Danıştay 5. Daire 2017/5384 Esas 2021/1772 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/5384
Karar No : 2021/1772


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : 1- …
2- … Bakanlığı / …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı idare bünyesinde öğretmen olarak görev yapan davacı tarafından, 01/09/2016 tarih ve 29818 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 672 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden başkaca hiçbir işleme gerek kalmaksızın çıkarılmasına ilişkin işlemin; FETÖ/PDY ile herhangi bir irtibatının söz konusu olmadığı, savunmasının alınmadığı, bu nedenle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği, ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve 1982 Anayasası'nda yer alan emredici hükümler dikkate alınmaksızın işlem tesis edildiği, idareye tanınan takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı iddialarıyla hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali ile bu işlem nedeniyle mahrum kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesi uyarınca davacının kamu görevinden "başka bir işleme gerek kalmaksızın" çıkarıldığı, Kanun Hükmünde Kararname'de kamu görevinden çıkarılma konusunda yürütmeye herhangi bir değerlendirme ya da başka yönde işlem kurma olanağı tanınmadığı, bu nedenle, kanun niteliği taşıyan hukuki bir düzenleme ile görevi sona eren davacı hakkında, davalı idarece kurulmuş yönetsel, idari davaya konu olabilecek bir işlemin varlığından söz edilmesine imkan bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının istinaf başvurusunda bulunması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu, kararın kaldırılmasını gerektirecek bir neden görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine, yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 990,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 657 sayılı Kanun'da belirtilen idari usullere aykırı şekilde tesis edilen kamu görevine son verilmesine ilişkin işlem ile Anayasa'da yer alan belirlilik ilkesinin, adil yargılanma hakkının, suçta ve cezada kanunilik ilkesinin, isnadı öğrenme hakkının ihlal edildiği, kamu görevinden çıkarılmasına gerekçe gösterilen örgüt, yapı ve gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı bulunduğunu gösteren hiçbir somut bilgi ve belgenin gösterilmediği, Kanun Hükmünde Kararname ile disiplin cezası verilemeyeceği, savunma ve itiraz hakkı tanınmadan tesis edilen ve açıkça hukuka aykırı olan idari işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının esasa ilişkin kısmının gerekçeli olarak onanması, davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dava dilekçesinde adli yardım isteminde bulunan davacının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 334. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi tarafından … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesine rağmen, davacı tarafından temyiz aşamasında yeniden adli yardım talebinde bulunulmuş ise de aynı Kanunun 335. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder." düzenlemesi gereğince davacının temyiz aşamasındaki adli yardım talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildikten sonra, Milli Eğitim Bakanlığının yanında Cumhurbaşkanlığının hasım mevkiine alınarak dosya incelendi, gereği görüşüldü :

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı idare bünyesinde öğretmen olarak görev yapan davacı, 01/09/2016 tarihli ve 29818 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 672 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmıştır.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle mahrum kalınan parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Davacı tarafından, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunmuş, başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açmış olduğu dava ise … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
08/03/2018 tarih ve 30354 sayılı (mükerrer) Resmi Gazete'de yayımlanan 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un ''Komisyonun oluşumu'' başlıklı 1. maddesinde, "Anayasanın 120. maddesi kapsamında ilan edilen ve 21/7/2016 tarihli ve 1116 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla onaylanan olağanüstü hal kapsamında, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmuştur." hükmü; ''Komisyonun görevleri'' başlıklı 2. maddesinde, "(1) Komisyon, olağanüstü hal kapsamında doğrudan kanun hükmünde kararnameler ile tesis edilen aşağıdaki işlemler hakkındaki başvuruları değerlendirip karar verir.
a)Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarma ya da ilişiğin kesilmesi.
...'' kuralı; "Geçiş hükümleri" başlıklı geçici 1. maddesinin 3. fıkrasında, "Komisyonun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine başvurmuş veya dava açmış olanlar için de 7 nci maddedeki usul ve süreler uygulanır. Bu dosyalar hakkında yargı mercilerince karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üzerlerinde bırakılmasına dosya üzerinden kesin olarak karar verilir, vekâlet ücretine hükmedilmez. Bu dosyalar, yeni bir başvuru şartı aranmaksızın incelenmek üzere Komisyona gönderilir." düzenlemesi yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun uyarınca, Komisyonun görev alanına giren uyuşmazlık konusu işleme dair dava dosyasının karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek Komisyona gönderilmesi gerekmekte ise de, Dairemizin karar verdiği tarih itibarıyla UYAP ortamında yapılan inceleme sonucunda, davacı tarafından, Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin karara karşı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu'na yapılan başvurunun reddine ilişkin kararın iptali istemiyle açılan ve … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddedildiği anlaşıldığından, mükerrer başvuruya sebebiyet vermemek adına dava dosyasının Komisyona gönderilmesine yer olmadığının kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, İdare Mahkemesince verilen incelenmeksizin ret kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmına gelince;
7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun uyarınca, Komisyonun görev alanına giren uyuşmazlık konusu işleme dair dava dosyaları hakkında vekâlet ücretine hükmedilmeyeceğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerekirken, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesi yönde verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın incelenmeksizin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, esasa ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
5. Bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 07/06/2021 tarihinde, oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.