15. Hukuk Dairesi 2016/702 E. , 2017/2612 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, iş bedelinin istirdadı talebi ile açılmış, mahkemece davanın reddine dair verilen hüküm, davacı vekilince temyiz olunmuştur.
Davacı vekili, davacı belediyenin Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Dairesi Başkanlığı bünyesinde bulunan Elkart Şube Müdürlüğü"nde kullanılmak üzere davalı şirketten 01.10.2007 tarih ve 113992 nolu fatura ile E Bilet Form Kontör Yükleme Cihazı ile programı ve E Bilet Sayım Cihazı ve programı satın alındığını, bedelinin de davalı şirkete ödendiğini, alınan makinenin sürekli arıza yaptığını, istenilen verimin alınamadığını, makinelere müdahale edilmesine rağmen çalışır hale getirilmediğini, cihazın yerinde tamirinin mümkün olmadığından arızaların giderilmesi için 06.04.2009 tarihinde şirkete teslim edildiğini, davalı şirket ile yapılan görüşmelerde arızaların giderilemeyeceğinin anlaşıldığını, kaldı ki, makinelerin kendilerine teslim edilmediğini, sözleşme bedeli olan 206.500,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili ise, kendilerine ilk başvurunun 14.01.2011 tarihinde yapıldığını, taraflar arasında 11.07.2007 tarihli sözleşme imzaladıklarını, sözleşmede belirtilen prosedüre göre bir bildirimde bulunmadığını, sözleşme bedelini istemesinin hakkaniyete uygun olmadığını, kaldı ki, cihazları idareye teslim ettiklerini, makinelerde imalâttan kaynaklanan bir arızanın mevcut olmadığını, 001 numaralı cihazın 3 kez, 002 numaralı cihazın ise 2 kez teknik bakıma alındığını, yapılan arıza tespitleri ile ilgili tutulan servis formlarının ayrı birer vakaymış ve şirket merkezine alınarak servis verilmiş gibi gösterilmeye çalışıldığını, cihazların belediye tarafından oluşturulan denetim, muayene ve kabul komisyonu tarafından test edilerek teslim alındığını, cihazların 2 sene kullanıldığını ve esasında kesin teminat mektubunu iade etmek süretiyle sözleşme hükümleri ve ihale dökümanına uygun olarak ifa edildiğinin kabul edilmiş sayılacağını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, alınan her iki bilirkişi raporuyla cihazlarda açık ya da gizli ayıp bulunmadığı ve kusurun cihazların çalışması konusunda gerekli dikkat ve özeni göstermeyen ve periyodik bakımlarını yaptırmayan davacı tarafa ait olduğu, davacının isteminin bedel iadesi olması karşısında davanın yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme yetersiz olup, alınan bilirkişi raporları da hüküm tesisine elverişli değildir. Davacı iş sahibi eserin ayıplı olduğundan bahisle sözleşmeden dönerek 2 ayrı cihaza ödenen iş bedelinin iadesini istemiştir. Sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK"nın 360. maddesi uyarınca eserin ayıplı olması halinde iş sahibinin hakları sayılmış olup, sözleşmeden dönerek bedelin iadesi, bedel indirimi ya da ücretsiz onarım talep edebilir. Eser sözleşmelerinde yüklenicinin sorumluluğu, eseri iş sahibinin amacına uygun, fen ve teknik kurallara göre imalât ve teslim yükümlülüğü bulunmaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşmede 2 ayrı cihazın teslimi kararlaştırılmış bulunmasına ve sözleşme uyarınca (2) yıllık garanti süresi de bulunmasına göre, teknik hususlar ve sözleşme hükümleri değerlendirilmek suretiyle her iki cihazdan biri olmaksızın diğerinin kullanılmasının mümkün olup olmadığı, diğer bir deyişle tek başına iş sahibinin işine yarayıp yaramayacağı araştırılmalı ve eserin kabule icbar edilip edilemeyecek derecede ayıplı olup olmadığı, hususu açıklığa kavuşturulmalıdır. Her iki cihazın birlikte kullanılması gerektiği sonucuna varılırsa ve eserin kabule icbar edilemeyecek derecede ayıplı olması halinde iş sahibi sözleşmeden dönerek bedelini isteyebilir. Ancak her iki cihazın yada tek başına bir tanesinin kabule icbar edilemeyecek derecede ayıplı değil ise, iş sahibi sözleşmeden dönerek bedelin iadesini isteyemez ise de, "çoğun için de az da vardır" kuralı uyarınca, bedel indirimi konusunda bir değerlendirme yapılmalı ve Yargıtay"ın ve Dairemizin uygulamalarıyla bedel indirimi konusunda "nispi metod" hesaplanması yönünde bilirkişiden ek rapor alınmalıdır.
Bu nedenlerle mahkemece yapılacak iş, 01.09.2014 tarihli bilirkişi kurulundan ek rapor alınmak, yeterli kanaate varılamadığı taktirde yeniden oluşturulacak (3) kişilik bilirkişi kurulundan az yukarıda açıklanan hususlar gözetilerek rapor alıp, hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesinden ibarettir.
Eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 19.06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.