16. Hukuk Dairesi 2020/2301 E. , 2020/3065 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, hükme esas alınan teknik bilirkşi raporunda (A) harfi ile gösterilen taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK"nın 713/1., 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddelerine dayalı tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz üzerinde, davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, bir taşınmazın niteliğinin belirlenmesinde esaslı unsur hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde, mahkemece hava fotoğraflarından usulünce yararlanılmamış, dosya arasında yer alan hava fotoğraflarının monoskopik olarak incelemesi suretiyle düzenlenen jeodezi uzmanı bilirkişi raporu ile yetinilmiş, açıkça tarihleri belirtilmek suretiyle çekişmeli taşınmazı içeren dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilip, jeodezi uzmanı bilirkişiden bu hava fotoğraflarının stereoskopik olarak incelenmesi istenilmemiş, son derece soyut, gerekçesiz ve denetimden uzak olarak düzenlenen, taşınmazın tarım arazisi olduğu yönünde değerlendirmeyi içeren ziraat bilirkişi raporuna itibar edilmiş, jeodezi uzmanı bilirkişi raporunda taşınmaz üzerinde herhangi bir ekim ve dikimin gerçekleşmediği hususunda varılan sonuç ile ziraat mühendisi bilirkişi tarafından sunulan rapor arasında çelişki olduğu halde, bu çelişki giderilmemiş, dosya arasında bulunan krokiden, çekişmeli taşınmazın bulunduğu sahanın, 766 sayılı Yasa uyarınca yapılan kadastro çalışmaları sırasında paftasında mera olarak gösterildiği anlaşıldığı halde, dava konusu taşınmazın öncesinin mera olup olmadığı yöntemince araştırılmadan karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmazın bulunduğu yere ait dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin üç ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları açıkça tarihleri yazılmak suretiyle getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra, taşınmazın bulunduğu köy ile komşu köylerden yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile üç kişilik uzman ziraat mühendisi bilirkişi heyeti, 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımıyla mahallinde yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, kamu orta malı niteliğinde kadim mera olup olmadığı hususunda maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın niteliğiyle ilgili önceki tarihli ziraatçi bilirkişi raporunu da irdeler mahiyette ve taşınmazın diğer bölümleri ve komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde, toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden mera vasfında olup olmadığını, taşınmazın zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetlik var ise zilyetliğin şeklini ve süresini bildiren, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi kurulundan yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafı üzerinde stereoskop aletiyle incelenmesi yaptırılarak, taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliklerini, taşınmazlarda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; fen bilirkişisine, keşfi ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli ve bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.