruda bulunuluncaya kadar hüküm ve sonuçlarını doğurmaya devam edeceğinden, mükellefiyet kaydının kaldırılması için idareye yapılan başvuru tarihi olan 27/07/2016 tarihine kadar olan mükellefiyetin kaldırılması isteminin reddedilmesi gerektiği, bu tarihe kadar davacı adına mükellefiyetten kaynaklı tahakkuk eden vergilerde de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu, taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından siyasi partilerin vergi uygulamaları bakımından dernek kapsamında değerlendirileceği ve vergi tevkifatı yapmakla yükümlü oldukları ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından siyasi partilen Gelir Vergisi Kanunu'nun uygulanması bakımından dernek olarak değerlendirilmesi için Gelir Vergisi Kanunu'nunda bu konuda açık bir düzenleme olması gerektiği, aksi yorumun verginin kanuniliği ilkesine aykırı olduğu, siyasi partilerin Anayasa ile güvence altına alındığı, derneklerden farklı ayrıcalıklara sahip olduğu, bununla amaçlananın düşünce özgürlüğünü korumak olduğu, siyasi partilerin ticari faaliyette bulunamayacağı, elde ettikleri gelirlerin de vergiden muaf olduğu, gelir vergisi mükellefi olmadıkları için tevkifat zorunlulukları olmadığı savunulmaktadır.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacı partinin Zonguldak İli … İlçe Örgütünün kiracı olarak bulunduğu taşınmaz nedeniyle davalı idarece adına tesis edilen gelir (stopaj) vergisi mükellefiyetinin terkin edilmesi ile tahakkuk ettirilen stopaj gelir vergilerinin terkini istemiyle yaptığı başvurusunun davalı idarece reddine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 121. maddesinde, Türk Kanunu Medenisi ile Dernekler Kanununun ve dernekler hakkında uygulanan diğer kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin, siyasi partiler hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinde, Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zırai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin madde bentlerinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer alan düzenlemelerden, siyasi partilerin diğer kanunların uygulanması bakımından dernek statüsünde sayılacağı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nda tevkifat yapmaya mecbur olanlar arasında derneklerin de yer aldığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, Anayasa Mahkemesinin 14/03/2019 tarih ve E:2019/16, K:2019/15 sayılı kararında da belirtildiği üzere, vergi, resim, harç veya benzeri mali yükümlülüklerle ilgili düzenlemeler yapılırken bu yükümlülüklere ilişkin tüm unsurların aynı kanun, madde veya fıkrada düzenlenmesi zorunlu değildir. Bu çerçevede kanunla belirlenmesi zorunlu olan temel unsurlar aynı kanunun farklı hükümlerinde düzenlenebileceği gibi farklı kanunlarda da düzenlenebilir.
Bu durumda, davacı partinin ilçe örgütünün parti faaliyetleri için kiraladığı taşınmaz nedeniyle yapmış olduğu kira ödemelerinden; kiralayan adına tevkifat yaparak beyan etmesi yasal bir zorunluluk olduğundan, dolayısıyla dava konusu işlemde, de hukuka aykırılık bulunmadığından, Vergi Dava Dairesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 07/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.