Danıştay 10. Daire 2016/758 Esas 2021/3168 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/758
Karar No : 2021/3168

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- …
2- …
3- …
4- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, Altındağ İlçe Emniyet Müdürlüğü'nde emniyet amiri olarak görev yapan yakınları …'ın makam odasında iken şoförlüğünü de yapan polis memuru tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırı sonucu vefat etmesi nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla baba … için 25.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi; anne … için 25.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi; erkek kardeş … için 25.000,00 TL manevi; kız kardeş … için 25.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 50.000,00 TL maddi ve 100.000.00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 12/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idareye atfedilebilecek bir hizmet kusuru ve dava konusu olayda failin eylemi ile idare arasında bir bağ veya kusursuz sorumluluğunu gerektirecek bir durum mevcut olmadığından, bu haliyle olayda tazmini gereken maddi bir zarar bulunmadığı gibi, davalı idarenin hizmet kusuru bulunduğunun tespit edilememesi nedeniyle kusuru saptanamayan idareyi manevi tazminat ödemekle sorumlu tutma olanağı da bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacılar tarafından, yakınlarının hiçbir sebep olmaksızın başka bir polis memuru tarafından silahla vurularak öldürüldüğü, ilgili polis memurunun şahsi kusurunun hizmet kusuru olarak kabulü gerektiği, davalı idarece müteveffanın görevinin sebep ve tesiriyle öldüğü kabul edilerek 2330 sayılı Kanun uyarınca nakdi tazminat ödenmesine karar verildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Dava davacılar tarafından, Altındağ İlçe Emniyet Müdürlüğü'nde emniyet amiri olarak görev yapan yakınları …'ın makam odasında iken şoförlüğünü de yapan polis memuru tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırı sonucu vefat etmesi nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla baba … için 25.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi; anne … için 25.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi; erkek kardeş … için 25.000,00 TL manevi; kız kardeş … için 25.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 50.000,00 TL maddi ve 100.000.00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 12/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

Anayasanın 125. maddesinde, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararları ödemekle yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.
İdarenin yürütmekle yükümlü olduğu bir hizmetin kuruluşunda, düzenlenişinde veya işleyişindeki nesnel nitelikli bozukluk, aksaklık veya boşluk olarak tanımlanabilen hizmet kusuru; hizmetin kötü işlemesi, geç işlemesi veya hiç işlememesi hallerinde gerçekleşmekte ve idarenin tazmin yükümlülüğünün doğmasına yol açmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın ve Dairemizin E:2016/3435 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, davacıların oğlu ve kardeşi olan …'ın Ankara Altındağ İlçe Emniyet Müdürlüğünde emniyet amiri olarak görev yapmakta iken 12/11/2011 tarihinde makam şoförlüğünü de yapan polis memuru tarafından silahla vurulması sonucu hayatını kaybettiği, Nakdi Tazminat Komisyonu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile …'ın kanuni mirasçılarına 2330 sayılı Kanunun 3/c maddesi uyarınca toplam 65.393,00 TL ödeme yapılmasına karar verildiği, davacıların gerçekleşen olay nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini istemiyle 09/11/2011 tarihinde davalı idareye yaptıkları başvurunun reddedilmesi üzerine bakılan davayı açtıkları, …'ın eşi ve çocukları tarafından vazife malullüğü aylığı bağlanması istemiyle yapılan başvurunun ölüm olayının vazifeden kaynaklı olarak gerçekleşmediğinden bahisle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; "Olayda, görev sırasında öldürülen davacıların eşi ve babalarının görevinin gerektirdiği tutum ve davranışı aşarak haksız tahrike yol açması sonucu öldürüldüğüne ilişkin delil bulunmadığı, bu hususun ceza mahkemesi kararında sanık polis memurunun maktulü öldürme sebebi olabilecek aldatma şüphesine yönelik hiçbir delil olmadığı dikkate alınarak sanığa ceza tayin ederken haksız tahrik indirimi uygulanmaması ile de sabit olduğu, dolayısıyla görevinin sebep ve tesirinden uzaklaşarak neden sonuç ilişkisine göre olayın vazifesiyle ilgi kurulamayacak nitelikte bir sebeple illiyet bağının kesilmiş olduğuna dair somut delillerin bulunmadığı, ölüm olayının 5510 sayılı Kanunun 47. maddesi uyarınca vazifeden kaynaklandığının kabulü gerektiği sonucuna ulaşıldığından, davacıların ölen yakınlarından dolayı vazife malullüğüne ilişkin hükümlerden yararlandırılmaması yolundaki dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır" gerekçesiyle işlemin iptaline karar verildiği, anılan idare mahkemesi kararının Danıştay Onikinci Dairesinin 22/12/2020 tarih ve E:2020/3594, K:2020/4558 sayılı kararıyla onandığı anlaşılmaktadır.
…'ın Ankara Altındağ İlçe Emniyet Müdürlüğünde emniyet amiri olarak görev yapmakta iken 12/11/2011 tarihinde makam şoförlüğünü de yapan polis memuru tarafından silahla vurulması olayı ile ilgili ceza yargılamasında sanık polis memurunun olayı neden gerçekleştirdiğine dair ifade vermediği gibi diğer tanık ifadelerinden de öldürme olayının neden gerçekleştiğinin anlaşılamadığı görülmektedir.
Yasalarla kendilerine verilen kamu hizmetinin işlemesini sağlayacak örgütü kurmak, personel ve araç gereci hizmet gereklerine uygun şekilde hazırlamakla yükümlü olan idarenin, hizmeti yürüten personelinin görevi sırasında yaptığı eylem ve işlemlere ilişkin kişisel kusurunun hizmet kusurunu oluşturacağı ve zararın tazmini ile sorumlu tutulacağı, idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.
Emniyet amiri olan davacılar yakınının görevi sırasında ve yargı kararıyla da kabul edildiği üzere vazifeden kaynaklı olarak aynı yerde görevli polis memurunun silahla ateş etmesi sonucu hayatını kaybettiği, bu halde genel güvenliğin sağlanmasına ilişkin kamu hizmetini yürüten davalı idarenin bu hizmetin gereği gibi yürütülmesini sağlayacak personelin kişisel kusuru sonucu uğranılan maddi ve manevi zararın tazmin sorumluluğunun bulunduğu açıktır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.