MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS

Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece asıl ve birleştirilen davaların reddine ilişkin olarak verilen karar davacılardan ... ve ... vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 07.07.2020 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalılar ... vd. vekili Avukat ..., davalı ... vekili Avukat ... geldiler, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalılar ... vd. vekili Avukat gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Asıl ve birleştirilen davalar, tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
Asıl ve birleştirilen davalarda davacılar, mirasbırakanları ... ile birlikte ... İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. nin ortakları olduklarını, mirasbırakan ...’un şirket adına kayıtlı ... parsel sayılı taşınmazın .../... payını şirketi temsilen davalı ...’e, .../... payın ise davalı ...’e satış göstermek sureti ile temlik ettiğini, davalı ...’in edindiği payın .../...’sını davalı ...’e, .../... payı ise diğer davalı ...’a satış yolu ile devrettiğini, yine ... parsel sayılı taşınmazda birçok meskenin kat irtifakına ayrılan .../... payını davalı ...’e satış göstermek sureyitle temlik ettiğini, ...’in daha sonra üçer adet bağımsız bölümü davalılar ... ve ...’e, bir adedini de davalı ...’a sattığını, ayrıca ... parsel sayılı taşınmazın .../... arsa payını satış göstermek sureti ile davalı ...’e temlik ettiğini, yapılan temliklerin murisleri ...’ nün evlilik dışı birlikteliğinden olan oğluna daha sonra devredilmek üzere ve mal kaçırmak amacı ile yapıldığını, ayrıca şirket ana sözleşmesine göre şirket adına kayıtlı taşınmazların devredilebilmesi için ortaklar genel kurulu kararı ve devir tarihinde henüz ergin olmayan şirket ortağı davacı ...’ye atanan kayyımın onayı olması gerekirken bu hususlar yerine getirilmeden yapılan temlik ve tescillerin yolsuz olduğu ileri sürerek, dava konusu taşınmazların davalılar adlarına olan tapu kayıtlarının öncelikle yolsuz tescil nedeni ile iptali ile şirket adına tesciline, olmadığı takdirde muris muvazaası nedeniyle iptali ile payları oranında adlarına tesciline, mümkün olmadığı takdirde tenkisine karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar ... ve ..., dava konusu taşınmazı davacıların murisinden değil, diğer davalı ...’den satın aldıklarını, davalılar ... ve ..., dava konusu taşınmazları muristen değil, şirketten bedelini ödemek suretiyle satın aldıklarını, dolayısıyla muvazaa iddiasının doğru olmadığını, limited şirketlerde yetkileri sınırsız olan temsilcinin taşınmazların satışı için de yetkili olduğunu, ortaklar genel kurulu kararı alınmasına gerek olmadığını, davalı ..., dava konusu taşınmazı diğer davalı ...’den bedelini ödemek sureti ile satın aldığını, davalı ... dava konusu taşınmazı muristen değil ... inşaat turizm ticaret ve sanayi ltd şti’den bedelini ödemek suretiyle satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davacı ... tarafından açılan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer davacılar bakımından davanın kabulü ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile şirket adına tesciline ilişkin olarak verilen karar Dairece; “Hal böyle olunca, öncelikle muris ..."nün dava konusu taşınmazları satma yetkisi olup olmadığının saptanması, dava konusu taşınmazların gerçek bedellerinin şirket kayıtlarında yer alıp almadığı hususunun araştırılması, şirket kayıtlarında bu bedellerin yer almadığının belirlenmesi halinde ilk el olarak taşınmazları edinen davalılar ..., ... ve ...’e yapılan satışların geçersiz olacağı hususunun değerlendirilmesi, daha sonra ilk el olan davalılardan taşınmazları alan diğer davalılar ...,...,... ..., ... ve ...’in yukarıdaki ilkeler de gözetilerek iyiniyetli olup olmadıkları hususunun araştırılarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ve eksik araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Kabule göre de, dava konusu her bağımsız bölüm yönünden dava tarihindeki değerleri gözönüne alınarak her bir bağımsız bölümün maliki olan davalı açısından ayrı ayrı yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, dava konusu taşınmazların tümü üzerinden tüm davalılar aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetsizdir.” gerekçesi ile bozulması üzerine mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde asıl ve birleşen davalarda davacı ... tarafından açılan davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddine, diğer davacılar tarafından açılan davaların reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacıların mirasbırakanı 1954 doğumlu ...’nün 19.05.2000 tarihinde öldüğü, geriye davacı eşi ... ile ...’dan olma kızları davacılar ... ve ...’yı ve birlikte yaşadığı ...’dan olma çocukları ... ve ...’yi bıraktığı, dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın tamamı üzerine inşa edilmekte olan kargir binalardan 1 ila ... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... arsa payının tamamı ... İnşaat Turizm Ltd. Şti adına kayıtlı iken şirket temsilcisi ... tarafından 29.02.2000 tarihli resmi senet ile davalı ...’a, dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz üzerine inşa edilmekte olan bağımsız bölümlerden ..., ..., ..., ..., ..., ...,..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... arsa paylarının tamamı ... İnşaat turizm Ltd.Şti adına kayıtlı iken şirket temsilcisi ..."nün bu taşınmazlardan ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... arsa payını 09.05.2000 tarihli resmi senet ile davalı ...’e, ... tarafından 25.05.2000 tarihli satış işlemi ile ...,... ve ... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... arsa payını davalı ... ...’e, ...,...,... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... arsa payını davalı ... ...’a, 14.09.2000 tarihli satış işlemi ile ise ... nolu dubleks meskenin kat irtifakına ayrılan .../... arsa payını davalı ...’a temlik edildiği, dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz üzerine inşa edilmekte olan ...,...,...,...,...,... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... arsa payının tamamı ... İnşaat Turizm Ltd. Şti adına kayıtlı iken şirket temsilcisi ... tarafından 09.05.2000 tarihli resmi senet ile davalı ...’e ve yine ... parsel sayılı taşınmazdaki 1 ila ... nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... payının 29.02.2000 tarihli resmi senet ile davalı ...’e satıldığı, ... tarafından 31.5.2000 tarihli resmi senet ile .../... payın üzerinde ipka edilerek, 1 ila 20 nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... şar arsa payının davalı ...’e, 21 ila 40 nolu dubleks meskenlerin kat irtifakına ayrılan .../... şar arsa payının davalı ...’a devredildiği, ... İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi ltd. Şti nin kurucularının ..., ... ... ve ... ... oldukları, kuruluş sözleşmesinin ... ve ...’ye velayeten babaları ... tarafından imzalandığı, bozma sonrası yapılan araştırmalar neticesinde, dava konusu taşınmazlardan ... parseldeki ...- ...-...-...-...-...-...-... nolu bağımsız bölümlerin ... 2.İcra Müdürlüğünün 2010/1225 talimat sayılı dosyasında 3.12.2012 tarihinde yapılan açık artırma neticesinde dava dışı ...’a satıldığı, 19.09.2019 tarihli celsede, davacıların bu taşınmazlar yönünden taleplerini HMK 125 gereğince tazminata dönüştürdükleri, muris ...’nün dava konusu taşınmazları şirket adına satmaya yetkili olduğu hususunun saptandığı, şirkete ilişkin belge ve ticari defterlerin ibrazının davacılardan istendiği, yine dava dışı ... İnş.Turizm San.ve Tic.Ltd.Şti bünyesinde söz konusu ticari defterler için bilirkişi tarafından araştırma yapıldığı, ancak belge ve ticari defterlerin davacılar tarafından sunulamadığı ve şirket tarafından da ibraz edilemediği gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “üçüncü kişinin belgeyi ibraz etmemesi” başlıklı 221.maddesinin 1.fıkrasında; “ Mahkeme,üçüncü kişi veya kurumun elinde bulunan bir belgenin taraflarca ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu olduğuna karar verirse, bu belgenin ibrazı emreder” , aynı maddenin ikinci fıkrasında ise “ Belgeyi ibraz etmesine karar verilen herkes, elindeki belgeyi ibraz etmek; belgeyi ibraz edememesi halinde ise bunun sebebini delilleri ile birlikte açıklamak zorundadır. Mahkeme yapılan açıklamayı yeterli görmezse,bu kimseyi tanık olarak dinleyebilir” düzenlenemelerine yer verilmiş, 222.maddesinde ise ticari defterlerin ibrazı hususu düzenlenmiştir.
Somut olaya gelince, davacılar tarafından istenilen ticari defterlerin davacıların elinde bulunmaması nedeniyle ibrazı mümkün olmayıp, özellikle HMK 221/2 maddesi göz önüne alınarak, öncelikle mahkemece ticari defterlerin ibrazı için usulünce dava dışı ... İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi Ltd.Şti’ne müzekkere yazılarak şirketten istenmesi, ibraz edilememesi halinde sebebinin açıklanmasının istenmesi, bundan sonra da yine ibraz edilememesi halinde davacılar aleyhine değerlendirme yapmak mümkün olmadığından bu hususun davacılar lehine değerlendirilmesi suretiyle sonuca gidilmesi, öte yandan uyulmasına karar verilen önceki bozma ilamında belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak, ilk el olan davalılar ..., ... ve ...’den, taşınmazları alan diğer davalılar ...,...,... ..., ... ve ...’in iyiniyetli olup olmadıklarının araştırılması varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ve noksan inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacıların yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 02.01.2020 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz edenler vekili için 2.540.00. TL. duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilenlerden alınmasına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 07/07/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.