10. Hukuk Dairesi 2021/2161 E. , 2021/15147 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi
Dava, hizmet ve sigorta başlangıcının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi ...Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacının davalı ..."ye ait ... Triko adlı işyerinde 24.11.2012-24.11.2014 tarihleri arasında makineci olarak çalıştığının tespiti ile sigorta başlangıç tarihinin 24.11.2012 olduğunun tespitini talep etti.
II-CEVAP
Davalı tarafça davaya karşı herhangi bir savunma getirilmemiştir.
Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle, öncelikle davanın hak düşürücü süre yönünden reddini talep etmiş, esasa ilişkin beyanlarında ise Kurumun resmi kayıtlarının incelenmesi gerektiğini, sadece tanık beyanlarına dayanılarak hüküm verilmemesi gerektiğini, davalı işverenin ve davacının sosyal sigortalar Kurum nezdindeki Kayılarının getirtilmesi ve davacının iddialarının değerlendirilmesi gerektiğini, davacının işyerinde devamlı olarak hizmet akdiyle çalışmış olduğunun tanık beyanları dışında resmi, yazılı ve sağlıklı delillerle ispatlanması gerektiğini, hizmetin geçtiği iddia edilen sürede işyerinin 506 sayılı Yasa kapsamına girip girmediğinin işyerinin gerçekte var olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi;
Davanın kabulü ile
Davacnın davalı ..."ye ait ... Triko adlı işyerinde
14/12/2012-31/12/2012 tarihleri arasında 16 gün, günlük 31,35 TL
01/01/2013-30/06/2013 tarihleri arasında 180 gün, günlük 32,62 TL
01/07/2013-31/12/2013 tarihleri arasında 180 gün, günlük 27,97 TL
01/01/2014-30/06/2014 tarihleri arasında 180 gün, günlük 35,70 TL
01/07/2014-24/11/2014 tarihleri arasında 144 gün, günük 37,80 TL ücretle çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesince, Davalı Kurumun istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir..
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı kurum vekili kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 86. maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
1-Davacı davalı ..."ye ait ... Triko adlı işyerinde 24.11.2012-24.11.2014 tarihleri arasında makineci olarak çalıştığının tespiti ile sigorta başlangıç tarihinin 24.11.2012 olduğunun tespitini istemiştir. Dosya içinde yer alan davacının hizmet döküm cetvelinde; davacının dava konusu dönemde davalı iş yerinden ya da başka bir iş yerinden bildiriminin bulunmadığı, 15.02.2012-22.04.2012 tarihinde 1246422.34 sicil sayılı dava dışı iş yerinden, 15.5.2012- 07.06.2012 arası 1351966.34 sicil sayılı dava dışı iş yerinden, 8.6.2012-03.07.2012 arası1389150.34 sicil sayılı dava dışı iş yerinden 6.1.2015-31.1.2015 arası 1446638.34 sicil sayılı dava dışı iş yerinden sigortalı gözüktüğü anlaşılmaktadır.
Mahkemece dosyaya sunulan belgeler ve dinlenen tanık beyanları ile davacının fiili çalıştığı dönemlerin belirlendiği gerekçesiyle davanın kabulü kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Dosya içerisinde yer alan kayıt ve bilgilerden davalı ..."ye ait ...Triko adlı iş yerinin 14.12.2012 tarihinde kapsama alınmış olması karşısında, bu tarih sonrası itibariyle bildirimi yapılan bodro tanıkları ve varsa komşu iş yeri tanıkları tespit edilerek bilgi ve görgülerine başvurulmalı; toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirir.
2-Davacının 15.02.2012-22.04.2012 tarihinde ... sicil sayılı dava dışı iş yerinden, 15.5.2012- 07.06.2012 arası 1351966.34 sicil sayılı dava dışı iş yerinden, 8.6.2012-03.07.2012 arası1389150.34 sicil sayılı dava dışı iş yerinden bildirimlerinin olması karşısında davacının sigorta başlangıç tarihinin 24.11.2012 olduğunun tespitine dair talebine yönelik bir karar verilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
3- Kabule göre de ; davacının talebinin 24.11.2012-24.11.2014 tarihleri arasında çalıştığının tespiti ile sigorta başlangıç tarihinin 24.11.2012 olduğunun tespiti olması ve Mahkemece vergi mükellef başlangıç tarihi olan 14.12.2012 ile talep sonu olan 24.11.2014 tarihleri için kabul kararı verilmiş olması karşısında; hükmün kısmen kabul şeklinde kurulması gerekirken davanın kabulüne dair hüküm tesis edilmiş olması hatalı olup bozmayı gerektirir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi.... Hukuk Dairesi kararının 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 01.12.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.